Prof. Dr. Turan Yazgan Etnografya Müzesinde bulunan halıların incelenmesi ve tekstil tasarımına aktarılması
Examination of carpets in the collection of the Prof. Dr. Turan Yazgan Ethnographic Museum and transfer of motifs to textile design
- Tez No: 694966
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA ÖZKAN TAĞI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 329
Özet
Dokuma sanatı insanoğlunun tarih boyunca ihtiyaçlarını karşılamak için yaptığı sanat dallarından biridir. Halıcılık ise kökeni milattan önceki yüzyıllara değin uzanan“dokumacılık”sanatının bir dalıdır. Aynı zamanda tarihimizi ve kültürel değerlerimizi yansıtması bakımından önemlidir. Zamanla halı dokumacılığında fabrikasyon üretime geçilmesi el dokuması halıların öz değerlerini yitirerek giderek yok olmasına neden olmaktadır. Müzeler de bu bağlamda önemli rol üstlenmekte, yok olmaya yüz tutan el sanatlarını koruması ve saklaması bakımından kültür aktarımına aracılık etmektedir. Bu müzelerden birisi de Isparta ilinde bulunan Prof. Dr. Turan Yazgan Etnografya Müzesidir. Bu araştırmada müzede teşhirde bulunan ve yer yer yaygısı olarak dokunmuş 44 adet halının renk motif ve kompozisyon özelliklerinin incelenerek tespit edilmesi ile bu verilerden elde edilen sonuçlar doğrultusunda el dokuması halılarının geleneksel özelliklerini sürdürülebilir kılmak için hediyelik eşya tasarımları yapmak amaçlanmıştır. İncelenen halılar içerisinde boyut olarak en çok taban ve kelle halısı olduğu, halıların Isparta, Lâdik ve Şirvan yöresine ait oldukları görülmektedir. 43 adet Lâdik ve Isparta halısının atkı ve çözgüsünde yün, ilmesinde pamuk ipliği kullanıldığı gözlemlenmiş, düğüm tekniği olarak 42 tanesinin İran (Sine) düğümü, bir tanesinin ise Türk düğümü ile dokunduğu belirlenmiştir. Şirvan halısının ise atkı, çözgü ve ilmesinde yün ipinin kullanıldığı, Türk düğümü ile dokunduğu tespit edilmiştir. Halılarda ağırlıklı olarak bitkisel bezemelerin kullanıldığı, renk olarak ise en çok krem rengi, hardal sarısı, nane yeşili gibi renklerin kullanıldığı görülmektedir. Dijital ortamda, araştırma kapsamında incelenen halıların renk ve motifleri kullanılarak, müzede satışı önerilen yeni hediyelik eşya tasarımları yapılmış, içlerinden seçilen bazı tasarımlar ürün haline getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The art of weaving is one of the branches of art that man has made to meet his needs throughout history. Carpet weaving is a branch of the art of“weaving”, whose origin dates back to the centuries before B.C. It is also important to reflect our history and cultural values. Over time, the transition to fabricated production in carpet weaving causes hand-woven carpets to gradually disappear, losing their intrinsic value. Museums also play an important role in this context, mediating the transfer of culture in terms of protecting and storing crafts that are beginning to disappear. One of these museums is located in the province of Isparta Prof. Dr. Turan Yazgan Ethnographic Museum. In this research, it was aimed to determine the color, motif and composition characteristics of 44 carpets, which are woven as mats in places and exhibited in the museum, and to design souvenirs in order to make the traditional features of hand-woven carpets sustainable in line with the results obtained from these data. Among the carpets examined, it is seen that there are most base and head carpets in size, and the carpets belong to the region of Isparta, Ladik and Shirvan. It has been observed that wool is used in the weft and warp of 43 Spruce and Isparta carpets and cotton yarn is used in the loop. As a knot technique, it was determined that 42 of them were woven with an Iranian (Sine) knot and 1 with a Turkish knot. It was found that the Shirvan carpet was woven with a Turkish knot, using wool rope in its Weft, Warp and loop. It is seen that the carpets mainly use herbal decorations, and colors such as cream color, mustard yellow, mint green are most often used as colors. In the digital field, new souvenir designs proposed for sale in the museum were made using the colors and motifs of the carpets examined within the scope of the research, and some of the designs selected from them were made into products.
Benzer Tezler
- Türkiye etnografya müzelerinde kilimlerin depolama, sergileme yöntemleri ve artırılmış gerçeklik uygulaması
Stroge, exhibition methods, and augmented reality application for rugs in Türkiye ethnography museums
ESRA KARAKULLUKÇUOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Güzel SanatlarSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MUSTAFA GENÇ
- Isparta Prof. Dr. Turan Yazgan Etnografya Halı ve Kilim Müzesinde sergilenen Kars halıları
Kars carpets exhibited at Isparta Prof. Dr. Turan Yazgan Ethnography Carpet and Rug Museum
TUBA YÜRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıSüleyman Demirel ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. SADETTİN SARI
- Türkiye'de sosyal güvenliğin nüfus kapsamı
Başlık çevirisi yok
ABDULHALİM ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
1994
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriİstanbul ÜniversitesiSosyal Siyaset Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN YAZGAN
- Türkiye denizcilik sektöründe çalışma şartları (monografik bir etüd)
Başlık çevirisi yok
A.MURAT ASLANER
Yüksek Lisans
Türkçe
1988
İşletmeİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN YAZGAN