Geri Dön

Ergenlerdeki saldırganlığın açıklanmasında aile iletişim kalıpları ve algılanan ebeveyn kabul düzeyinin rolü

The role of family communication patterns and perceived parental acceptance level in explaining aggression in adolescents

PDF İndir

  1. Tez No: 696898
  2. Yazar: BEYZA AYYILDIZ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. FATMA ALTUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Ergenlik, Saldırganlık, Aile İletişim Kalıpları, Ebeveyn Kabul Red, Adolescence, Aggression, Family Communication Patterns, Parental Acceptance-Rejection
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trabzon Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 89

Özet

İnsanlığın tarih sayfasına adını yazdırdığı günden itibaren saldırganlık kavramı kendisine yer edinmiştir. Saldırganlık konusu her toplumda gözlenebilen veya gözlenemeyen yıkıcı tutum ve davranışları beraberinde getirmektedir. Kritik bir dönem olan ergenlikte de saldırganlık kendisini göstermektedir. Ergenlerde oluşan saldırgan tutum ve davranışların gelişimi incelendiğinde, çeşitli faktörlerden etkilendiği gözlenmektedir. Bu faktörlerin başında aile gelmektedir. Aile; ergene yaklaşımıyla, ergenle kurduğu iletişim örüntüleriyle ve ergeni toplumsal hayata hazırlamasıyla ergene model olmaktadır. Bu hususta önemli olan nokta ailelerin ergenlere olan yaklaşımlarından çok ergenlerin aileleriyle olan etkileşimlerinden algıladıklarıdır. Bu araştırmanın amacı ergenlerdeki saldırganlığın açıklanmasında aile iletişimi ve ebeveyn kabul reddinin yordayıcı rollerinin incelenmesidir. Bununla birlikte saldırganlığın ailenin gelir düzeyi, aileden görülen şiddet, eğitim görülen okul türü, eğitim görülen okulun bulunduğu coğrafi bölge ve cinsiyet değişkenleri açısından anlamlı farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden olan ilişkisel tarama yöntemiyle yapılmıştır. Çalışmaya Türkiye'nin 7 farklı coğrafi bölgesinde ortaöğretim düzeyinde eğitim görmekte olan 350 öğrenci katılmıştır. Öğrencilerin 236'sı (%67.4) kız, 114'ü (%32.6) erkek öğrencidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Saldırganlık Ölçeği, Aile İletişim Kalıpları Ölçeği, Ebeveyn Kabul Red Ölçeği- Anne ve Baba Formları kullanılmıştır. Elde edilen verileri analiz etmek amacıyla SPSS 23.0 paket programı kullanılmıştır. Veri analizinde tanımlayıcı istatistik tekniklerin yanı sıra çoklu regresyon, bağımsız t testi, ANOVA ve korelasyon tekniklerinden yararlanılmıştır. Ergenlerin saldırganlık düzeylerinin açıklanması amacıyla kurulan regresyon modelinde ebeveyn kabul reddin ve aile iletişim kalıplarının alt boyutlarının yordayıcı rollerinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Yordayıcı değişkenler olarak seçilen ebeveyn kabul reddi ve aile iletişim kalıplarının alt boyutlarının saldırganlığı %29 oranında açıkladığı tespit edilmiştir.“Baba red”alt boyutu ile“uyum yönelimi”alt boyutu değişkenlerinin saldırganlığı anlamlı düzeyde yordadığı görülmüştür. Ailenin aylık geliri, eğitim görülen okul türü ve eğitim görülen okulun bulunduğu coğrafi bölge değişkenlerine göre yapılan karşılaştırmalarda yalnızca“fiziksel saldırganlık”alt boyutunda anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Aileden şiddet gören ergenlerin, aileden şiddet görmeyenlere göre fiziksel, öfke, düşmanlık ve sözel saldırganlık alt boyutlarının tümünde anlamlı düzeyde daha yüksek puanlara sahip oldukları tespit edilmiştir. Cinsiyet değişkeni açısından ise saldırganlık ölçeğinin“öfke”alt boyutunda anlamlı düzeyde farklılaşma gözlenmiştir. Kız öğrencilerin“öfke”alt boyutu saldırganlık puanları erkek öğrencilerin“öfke”alt boyutu saldırganlık puanlarından daha yüksek çıktığı sonucu bulunmuştur. Bu çalışmanın bulguları ergenlerdeki saldırganlık düzeyi üzerinde aile içindeki baskıcı ve demokratik olmayan iletişim kalıplarının ve reddedici tutumların anlamlı düzeyde etkili olduğunu ortaya koymaktadır. Araştırmanın sonuçlarının, alandaki yapılacak olan araştırmaların yanı sıra ergenler ve ailelerine yapılacak olan önleyici çalışmalara da katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

