Ergenlerde eylemlilik ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi
Examination of the relation between the agency and psychological resilience in adolescents by various variables
- Tez No: 679489
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SAFİYE SARICI BULUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu araştırmada ergenlerde eylemlilik ve psikolojik sağlamlık arasındaki ilişki incelenmiştir. Psikolojik sağlamlığın alt boyutları olan 'aile desteği, akran desteği ve okul desteği' gibi faktörlerin eylemli davranışın alt boyutları olan 'öz saygı, yaşam amacı, iç denetim odağı ve öz yeter0lilik' faktörleri ile ilişkisi de çalışmada ele alınmıştır. Ayrıca ergenlerin eylemlilik ve psikolojik sağlamlık düzeyleri ile cinsiyet, okul başarısı, aile ekonomik düzeyi, kardeş sayısı, anne baba eğitimi ve sınıf düzeyi ile ilişkisi ele alınmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Ankara ili Keçiören, Yenimahalle ve Çankaya ilçelerindeki altı adet Anadolu lisesinde 9, 10 ve 11. sınıf düzeylerinde öğrenim görmekte olan toplam 1061 öğrenciden oluşmaktadır. Katılımcılar amaçlı örnekleme tekniği ile belirlenmiştir. Araştırmada incelenmesi planlanan değişkenlere ilişkin verilerin toplanması amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Cote'nin (1997) geliştirdiği ve Atak (2010) tarafından Türk kültürüne uyarlanan eylemli kişiliği ölçme amacı taşıyan“Çok Yönlü Eylemli Kişilik Ölçeği Kısa Formu”ve ergenlerin psikolojik dayanıklılık durumlarını belirlemek için Bulut ve arkadaşları (2013) tarafından geliştirilen“Ergen Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmada bağımsız gruplar t testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon tekniği, tek yönlü anova testi, posthoc testleri, Tamhane T2, Tukey ve Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, ergenlerin eylemlilik ile psikolojik sağlamlıkları arasında pozitif yönlü, orta düzeyde ve anlamlı bir ilişki olduğu yani eylemlilik düzeyi arttıkça psikolojik sağlamlık düzeyinin de arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca eylemlilik toplam puanı; kardeş sayısı ve aile ekonomik durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre bir kardeşi olan kişilerin iki, üç ve dört kardeşi olanlara göre eylemlilik düzeyleri daha yüksek olduğu ve aile ekonomik durumu yüksek olan bireylerin eylemlilik düzeylerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik sağlamlık toplam puanının sınıf düzeyi; akademik ortalama seviyesi, okulun başarı düzeyi, kardeş sayısı ve aile ekonomik durumuna göre anlamlı farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna göre sınıf düzeyine göre farklılaşma 9. ile 10. Sınıflar ve 9. ile 11. sınıflar arasında olduğu görülmüş olup bu iki farklılaşmanın 9.sınıflar lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Akademik ortalamaya göre farklılaşma tüm gruplar arasında görülmüş olup bireylerin psikolojik sağlamlıkları arttıkça akademik başarısı da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Okulun başarı düzeyine göre farklılaşma okul başarısı orta bireyler ile okul başarısı yüksek bireyler arasında olduğu ve bu farklılaşmanın okul başarısı yüksek bireyler lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kardeş sayısına göre farklılaşma kardeşi olmayan bireyler ile 3, 4 ve üzeri kardeşi olan bireyler ve bir kardeşi olan bireyler ile 3 kardeşi olan bireyler arasında olduğu ve bu farklılaşmaların sırasıyla hiç kardeşi olmayan ve bir kardeşi olan bireyler lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Son olarak aile ekonomik durumuna göre farklılaşma ekonomik durumu düşük bireyler ile ekonomik durumu orta ve yüksek olan bireyler arasında olup ekonomik durumu düşük bireyler ile orta bireyler arasındaki farklılaşma ekonomik durumu orta olan bireylerin lehine, ekonomik durumu düşük bireyler ile yüksek olan bireyler arasındaki farklılaşma ise ekonomik durumu yüksek olan bireyler lehine olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, the relationship between agency and resilience in adolescents was examined. The relationship between the factors for the sub-dimensions of resilience such as 'family support, peer support and school support' and the factors for the sub-dimensions of active behaviour such as 'self-esteem, life purpose, internal locus of control and self-efficacy' is also discussed in this study. Furthermore, the connections between the agency as well as psychological