Sodyum klorürlü ve sodyum bikarbonatlı sulama sularının kullanımına bağlı olarak toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki değişimin belirlenmesi
Determining the change in the soi̇l physical and chemical properties of dependi̇ng on the use of water wi̇th sodium chloride and sodium bicarbonate
- Tez No: 692946
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN SABRİ ÖZTÜRK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 234
Özet
Bu çalışma, Na içeren tuzlu sulama sularının neden olduğu toprak fiziksel ve hidrolojik özelliklerindeki değişimleri izlemek amacıyla yapılmıştır. Bu amaca yönelik olarak, tarla koşullarında, üç tekerrürlü ve beş uygulama olacak şekilde çakılı deneme alanı oluşturulmuştur. NaCl ve NaHCO3 tuzları ile hazırlanmış, EC değerleri 3 dS m-1' den düşük ve SAR değerleri 20 ve 40 olan sulama suları damlama sulama yöntemi ile parsellere uygulanmıştır. Deneme süresince 15 sulama yapılmış ve her beş yıkama sonrası olmak üzere dört dönemde 0-10, 10-20 ve 20-30 cm derinlikten toprak örnekleri alınarak fiziksel, kimyasal ve hidrolojik özellikleri incelenmiştir. Sonuçlar toprakların yüksek tamponlama özelliğinden dolayı toprak pH'sının tuz uygulamalarına bağlı olarak dönemsel değişiminin önemli olmadığını, ancak 4. dönemde SAR 40 NaHCO3 tuz uygulamasında önemli olduğunu göstermiştir. Tuzlu sulamaların yapıldığı dönemlerde hem yüzey toprağında hem de alt toprakta ECe, suda çözünebilir Na, Cl, SAR ve ESP değerleri, her iki tuz çeşidinde de, NaCl uygulamasının artmasıyla ve SAR değerindeki artışa paralel olarak artmıştır. Sodyum bikarbonatlı (NaHCO3) suyun kullanılması ile hacim ağırlığı artmış, buna karşılık infiltrasyon hızı önemli derecede azalmıştır. Suya dayanıklı agregat yüzdesi için en düşük değerler NaHCO3 uygulamasının SAR 40 düzeyinde bulunmuştur. Bununla birlikte toprak agregatlarının ortalama ağırlık çapı ve geometrik ortalama çaplarının tuzlu uygulamalara göre dönemsel değişimleri önemli olmamıştır. Sonuç olarak, Na içeren sularla uzun süren sulamalar yapılması durumunda, toprakların fiziksel, kimyasal ve hidrolojik özelliklerinin değerlendirilmesinde sulama suyu kalitesi, tuz çeşidi, sulama dönemi, sulama sıklığı gibi faktörlerin göz önünde bulundurulmasının gerekli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to determine the changes in soil physical and hydrological properties caused by use of saline irrigation water containing Na. For this purpose, a field trial was set up with five treatments and three replications. Water with 20 and 40 SAR values and with EC values less than 3 dS m-1 was prepared from NaCl and NaHCO3 salts and applied by drip irrigation. During the trial, fifteen irrigations were performed and soil samples were taken along the profile from 0-10, 10-20 and 20-30 cm depths in four periods after the fifth and tenth irrigations and at end of the winter season - just before the irrigation of the following season, and finally, after the last leaching. Changes in soil physical, chemical, and hydrological properties were evaluated throughout the experimentation. The seasonal changes of soil pH was not significant due to the high buffering capacity of the soils, while only after the 4th period of SAR 40 NaHCO3 salt application, soil pH changed significantly. The soil pH, ECe, water soluble Na and CI, SAR and ESP values both at the surface and subsurface increased in parallel with NaCl application and SAR values for both salt types. Depending on the use of water with NaHCO3, the dry bulk density increased, whereas and infiltration rate decreased significantly. The lowest values for the percentage of water stable aggregates were found at the SAR 40 of NaHCO3 application. However, seasonal differences in mean weight diameters and geometric mean diameter of soil aggregates were not significant. It was concluded that in the case of long-term irrigation with Na enriched water, factors such as irrigation water quality, salt type, irrigation period, and irrigation frequency should be considered in the assessment of physical, chemical and hydrological properties of soils.
Benzer Tezler
- Urla İçmeler-Turasan (İzmir) jeotermal alanın hidrojeolojisi
Hydrogeology of Urla Icmeler Turasan geothermal fields, Izmir
ÖZGE ŞAMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLTEKİN TARCAN
- Alüminyumun sodyum klorürlü ortamlarda çukur oluşma ve kritik çukur oluşma potansiyellerinin potansiyostatik yöntemle belirlenmesi
Determination of pitting potentials and critical pitting potentials of aluminum in sodium chloride media with potentiostatic method
CANDAN ÇİFTER
Yüksek Lisans
Türkçe
1986
Kimya MühendisliğiGazi ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MÜBECCEL ERGUN
- Kontrast madde nefropatisinin önlenmesinde izotonik sodyum klorür, sodyum bikarbonat ve izotonik sodyum klorürle birlikte diltiazemin etkinliğinin karşılaştırılması
A comparison of the effect of sodium chloride, sodium bicarbonate and sodium chloride plus diltiazem infusion therapy in preventing contrast-induced nephropathy
HATİCE BEYAZAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
NefrolojiErciyes Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. CENGİZ UTAŞ
- Kızılcahamam dolayındaki sıcak ve mineralli kaynakların hidrojeoloji incelemesi
The Hydrogeological investigation of hat and mineralized water around Kızılcahamam
SUZAN PASVANOĞLU
- Reşadiye (Tokat) sıcak ve mineralli sularının hidrojeoloji incelemesi
Hydrogeological incestigation of Reşadiye (Tokat) thermal and mineral waters
SELDA USGU
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Jeoloji MühendisliğiAnkara ÜniversitesiJeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAKİ CANİK