The concept of aggression has taken its place since the day humanity put its name on history. Aggression has significantly affected the lives of both people and societies. The subject of aggression brings destructive attitudes and behaviors that can be observable or unobservable in every society with its wake. Aggression also manifests itself in adolescence, which is a critical period.When the development of aggressive attitudes and behaviors in adolescents is examined, it is observed that it is affected by various factors. Family comes first among these factors. The family becomes a model for the adolescent with its approach to the adolescent, the communication patterns it establishes with the adolescent, and the preparation of the adolescent for social life. The important point in this regard is not how families approach adolescents, but how adolescents perceive their interactions with their families.This study aims to examine the predictive roles of family communication and parental acceptance-rejection in explaining aggression in adolescents. In addition, it has been examined whether aggression shows a significant difference in terms of family income, violence in the family, type of school, geographical region where the school is located, and gender variables. The study was conducted with the relational survey method, which is one of the quantitative research methods. 350 students who do training in secondary education in seven different parts of Turkey, participated that study. 236 (67.4%) of the students are female students and 114 (32.6%) are male students. Personal Information Form, Aggression Scale, Family Communication Patterns Scale, Mother and Father Forms of Parental Acceptance-Rejection Scale were used as data collection tools in the study. SPSS 23.0 package program was used in order to analyze the obtained data. In addition to descriptive statistical techniques, multiple regression, independent t-test, ANOVA, and correlation techniques were used in data analysis. In the regression model established to explain the aggression levels of adolescents, the predictive roles of parental acceptance-rejection and the sub-dimensions of family communication patterns were found to be significant. It was determined that the sub-dimensions of parental rejection of acceptance and family communication patterns selected as predictor variables explained aggression by 29%. It was observed that the variables of the“father rejection”sub-dimension and the“compliance orientation”sub-dimension significantly predicted aggression. In the comparisons made according to the variables of the monthly income of the family, the type of school, and the geographical region where the school is located, it was seen that there was a significant difference only in the“physical aggression”sub-dimension.It was determined that adolescents who were exposed to domestic violence had significantly higher scores in all sub-dimensions of physical, anger, hostility, and verbal aggression compared to those who did not experience domestic violence. In terms of gender, a significant difference was observed in the“anger”sub-dimension of the aggression scale. It was found that the“anger”sub-dimension aggression scores of female students were higher than the“anger”sub-dimension aggression scores of male students. The findings of this study reveal that oppressive and non-democratic communication patterns and rejecting attitudes within the family have a significant effect on the level of aggression in adolescents. It is thought that the results of the study will contribute to the preventive studies to be carried out on adolescents and their families, as well as the researches in the field.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    532125

    Çocuk ve ergenlerde otomatik düşüncelerin ve saldırganlığın ebeveynlerin psikolojik kontrol düzeyleriyle ilişkisi

    The relation of the parents psychological control level and the automatic thoughts (thinking) and aggression of children and adolescents

    SEMA AL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiÜsküdar Üniversitesi

    Uygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MAHİR YEŞİLDAL

  2. Tez No

    173665

    Ergenlerdeki şiddet eğilimine televizyonun etkisi ve sosyal hizmet müdahalesi

    Effect of television on adolescents' tendency toward violence and intervention by social services

    AFİFE SOFUOĞLU ERKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2006

    Sosyal HizmetlerHacettepe Üniversitesi

    Sosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. BERİL TUFAN

  3. Tez No

    234453

    Ergenlerde saldırganlığın madde bağımlılığı ve diğer değişkenlerle ilişkisi

    Relatıon of Aggressıveness with Drug Addıctıon and Other Variables in Adolescents

    CANSU KARATAŞ TERZİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    PsikolojiGazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. LEYLA ERCAN

  4. Tez No

    286484

    Çocuk ve ergenlerde şiddet ve saldırganlığın önlenmesi

    The prevention of violence and aggression on children and adolescents

    SEDA DONAT BACI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ŞÜHEDA ÖZBEN

  5. Tez No

    589996

    Ergenlerde reaktif-proaktif saldırganlığı yordamada kişilik özellikleri, duygusal ve davranışsal sorunların rolü

    The role of personality traits and emotional-behavioral problems on perceving reactive-proactive agression in adolescents

    SÜMEYRA AK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FULYA CENKSEVEN ÖNDER

Geri Dön