resilience levels with adolescents and gender, school success, family economic level, number of siblings, parent education and class level were dwelled upon. Of the research phase, participants comprise 1061 students studying in the 9th, 10th, and 11th grades in six different Anatolian high schools in Keçiören, Yenimahalle and Çankaya districts inside Ankara. The purposive sampling technique determined participants. To collect data related to variables, the Personal Information Form prepared by the researcher, and the“Multi-Agent Personality Scale Short Form”developed by Cote (1997) and adapted by Atak (2010) into Turkish culture, and to determine the psychological resilience of adolescents, Bulut's“Adolescent Psychological Resilience Scale”(2013) have been included in this study. Also, the Independent Samples t-Test, the Pearson product-moment correlation coefficient (PPMCC), One-Way ANOVA test, post hoc analysis, and tests, Tamhane T2, Tukey and Scheffe test were used this scientific study. The research result concluded that there is a positive, intermediate level, and correlative relationship between agency and resilience of adolescents. In other words, the conclusion shows that as the level of agency increases, the level of resilience also increases. Moreover, it was concluded that the total agency scores differed significantly according to the number of siblings and family economic status. In this light, individuals with one sibling have higher levels of agency than those with two, three, and four siblings, and also, individuals with higher family economic status had higher levels of the agency. It was concluded that there is a significant difference in terms of the total score of psychological resilience when the factors of grade-level, average academic level, the school success level, the sibling numbers and the family economic status are considered. Accordingly, it was observed that in terms of grade level factor, the differentiation was between the 9th and 10th grades and between the 9th and 11th grades, and it was concluded that these two differentiations resulted in favour of the 9th grades. According to the academic average, the differentiation was in sight among all groups, and it indicated that when the individuals' psychological resilience increased, their academic success also increased. According to the school success level, the differentiation is between the individuals with medium success and with high school success, and this resulted in favour of the individuals with high school success. Then, according to the sibling numbers, the differentiation is between individuals with no siblings and individuals with 3, 4 or more siblings, individuals with one sibling and individuals with 3 siblings, and these differentiations are in favour of individuals who have no sibling and one sibling, in turn. Lastly, according to the family economic status, the differentiation is between individuals with low economic status and individuals with separately medium and high economic status. This differentiation resulted in favour of individuals with both medium and high economic status compered to individuals with low economic status.
Benzer Tezler
- Okul öncesi çocukların ve ailelerinin televizyon ilintili etkileşimleri
Television related interactions of preschool children and their parents
MELİKE TÜRKAN BAĞLI
Doktora
Türkçe
2002
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İPEK GÜRKAYNAK
- Ergenlerde duygusal özerklik, eylemlilik ve arkadaşa bağlanma arasındaki ilişkinin incelenmesi
The study of relation between emotional autonomy, agency and attachment to friend in adolescence
ADEM YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA ERCAN
- Ergenlerde bağlanma stilleri ile eylemlilik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between attachment styles and multi-measure agentic personality in adolescents
SELNUR AKDOĞAN PEKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EYLEM GÖKÇE CENGİZ
- Hand gesture recognition for Turkish sign language using electromyography for human-robot interaction
İnsan-robot etkileşimi için elektromyografi kullanarak Türk işaret dili için el hareketi tanıma
MUSTAFA SEDDIQI
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KÖSE
- Kişilikle ilgili inanç ve sayıltıların kültürel etkenlerle ilişkisi
The relationship between cultural factors and the personality beliefs and assumptions
MEHMET HAKAN TÜRKÇAPAR