Geri Dön

Aile sağlığı merkezine kayıtlı postmenopozal kadınlarda osteoporoz tarama durumu ve risk faktörleri

Osteoporosis screening status and risk factors in postmenoposal women registered to a family health center

PDF İndir

  1. Tez No: 684905
  2. Yazar: ÖZLEM ÖZAKIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
  6. Anahtar Kelimeler: Postmenopozal osteoporoz, VKİ, Kemik Mineral Yoğunluğu, Kırık, D Vitamini, Postmenopausal osteoporosis, BMI, Bone Mineral Density, Fracture, Vitamin D
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 90

Özet

Amaç: Osteoporoz sıklıkla postmenopozal kadınlarda gelişen önlenebilir hastalıktır. Menopozun olumsuz etkilerinden biride kemik yoğunluğunun azalmasında ki hızlanmadır. Osteoporozun gelişmesinde ve kırık oluşmasında birçok risk faktörü bulunmaktadır. Risk faktörlerinin belirlenmesi ve sürecin olumlu hale gelmesinin sağlanması mümkündür. Postmenopozal kadınlarda osteoporoza yönelik koruyucu sağlık uygulamaları, erken tanı ve tedavinin sağlanması, kırık riskinin azaltılması ve gerekli eğitimlerin verilmesi önemlidir. Çalışmamızda postmenopozal kadınlarda osteoporoz farkındalığını, risk faktörlerini ve tarama durumlarını saptamak amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışma grubumuz aile sağlığı merkezine kayıtlı 114 postmenopozal kadından oluştu. Çalışmaya katılan kişilere daha önce yapılmış çalışmalardan ve kılavuzlardan elde edilen anket uygulandı. Bireylerin sosyodemografik özellikleri, beslenme durumları, yeme içme alışkanlıkları, risk faktörleri, KMY ölçülme durumu; KMY ölçümü ile elde edilen T skoru değerleri ve 25OHVİTD3 ölçüm düzeyleri kaydedildi. İstatistiksel analizler için NCSS (Number Cruncher Statistical System) programı kullanıldı. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların sosyodemografik özellikleri incelendiğinde yaşları 45 ile 89 arasında değişmekte olup, ortalama 60,28±6,88 yıldır. Vücut kitle indeks ölçümleri 18,5 ile 39,7 kg/m² arasında değişmekte olup, ortalama 29,39±4,33 kg/m² olarak saptanmıştır. Kadınların %12,3'ünün normal kilolu, %49,1'inin fazla kilolu, %38,6 'sının obez olduğu tespit edildi. Yine %61,4'ünün eğitim ilkokul düzeyinde %76,3'ü ev hanımıdır. %28,1'i hiç fiziksel aktivite yapmadığını belirtirken, sadece %16,6'sı düzenli yapmaktadır. %24,6'sının sigara, %3,5'inin alkol kullandığı tespit edildi. Bireylerin beslenme durumu incelendiğinde %53,5'i süt tüketmemekte, %53,5'i haftada 2-4 kez et, %70,2'si 1-3 kez kahve tüketmektedir. Bireysel risk faktörleri incelendiğinde %33,3'ünde osteoporoz öyküsü olduğu, %25,4'ünde ailede osteoporoz öyküsü, %18,4'ünde kırık öyküsü, %7,9'unda ebeveynde kalça kırığı öyküsü, %8,8'inde kortizon kullanımı, %1,8'inde romatoid artirit, %1,8'inde tip 1 diyabet, %3,5'inde beslenme ve sindirim bozukluğu, %34,2'sinde tiroid bozukluğu, %0,9'unda osteoporoz harici kemik hastalığı, %0,9'unda KC hastalığı gözlenmiştir. Kemik mineral yoğunluğu ölçümü yapılan olguların T skoru değeri -3,4 ile -1 arasında değişmekte olup, ortalama -2.25±0,61 olarak saptanmıştır. %57,4'ünde osteopeni, %29,8'inde osteoporoz ve %12,8'inde şiddetli osteoporoz tespit edilmiştir. Çalışma grubundaki 114 kadından 82'sinin 25 (OH) VİTD3 ölçüm sonuçlarına ulaşılmıştır. D Vitamini ortalaması 21±9,07ng/ml olarak saptanmış; %57,3'ünde 20ng/ml nin altındadır. VKİ arttıkça sigara kullanma oranı azalmaktadır. VKİ 'i 2. derece obez olan olguların kahve tüketmeme oranı, normal fazla kilolu olgulara göre anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Osteopenisi olanlarda sigara kullanma oranı, osteoporoz ve şiddetli osteoporozu olanlara göre anlamlı düzeyde düşük, şiddetli osteoporozu olan olguların haftada 1-3 kez alkol tüketme oranı, osteopenisi ve osteoporozu olan olgulara göre anlamlı düzeyde yüksek saptanmıştır. Osteoporozu olan olgularda kırık öyküsü, osteopenisi ve şiddetli osteoporozu olan olgulara göre düşük saptanmıştır. Şiddetli osteoporozu olan olguların ebeveyninde kalça kırığı öyküsü osteopenisi ve osteoporozu olanlara göre yüksek saptanmıştır. T skoru düzeyi ile 25 (OH) VİTD3 düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Sonuç: Postmenopozal kadınlarda osteoporoz farkındalığı yaratabilmek için klinik muayene sırasında mutlaka bu konuda sorular yöneltilmelidir. Özellikle kalsiyumdan zengin beslenme, fiziksel egzersiz teşvik edilmeli, sigara ve alkol kullanımının kemikler üzerine zararı anlatılmalıdır. Aile öyküsü mutlaka sorulmalı, osteoporoza neden olabilecek sekonder patolojiler ve ilaç kullanımı göz ardı edilmemelidir. Sonuç olarak kırık vakalarının azaltılması, bu olguların topluma getireceği maddi ve manevi yük büyük oranda önlenebilir.

