Geri Dön

İş sağlığı ve güvenliği risk analizine yeni bir anfis yaklaşımı

A new anfis approach to occupational health and safety risk assessment

  1. Tez No: 693158
  2. Yazar: NALAN BAÇ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL EKMEKCİ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Psikoloji, Sosyoloji, Industrial and Industrial Engineering, Psychology, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 166

Özet

Psikososyal riskler iş sağlığı ve güvenliği alanında işyerindeki diğer risklere göre ülkemizde az bilinen veya göz ardı edilen tehlike kaynaklarından olması nedeniyle önemli riskler arasındadır. Bu çalışmada İstanbul'da bulunan bir metal işletmesinde bakım çalışanlarının tümüne Kopenhag Psikososyal Anketi II (COPSOQ II) uygulanarak, anket sonuçları ve Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP ve FAHP) metodu ile tehlikelerin önceliklendirilmesi ışığında Fine Kinney metodu ile ilk kez psikososyal risk değerlendirme yapılması amaçlanmıştır. Psikososyal risk değerlendirme yapılırken COPSOQ II anketi sonuçları referans alındığı için Fine Kinney değerlendirmesi sonuçlarında, söz konusu iş yerinde bakım çalışanlarının iş yeri ortamından, çalışma şartlarından çoğunlukla memnun olduğunu göstermektedir. AHP metodu değerlendirmesinde ise sadece tehlikeler değerlendirildiği için AHP risk sınıf skorlarının daha yüksek risk sınıfında yer aldığı gözlemlenmiştir. Fine Kinney yöntemi ile elde edilen risk skorlarının COPSOQ II anketine verilen yanıtları da içermesi nedeniyle AHP sonuçlarına göre daha gercekci olduğu düşünülmektedir. AHP ve Fine Kinney sonuçları, COPSOQ II'nin yedi bölümü içinde“işyerindeki talepler”ve“saldırgan davranış”bölümlerinin diğerlerine oranla daha yüksek öncelikle ele alınmasını belirlemiştir. İş yerindeki talepler bölümünde en etkili alt kriterler;“nicel talepler”ve“çalışma hızı olmuştur”. Fine Kinney metodunun değerlendirmesi sırasında oluşan ve değerlendirme yapan uzmanların deneyimine ve görüşlerine dayanan belirsizlikler sadece bulanık mantık ve yapay sinir ağları ile çözümlenebildiğinden, COPSOQ II anket verileri ile Fine Kinney risk değerlendirmesinden elde edilen risk skorları Uyarlamalı Sinirsel Bulanık Çıkarım Sistemi (ANFIS) metodu ile de irdelenmiştir. Uygulanan ANFIS metodu sonucunda, modelin tahmin ettiği risk skoru çıktıları ile Fine Kinney metodundan elde edilen gerçek risk skorları arasında belirgin bir fark olmadığı gözlemlenmiştir. Bu çalışmanın işyerlerinde psikosoyal risklerin belirlenmesi ve değerlendirmesini uygulayacak ekibe, ilk kez gerçekleştirilen psikososyal risk analizi icin yol gösterici bir rehber olacağı ve psikososyal riskler konusunda tüm işyeri paydaşlarında farkındalık yaratacağı düşünülmektedir. Bu çalışmadaki bulgularin metal endüstrisine özgü olmakla birlikte COPSOQ II anketi aracılığıyla tüm endüstriyel alanlara adapte edilebileceği öngörülmektedir.

Özet (Çeviri)

Psychosocial risks are among the important risks at the workplace in occupational health and safety since they are less known or overlooked sources of hazards in comparison to other risks in our country. In this study, the objective is to make psychosocial risk assessment for the first time by applying the Copenhagen Psychosocial Questionnaire (COPSOQ II) to all maintenance workers in a metal processing plant in Istanbul, and using the Fine Kinney method in the light of the survey results and prioritizing the hazards with Analytic Hierarchy Process (AHP and FAHP). The Fine Kinney assessment results show that the maintenance workers at the workplace are mostly satisfied with the workplace environment and working conditions when the results of the COPSOQ II questionnaire are taken as a reference while performing psychosocial risk assessment. In evaluation by the AHP method, it was observed that AHP risk class scores resulted in higher risk classes, as only the hazards were considered. It is believed that the risk scores obtained by the Fine Kinney method are more realistic than the AHP results, since they include the answers given to the COPSOQ II questionnaire. The AHP and Fine Kinney results identified that“demands at work”and“offensive behavior”domains have relatively a higher priority over the others in the seven domains of COPSOQ II. The most effective sub-criteria in the“demands at work”domain are:“quantitative demands”and“work pace”. The uncertainties that occur during the evaluation of the Fine Kinney method are based on the experience and opinions of the experts who make the evaluation. These can be resolved with fuzzy logic and artificial neural networks, and the risk scores obtained from the COPSOQ II questionnaire and the Fine Kinney risk assessment were also examined with the ANFIS method. As a result of application of the ANFIS method, it was observed that there were no significant differences between the estimated risk score outputs of the model and the actual risk scores obtained from the Fine Kinney method. It is believed that this study will present a guideline for the team that will assess psychosocial risks at the workplace for the first time and create awareness of psychosocial risks among all stakeholders. Although the findings in this study are specific to the metal industry, it is considered that they can be adapted to all industrial sectors through the application of COPSOQ II questionnaire.

Benzer Tezler

  1. İş sağlığı ve güvenliği risk değerlendirme süreci için yeni bir yaklaşım: Tersane işletmelerinde uygulama

    New approach to risk asssessment process in health and safety at work: Practice in shipyard enterprises

    GÜFTE CANER AKIN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Gemi Mühendisliğiİstanbul Aydın Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN ALPAY HEPERKAN

  2. Yıkım işlerinde risk analizi ve risk değerlendirmesi için yeni bir yöntem önerisi

    Risk analysis in demolition works and a suggestion for a new method on risk assessment

    MEHMET HÜSEYİN ERTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    İnşaat MühendisliğiFırat Üniversitesi

    İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİSAYIL ERDOĞAN

  3. İş güvenliği faaliyetlerinde stratejik plan oluşturmanın öneminin belirlenmesi ve hazır beton sektöründe faaliyet gösteren bir firmada örnek bir stratejik plan hazırlanması

    Determine importance of preparing strategic plan for occupational safety activities and preparing a strategic plan for a company that is active in the ready-mixed concrete sector

    EREN HAYDAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    İnşaat MühendisliğiEge Üniversitesi

    İş Güvenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH PERÇİN

  4. Risk assessment study for the nanomaterial production laboratories and a spectrofluorimetric approach for the quantification of submicron powders

    Nanomalzeme üretı̇m laboratuvarları ı̇çı̇n rı̇sk değerlendı̇rme çalışması ve mı̇kron altı tozların ölçümü ı̇çı̇n spektrofluorı̇metrı̇k bı̇r yaklaşım

    FATİH DENİZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    KimyaDokuz Eylül Üniversitesi

    İş Sağlığı ve Güvenliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KADRİYE ERTEKİN

  5. Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning

    Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini

    ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ADEM TEKEREK