Geri Dön

Mehmed Fahreddin Bursavî ve Gülzâr-ı İrfân isimli biyografik eseri (inceleme-metin-dizin)

Mehmed Fahreddin Bursavî and his biographical work entitled Gülzâr-i İrfân (analysis–text–index)

  1. Tez No: 695578
  2. Yazar: BİLAL GÜZEL
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK, PROF. DR. TUBA IŞINSU İSEN DURMUŞ
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eski Türk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 902

Özet

Bu çalışmada Mehmed Fahreddin Bursavi'nin 19. yüzyılın ortalarında yazdığı Gülzâr-ı İrfân isimli biyografik eseri ele alınmaktadır. Anadolu sahası Türk edebiyatında ilk örnekleri 16.yüzyılın başlarında verilen biyografik eserler artan bilgi birikim ile zamanla gelişip çeşitli türlere ayrılmıştır. Bu türlerden birisi de herhangi bir şehir veya bölgeyi merkeze alan vefeyât-nâmelerdir. Bu çalışmanın konusu olan Gülzâr-ı İrfân, Türk edebiyatında en çok vefeyât-nâme yazılan şehir Bursa'yı konu alanların en hacimli olanıdır. Bu çalışmada, Gülzâr-ı İrfân'ın Ali Emiri Millet Kütüphanesi Şeriyye 1098, Süleymaniye Kütüphanesi Atıf Efendi 1923 ve Kadir Atlansoy özel kütüphanesinde bulunan üç nüshasından hareketle tenkitli metnini oluşturmak, eseri şekil ve içerik özellikleri açısından değerlendirmek, kendisinden önce yazılan ve yazarın model aldığını belirttiği iki Bursa vefeyât-nâmesi ile karşılaştırmak amaçlanmıştır. Oluşturulan tenkitli metne göre Gülzâr-ı İrfân'da Bursa'nın fethinden başlanarak yazıldığı 1847 yılına kadar olan dönemde Bursa'da yaşamış ve bu şehre defnedilmiş toplumun her tabakasının önemli kişilerinden oluşan 624 biyografinin yer aldığı saptanmıştır. Tabakat usulüne göre tertip edilmiş ve klasik Osmanlı nesir üslubu ile yazılan bu eserde Mehmed Fahreddin'in kendisinden önce yazılan Güldeste-i Riyâz-ı İrfân ve Gülzâr-ı Sulehâ isimli iki Bursa vefeyât-nâmesinden büyük ölçüde yararlandığı tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, Gülzâr-ı İrfân, which is the biographical work of Mehmed Fahreddin Bursavi, written in the middle of the 19th century is discussed. The biographical works, the first examples of which were given in the Turkish literature in the Anatolian area at the beginning of the 16th century, have evolved over time with increasing knowledge and divided into various types. One of these types is the“vefeyât-nâma”, which places a city or a region in the center. The subject of this study, Gülzâr-ı İrfân, is the most voluminous one among those which were written for Bursa - the city that vefeyât-nâma was written for most.In this study, it was aimed to create the criticized text of Gülzâr-ı İrfân, to evaluate the work in terms of its shape and content features, to compare it with the two Bursa vefeyât-nâmas written before the author and which the author stated as a model for him. To analyze the work, three copies were used, which are at Ali Emiri Millet Library Şeriyye 1098, Süleymaniye Library Atıf Efendi 1923 and Kadir Atlansoy private library. According to the criticized text created, it was determined that Gülzâr-ı İrfân was written starting from the conquest of Bursa and there were 624 biographies consisting of important people from all stratifications of the society who lived and buried in this city. In this work, which was prepared in accordance with the Tabakat method and written in the classical Ottoman prose style, it was determined that Mehmed Fahreddin benefited greatly from the two Bursa vefeyât-nâmas which are Güldeste-i Riyâz-ı İrfân and Gülzâr-ı Sulehâ written before him.

Benzer Tezler

  1. Zekai Dede Efendi'ye ait Mevlevi Ayin-i Şerif'lerin makam, usul ve güfte yönünden incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    NEŞE YEŞİM ALTINEL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Müzikİstanbul Teknik Üniversitesi

    Türk Sanat Müziği Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA GÖKDEL

  2. Hâkim Mehmed Efendi'nin Lemeât ve Istılâhât-ı Sûfiyye tercümeleri

    Hākim Mehmed Efendi and His Translations of Lama'āt and Istilāhāt al-Sūfiyya

    TUĞBA TAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve EdebiyatıMarmara Üniversitesi

    İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KARATAŞ

  3. Hâkim Seyyid Mehmed Efendi'nin Terceme-i Esrâr-ı Tevhîdiye adlı eseri (metin-inceleme)

    Hakim Seyyid Mehmed Efendi's work called Terceme-i Esrar-i Tevhidiye (text-analysis)

    MEHMET ARİF ARICI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. YAKUP POYRAZ

  4. Mehmed Emin el-Üsküdârî ve Telhîsu Tehâfüti'l-Hukemâ adlı eseri

    Mehmed Emin al-Uskudarî and his Talhîsu Tahâfut al-Hukamâ

    KAMURAN GÖKDAĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    DinMarmara Üniversitesi

    İlahiyat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLHAN KUTLUER

  5. Erzincanlı Müftüzade Mehmed Sadık Efendi'nin Hüseyniyye şerhi ve mantık tarihindeki yeri

    Muftîzâde Mehmed Sadik Efendi's Hüseyniyye commentary and its place in the history of logic

    YASEMİN ALANUR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeErzincan Binali Yıldırım Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TURGUT AKYÜZ