Psikolojik dayanıklılık mı, yanılsama mı: İstismar farkındalığına dair nitel bir araştırma
Resilience or illusion: A qualitative study on abuse awareness
- Tez No: 687158
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA GÜVEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Başkent Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu çalışmada bireylerin istismar farkındalığı, istismara dair algı ve atıfları, istismar davranışlarına verilen tepkiler ve başa çıkma biçimleri istismarın üç biçimi olan partner, ebeveyn ve işyeri/yönetici istismarı çerçevesinde araştırılmıştır. İstismara dair atıfların ve başa çıkma biçimlerinin psikolojik dayanıklılık, istismar yaşantıları ve istismara dair mitler ile ilişkileri incelenmiştir. Çalışmanın örneklemini 4 kadın 4 erkek olmak üzere 8 katılımcı oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, İstismara Dair Mitler Formu, Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu, Stres Belirtileri Ölçeği ve İstismar Yaşantıları Formu kullanılmıştır. Görüşme formunda partner, ebeveyn ve işyeri/yönetici istismar davranışlarını içeren 6 senaryo hazırlanmış, her bir katılımcı ile yaklaşık 30 dakika süren görüşmeler yürütülerek istismar senaryolarına ve genel olarak istismar kavramına dair algı ve atıflar toplanmıştır. Yapılan görüşmeler tematik analiz yöntemi ile analiz edildiğinde istismar kavramına dair atıf, tepki, etki, motivasyon atfı ve başa çıkma olmak üzere toplam beş üst tema belirlenmiştir. Her bir üst tema için alt temalar belirlenmiştir. Atıf üst teması için alt temalar mağdur odaklı açıklama, istismarcı odaklı açıklama ve ilişki/ortam odaklı açıklama; Tepki üst teması için alt temalar farkında aktif, farkında olmayan aktif, farkında pasif, farkında olmayan pasif ve kararsız; Etki üst teması için alt temalar fiziksel, duygusal, bilişsel/ benliğe yönelik olumsuz atıflar, ilişkisel ve motivasyonel; Motivasyon atfı üst teması için alt temalar kontrol/güç/ prestij, çevre/bağlam, benlik değeri ve karakter özelliği; Başa çıkma üst teması için alt temalar problem odaklı başa çıkma ve duygu odaklı başa çıkma olarak belirlenmiştir. 8 katılımcıdan 6'sının en az bir senaryoda istismar davranışlarını fark etmediği ve normalleştirdiği ortaya konmuştur. Özellikle mağdur odaklı açıklamalar etrafında davranışların normalleştirildiği öne çıkmış ve farkındalığın en yüksek olduğu istismar biçiminin işyeri/ yönetici istismarı olduğu gözlenmiştir. Katılımcıların istismar davranışlarının motivasyonlarına dair atıflarının literatürle uyumlu olduğu bulunmuş; güçlü olma motivasyonu, yetiştirilme tarzının etkisi ve bireyin yetersizlik algısı öne çıkan motivasyon kodları olmuştur. Başa çıkma biçimlerinde sadece duygu odaklı başa çıkma biçimlerini kullanan katılımcıların istismar yaşantılarına pasif tepkiler gösterdikleri ve stres puanlarının daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, individuals' awareness, perceptions and attributions of abuse, reactions to abusive behaviors and coping styles were investigated within the framework of three forms of abuse: partner abuse, parental abuse and workplace abuse. The relationships of abuse attributions and coping styles with psychological resilience, abuse experiences and myths about abuse were examined. The sample of the study consists of 8 participants, 4 women and 4 men. Demographic Information Form, Myths About Abuse Form, Semi-Structured Interview Form, Stress Symptoms Scale and Abuse Experiences Form were used as data collection tools in the study. In the semi-structured interview form, 6 scenarios containing abusive behaviors were presented to the participants. The perceptions and references about the abuse scenarios and the concept of abuse in general were collected by conducting interviews that lasted approximately 30 minutes with each participant. The interviews were analyzed with the thematic analysis method and five themes were determined as attribution, reaction, effect, motivation attributions and coping. Sub-themes were determined for each theme. The sub-themes for the attribution theme were victim-focused explanation, abuser-focused explanation, and relationship/environment-focused explanation; The sub-themes for reaction theme were active and aware, active and unconscious, passive and aware, passive and unconscious and indecisive; The sub-themes for effect theme were physical, emotional, cognitive/negative attributions to self, relational, and motivational; The sub-themes for motivation attributions theme were control/power/prestige, environment/context, self-worth and character trait; The sub-themes for the coping theme were problem-focused coping and emotion-focused coping. It was revealed that 6 out of 8 participants did not notice abusive behaviors and normalize the abuse in at least one scenario. It was observed that the behaviors were normalized especially focused on victim-oriented explanations and it was observed that the form of abuse with the highest awareness was workplace abuse. It was found that the expressions of the participants about the motivations of the abusive behaviors were compatible with the literature; the motivation to be strong, the effects of upbringing styles and the individual's perception of inadequacy were the prominent motivation codes. It was observed that the participants who used only emotion-focused coping styles showed passive reactions to their experiences of abuse and had higher stress scores.
Benzer Tezler
- Kadın doğum alanında çalışan hemşire ve ebelerin öz-şefkatini, öz-bakım, şefkat yorgunluğu ve psikolojik dayanıklılık yordar mı? Bir karma yöntem çalışması
Does the self-care, compassion fatigue and psychological resilience predict self-compassi̇on of nurses and midwives working in the field of obstetrics and gynecology? A mixed method study
ALEV MEMİŞOĞLU
- Çalışan kadınların stres düzeyleri ile psikolojik dayanıklılık ve prososyal davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Stress levels of working women relationship between psychological resilience and prosocial behavior review
TUĞCE ÜNSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FİLİZ ŞÜKRÜ GÜRBÜZ
- Sivil toplum kuruluşlarında hizmet veren kişilerin psikolojik iyi oluş düzeylerinin, dayanıklılık ve tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi: Sığınmacı ve mültecilerle çalışanlarda farklılaşır mı?
The examination of employees working in non-governmental organizations in their psychological well being, resiliency and burn-out levels: Do employees working with asylum and refugees differ?
HAZAL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERMİN KESEBİR
- Masa tenisi sporcularının psikolojik dayanıklılık ve karar verme düzeylerinin incelenmesi
Еxamining the psychological endurance and decision - making levels of table tennis athletes'
AYGERİM KUDAYBERGENOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
SporKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜNAL TÜRKÇAPAR
- Yüksek performanslı insan kaynakları uygulamalarından performans değerlendirmenin örgütsel bağlılık üzerine etkisinde psikolojik dayanıklılık ve iş stresinin aracılık etkisi
The mediation effect of resilience and job stress on the effect of performance evaluation, a high-performance human resources practice, on organizational commitment
NAZLI TÜRKAN YAMAN