Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatı eserlerinde yer alan öğretmen karakterlerinin öğretmen liderliği bağlamında incelenmesi
Examination of teacher characters in the Republic Period of Turkish literature works in the context of teacher leadership
- Tez No: 679437
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AYKAR TEKİN BOZKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: öğretmen liderliği, Türk edebiyatı, lider öğretmen, teacher leadership, Turkish Literature, teacher leader
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Bu tez çalışmasında, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı eserlerinde yer alan öğretmen karakterlerinin, öğretmen liderliği davranışları incelenmiştir. Çalışma sürecinde, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı eserleri arasından çalışma grubu olarak; Reşat Nuri Güntekin'in Çalıkuşu ve Acımak, Rıfat Ilgaz'ın Hababam Sınıfı ve Fakir Baykurt'un Onuncu Köy eserleri seçilmiştir. Araştırmanın kuramsal çerçevesinde öğretmen liderliği tanımı, öğretmen liderliğini engelleyen unsurlar, öğretmen liderliğini destekleyen unsurlar, öğretmen liderliğinde yönetimsel faktörler, lider öğretmen tanımı, lider öğretmen boyutları, lider öğretmen davranışları, sınıf yönetimi, sınıf yönetim tarzları, edebiyatın tanımı, Türk Edebiyatı ve Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı ile ilgili bilgiler ve açıklamalar verilmiştir. Nitel bir araştırma olarak yürütülen bu çalışmada, doküman inceleme yöntemine başvurulmuştur. Eserlerdeki öğretmen karakterlerinin; kişisel profilleri, sınıf içi yönetim tarzları ve öğretmen liderliğine dair davranışları incelenip tablolar oluşturularak sunulmuştur. Sonrasında ise elde edilen bulgulara yönelik yorumlar yapılmıştır. İncelenen tüm öğretmen karakterlerin, öğretmen liderliğine ilişkin davranışlar sergiledikleri görülmüştür. Lider öğretmen davranılışlarından“öğrencilerin yaşamlarıyla samimiyetle ilgilenme”,“mevcut durumu kabul etmek yerine yapabileceklerinin sınırlarını test etme”,“karmaşık görevleri etkin bir şekilde organize etme”ve“topluluk aidiyeti ve onuru için hassasiyet gösterme”boyutlarının, tüm öğretmenlerde bulunduğu tespit edilmiştir.“Okul çapında paylaşılan pedagojik yaklaşımları destekleme”ve“saygı duyulması gereken bireysel farklılıkları olan özel eğitim gruplarının anlayışlarını kolaylaştırma”boyutları, eserlerdeki öğretmen karakterlerde görülmemektedir. Bu tez çalışmasının sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda; öğretmenlerin, öğretmen liderliğine yönelik hizmet içi eğitimler yoluyla eğitimlerden geçmeleri, yöneticilerin öğretmenlerin liderlik becerilerini geliştirebilmelerine imkân yaratıp destek olmaları ve alan yazında öğretmen liderliğine dair yapılan çalışmaların arttırılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this thesis study, teacher leadership behaviors of teacher characters in The Republic Period of Turkish Literature novels are analyzed. In process of the study, from Republic Period of Turkish Literature novels; Reşat Nuri Güntekin's Çalıkuşu and Acımak, Rıfat Ilgaz's Hababam Sınıfı and Fakir Baykurt's Onuncu Köy novels are selected as the study group. In this study's theoretical framework; information and explanations about the definition of teacher leadership, the barriers to teacher leadership, the supports to teacher leadership, dimensions of teacher leaders, behaviors of teacher leaders, classroom management, classroom management styles, the definition of literature, Turkish Literature and Republic Period of Turkish Literature are given. In this qualitatively conducted study, the document analysis method is used. Teacher characters of novels' personal profiles, classroom management styles, and teacher leadership behaviors are analyzed and presented by creating tables. After that, interpretations are made towards gathered findings. It is seen that all of the examined teacher characters exhibit behaviors related to teacher leadership. From teacher leader behaviors,“caring students' life sincerely”,“testing the limits of what can be done instead of accepting the current situation”,“organizing complicated situations effectively”, and“showing sensibility for social belonging and honor”dimensions are found in every teacher character.“supporting the pedagogical approaches in school diameter”and“facilitating the understandings of special education groups with personal differences that must be respected”dimensions are not seen in any of the teacher characters. In accordance with this thesis study's final findings, it is suggested that teachers should undergo teacher leadership educations through in-service trainings, administrators should create opportunities for teachers to develop their leadership skills while supporting them, and the studies about teacher leadership in literatüre should be increased.
Benzer Tezler
- Reşat Nuri Güntekin'in romanlarında Anadolu
Anatolia in the novel of Reşat Nuri Güntekin
NAZİK ZENGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPAY DOĞAN YILDIZ
- Fakir Baykurt'un hikâyelerinde halk bilimi unsurları
The folkloric elements in stories of Fakir Baykurt
ARZU KARASU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Halk Bilimi (Folklor)Fırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDA ÇETİNDAĞ SÜME
- Reşat Nuri Güntekin'in hikâyelerinde eğitim unsurları
Educational elements in the stories of Reşat Nuri Güntekin
ESMA YURTSEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSÜN KOÇER
- Zeki Ömer Defne'nin şiirlerinin tematik açıdan incelenmesi
The thematic analysis of the poems of Zeki Ömer Defne
BANU SELÇUK ALAKEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiYeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH ANDI
- Selami Münir Yurdatap ve halk bilimi
Selami Münir Yurdatap and folklore
NECLA GÜL ERCAN
Doktora
Türkçe
2023
Halk Bilimi (Folklor)Niğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE İÇEL