Çocukluk çağı travmalarının dürtüsellik üzerindeki etkisinde bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
Mediator role of the cognitive emotion regulation strategies on the effect of childhood traumatic experiences in impulsivity
- Tez No: 678305
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEMAL ONUR NOYAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Travmatik yaşantılar davranışsal, duygusal ve bilişsel düzeyde psikolojik sağlığı etkiler. Bu yaşantıların erişkinliğe ulaşıldığında psikolojik hastalıklara sahip olma riskini arttırdığı bilinir. Dürtüsellik, hem travma sonrası oluşan bir sonuç hem de travmaya bağlı psikopatoloji oluşması için bir risk faktörüdür. Duygu düzenleme güçlükleri ise psikolojik sağlık üzerinde etkili olduğu bilinen ve birçok psikopatolojinin tanı kriterleri arasında yer alan psikolojik sağlık açısından bir diğer önemli faktördür. Bu araştırmanın temel amacı çocukluk çağı travmalarının (ÇÇT) dürtüsellik üzerindeki etkisinde bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin (BDDS) aracı rolünü incelemektir. Araştırmaya çocukluk çağı travmatik yaşantısı olduğu belirlenen 301 katılımcı dahil edilmiştir. Verilerin toplanmasında, Demografik Bilgi Formu, Barratt Dürtüsellik Ölçeği (BIS-11), Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ-28) ve Bilişsel Duygu Düzenleme Stratejileri Ölçeği (BDDSÖ) kullanılmıştır. Değişkenler arası ilişkiler Pearson korelasyon katsayısı ve çoklu doğrusal hiyerarşik regresyon analizinden yararlanılarak değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda duygusal ve cinsel istismarın dürtüsellik üzerindeki etkisinde Uyumsuz BDDS'nin kısmen aracı olduğu bulunmuştur. Uyumlu BDDS'nin ise ÇÇT ile dürtüsellik arasında aracı olmadığı saptanmıştır. Ancak fiziksel istismar ve duygusal ihmalin Uyumlu BDDS ile negatif yönde güçlü ilişkiye sahip olduğu gösterilmiştir. Ayrıca hiyerarşik regresyon analizi sonuçları fiziksel istismar ve duygusal ihmalin uyumlu BDDS üzerinde negatif yönde etkili olduğunu göstermiştir. Araştırmadan elde edilen bulgular ilgili literatür bağlamında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Traumatic experiences affect psychological health at behavioral, emotional and cognitive levels. It is known that these experiences increase the risk of psychiatric diseases in adulthood. Impulsivity is both an outcome of the trauma and a risk factor for occurring of a psychopathology related with trauma. Emotion regulation difficulties is another important factor which is known effective in in the psychological health and is also found in diagnosis criteria of several psychopathologies. This study's main objective is to research the mediator role of the cognitive emotion regulation strategies on the effect of childhood traumatic experiences in impulsivity. Study sample consisted of 301 participants who had childhood traumatic experience. The study data was collected with Personal Demographic Information Form, Barratt Impulsiveness Scale (BIS-11), Childhood Trauma Questionnaire (CTQ-28) and Cognitive Emotion Regulation Questionnaire (CERQ). Pearson correlation coefficient and multiple linear hierarchical regression were used for the analysis of the correlation between variables. The results of the study show that maladaptive cognitive emotion regulation strategies can have a partial mediator role on the effect of emotional and sexual abuse in impulsivity. Adaptive cognitive emotion regulation strategies are not a mediator in the relationship between childhood trauma and impulsivity. Physical abuse and emotional neglect are found to be related strongly on the adaptive cognitive emotion regulation strategies in negative manner. Additionally, multiple linear hierarchical regression analysis showed physical abuse and emotional neglect negatively affect adaptive cognitive emotion regulation strategies. The results were discussed in the light of literature.
Benzer Tezler
- Yetişkin kadınların çocukluk çağı travmalarının dürtüsellik ve cinsel tutumları üzerindeki etkisinin belirlenmesi
Determining the effect of adult women's childhood traumas on impulsivity and sexual attitudes
BERNA SOYSALOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikiyatriGiresun ÜniversitesiKadın Araştırmaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÜLÇERİ GÜLEÇ PEKER
- Borderline kişilik bozukluğunda depresif semptom ve çocukluk çağı travmalarının dürtüsellik, kendine zarar verme ve intihar davranışları üzerindeki yordayıcı etkisi
The predictor role of depressive symptoms and chilhood traumas over impulsive, self-injuring and suicidal behaviors in borderline personality disorder
PERVİN TUNÇ
- Davranışsal inhibisyon ve davranışsal aktivasyon sistemleri ile çocukluk çağı travmalarının kişilik bozukluklarındaki yordayıcı etkilerinin incelenmesi
Investigation of the predictor effects of behavioral inhibition and behavioral activation systems and childhood trauma on personality disorders
İSA ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF BİLGE
- Psikolojik destek alan ve almayan bireylerde çocukluk çağı travmaları ve dürtüsellik ilişkisinin incelenmesi
Examination the relationship between childhood trauma and impulsivity in individuals with and without psychological support
MUSTAFA ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FATMA YEŞİM CAN
- İntihar girişimi sonrası hastaneye başvuran erişkin hastalarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, bağlanma biçimleri ve dürtüsellik
Attention deficit and hyperactivity disorder, attachment styles and impulsivity in adult patients admitted to the hospital following suicide attempt
MUHAMMED EMİN DAĞÜSTÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF ÖZAY ÖZDEMİR