Özet (Çeviri)

ABSTRACT Objective: Osteoporosis is a preventable disease that often develops in postmenopausal women. One of the negative effects of menopause is the acceleration in the reduction of bone density. There are many risk factors for the development of osteoporosis and fracture. It is possible to identify risk factors and ensure that the process becomes positive. Preventive health practices for osteoporosis in postmenopausal women, providing early diagnosis and treatment, reducing the risk of fracture and providing necessary training are important. In our study, it was aimed to determine the awareness of osteoporosis, risk factors and screening status in postmenopausal women. Material and methods: Our study group consisted of 114 postmenopausal women registered to the family health center. A questionnaire obtained from previous studies and guidelines was applied to the participants in the study. Sociodemographic characteristics of individuals, nutritional status, eating and drinking habits, risk factors, BMD measurement status; T score values obtained by BMD measurement and 25OHVITD3 measurement levels were recorded. NCSS (Number Cruncher Statistical System) program was used for statistical analysis. Results: When the sociodemographic characteristics of the women participating in the study were examined, their ages ranged from 45 to 89 years, with an average of 60.28±6.88 years. Body mass index measurements ranged from 18.5 to 39.7 kg/m², with an average of 29.39±4.33 kg/m². It was determined that 12.3%of the women were normal weight,49.1%were overweight, and 38.6%were obese. Again, 61.4%of them are at primary school level and 76.3%of them are housewives. While 28.1%state that they do not do any physical activity, only 16.6%do it regularly. It was determined that 24.6%used cigarettes and 3.5%used alcohol. When the nutritional status of individuals is examined, 53.5%do not consume milk,53.5%consume meat 2-4 times a week,70.2%consume coffee 1-3 times a week. When the individual risk factors were examined, 33.3%had a history of osteoporosis, 25.4%had a family history of osteoporosis, 18.4%had a history of fracture, 7.9%had a parental history of hip fracture, and 8.8%had a history of osteoporosis. cortisone use, 1.8%for rheumatoid arthritis, 1.8%for type 1 diabetes,3.5%for nutritional and digestive disorders, 34.2%for thyroid disorders, 0.9%for non-osteoporosis bone disease, liver disease was observed in 0.9%of them. The T score value of the cases whose bone mineral density was measured ranged from -3.4 to -1, with an average of -2.25±0.61. 57.4%of them had osteopenia, 29.8%of them were osteoporosis and 12.8%of them were severe osteoporosis. 25 (OH) VITD3 measurement results of 82 out of 114 women in the study group were obtained. The mean of Vitamin D was found to be 21±9.07ng/ml; It is below 20ng/ml in 57.3%. As the BMI increases, the rate of smoking decreases. The rate of not consuming coffee in cases with a BMI of 2nd degree obese was found to be significantly higher than in cases with normal overweight. The rate of smoking in patients with osteopenia was found to be significantly lower than those with osteoporosis and severe osteoporosis, and the rate of alcohol consumption 1-3 times a week in patients with severe osteoporosis was significantly higher than those with osteopenia and osteoporosis. Fracture history was found to be lower in patients with osteoporosis compared to patients with osteopenia and severe osteoporosis. The history of hip fracture in the parents of patients with severe osteoporosis was found to be higher than those with osteopenia and osteoporosis. No significant correlation was found between the T score level and 25 (OH)VITD3 levels. Conclusion: In order to raise awareness of osteoporosis in postmenopausal women, questions should be asked about this subject during clinical examination. Especially calcium-rich diet, physical exercise should be encouraged, and the harm of smoking and alcohol use on bones should be explained. Family history should be asked, and secondary pathologies that may cause osteoporosis and drug use should not be ignored. As a result, reducing the incidence of fractures and the financial and moral burden that these cases will bring to the society can be prevented to a large extent.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    708981

    Birinci basamakta postmenopozal dönemdeki kadınlarda cinsel işlev bozukluğu ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi

    Evaluation of sexual dysfunction and quality of life in postmenopausal women in primary care

    FUNDA ÖCALAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. KENAN TOPAL

  2. Tez No

    587742

    Postmenopozal dönemdeki kadınlarda fiziksel aktivitenin ve depresif duygu durumunun menopoz semptomları üzerine etkisi

    The effect of the physical activity and the depressive mood on menopausal symptoms in postmenopausal women

    SELİN YILMAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    UZMAN İSMAİL ARSLAN

  3. Tez No

    306005

    Adana ili Havutlu Beldesi'nde 35-64 yaş kadınlarda cinsel işlevde menopozun etkisi

    The effect of menopause on sexual function at 35-64 years old women in province of Adana Havutlu

    SEDA TEPE

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Halk SağlığıÇukurova Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLSEREN AĞRIDAĞ

  4. Tez No

    339643

    Postmenapozal dönem kadınlarda menapozal semptomlar, şiddeti ve etkileyen faktörler

    Menopausal symptoms in postmenopausal period, severity and affecting factors

    NALAN ERTAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    HemşirelikGazi Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYTEN ŞENTÜRK ERENEL

  5. Tez No

    808037

    İstanbul'da bir aile hekimliği birimine kayıtlı postmenopozal kadınların sosyodemografik değişkenlere bağlı olarak Birinci Basamak için Beck Depresyon Ölçeği puanlarının değerlendirilmesi

    The evaluation of the Beck Depression Inventory for Primary Care scores depending on sociodemographic variables of postmenopausal women registered to a family medicine unit in Istanbul

    ARZU ZORLU ÖZOĞUL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. MUSTAFA REŞAT DABAK

    UZMAN SÜNDÜS GÖRÜKMEZ

Geri Dön