Turancı, Marksist, Kemalist, İmparatorluktan Cumhuriyet'e bir entelektüelin portresi: Şevket Süreyya Aydemir
Portrait of an intellectual from Pan-Turanist, Marxist, Kemalist, from the Empire to the Republic: Şevket Süreyya Aydemir,
- Tez No: 689185
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KADİR KASALAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2020
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 814
Özet
Şevket Süreyya Aydemir İttihatçı“Turan Mefkuresi”nin peşinden giderek komünist ideolojiye bağlanmış ve Cumhuriyet döneminde bu birikimi ile oldukça etkili olmuş önemli bir entelektüeldir. Bu tez çalışması onun düşünsel gelişiminin özelliklerini hayat hikayesinin bütünlüğü içinde ele alabilmek amacını taşımaktadır. Şevket Süreyya komünizmle ütopik ve romantik bir milliyetçiliğin içinden geçerek tanışmıştır. Türkiye Komünist Partisi içindeki siyasi ve düşünsel mücadelesinde Marksist perspektifi milliyetçilikle bağlantılı olarak geliştirme arayışı içinde olmuştur. Onun bu arayışı Komintern'le sorunlar yaşamasına neden olmuş ve sonrasında ise Şevket Süreyya Türk İnkılabının hizmetine geçmeye karar vermiştir. Kadro dergisi ile bu arayışını sistematik bir izaha kavuşturmuş, Marksizm'i inkılabını yeni yapmış bir ulus devletin sorunları ile etkileşime sokarak ortaya özgün ve ütopik bir sentez koymuştur. Böylece İnkılap yöneticilerine alternatif bir kalkınma ve örgütlenme ideolojisi ve modeli sunarken aynı zamanda onlardan bunları hayata geçirebilecek bir pozisyon da talep etmiştir. Kadro dergisi dönemi onun siyasal ve düşünsel olarak en etkili olduğu dönemdir. Demokrat Parti iktidarının emekliye ayırması ile Şevket Süreyya 1951 yılından sonra artık kalkınmayı sağlayacak siyasi projeleri hayata geçirebileceği bir konumdan uzaklaşmıştır. Bu süreçte artık geçmişe yönelerek liderler ekseninde hacimli bir tarih yazımı projesini gerçekleştirmeye koyulmuştur. O artık dünyayı değiştirebilmeyi hedefleyen değil tarihsel süreci yorumlamayı öne alan bir entelektüel faaliyet içindedir. Bununla bağlantılı olarak düşüncesi de radikal bir dönüşüm geçirmiştir. 1960'lı yıllarda Yön dergisinde Kadro dönemine referans vererek“Türk Sosyalizmi”ni formüle etmeye çalışsa da artık karma ekonomik düzeni ve sınıflar mücadelesinin gerçekliğini kabul etmiştir. İşçi sınıfının örgütlenmesi gerektiğini, siyasal mücadelenin çok partili düzende sürdürülmesini ve Türkiye'de sosyal demokrat bir parti ve ideolojinin kurulmasını isteyen bir söylemi savunmaya başlamıştır.
Özet (Çeviri)
Şevket Süreyya Aydemir was an important intellectual who was committed to communist ideology by following the Unionist (İttihatçı)“Turan Ideology”, and who became very effective with his intellectual accumulation of knowledge during the Republican Period. This thesis study aims to address the characteristics of his intellectual development with an integrity of his life story. Şevket Süreyya met communism via a utopian and romantic nationalism. In his political and intellectual struggle in the Communist Party of Turkey, he sought ways to develop the Marxist Perspective in connection with nationalism. This search of his caused him to have problems with Comintern, and Şevket Süreyya later decided to move to the service of the Turkish Revolution. He established a systematic explanation for his quest with“Kadro”journal, providing an original and utopian synthesis by interacting Marxism with the problems of a state-nation that had a recent revolution. In this way, he offered an alternative development and organization ideology and model to the executive staff of the revolution, and at the same time, demanded a position from them to implement these. The period of Kadro Journal is the period when he was politically and intellectually influential. When the Democratic Party Government retired him, after 1951, Şevket Süreyya moved away from a position with which he could implement political projects that would now enable development. In this process, he started a voluminous history writing project on the axis of the leaders of the past. He no longer had a target aiming to change the world, but rather targeted the interpretation of the historical process. In this respect, his thoughts also underwent a radical transformation. In 1960s, although he tried to formulate the“Turkish Socialism”by referring to the Kadro Period in Yön Journal, he then had accepted the mixed economic order and the reality of the class conflicts. He started to advocate a discourse that demanded the working class to be organized, that the political struggle should be continued in a multi-party order, and that a social democratic party and ideology should be established in Turkey.
Benzer Tezler
- Dış politika ekseninde Türk siyasi hayatında ideolojik tartışmalar (1920-1950)
Ideological debates in Turkish political life in the context of Turkish foreign policy (1920-1950)
MEHMET KORKUD AYDIN
- İnönü döneminde sol düşünce dergilerinin olay ve olgulara bakışı
The perspective of the left thought journals to the events and facts in the İnönü period
İSA YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2022
Türk İnkılap TarihiAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN UZUN
- Turancı hareketler: Macaristan ve Türkiye (1910-1944)
Turanianist movements: Hungary and Turkey (1910-1944)
NİZAM ÖNEN
Doktora
Türkçe
2003
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SİNA AKŞİN
- Risk iletişimi stratejileri açısından bilgi ve bilgi okuryazarlığı: Sağlık haberlerine ve sağlık çalışanlarına yönelik bir araştırma
Risk communication strategies and information, information literacy: A study of health news and healthcare personnel
EDA TURANCI
Doktora
Türkçe
2017
Halkla İlişkilerGazi ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN BİBER
- Radiotrofik bir fungus olan Alternaria alternata'da UV-C'nin biyokimyasal belirteçler üzerine etkileri
Effect of UV-C on biochemical markers of the radiotrophic fungus Alternaria alternata
HANDE TURANCI