Geri Dön

Fîrûz-ı Cihângîr hikâyesi (1-70) dil incelemesi-metin

Textual analysis of the story 'Fîrûz-i Cihângîr'

  1. Tez No: 701693
  2. Yazar: MUHAMMED DEMİRTAŞ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA BALCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Fîrûz-ı Cihângîr, Nemrûd-ı Âteşperest, Söz varlığı, sıfat, zarf, kelime, Eski Anadolu Türkçesi, Fîrûz-ı Cihangir, Nemrûd-ı Âteşperest, vocabulary, adjective, adverb, word, Old Anatolian Turkish
  7. Yıl: 2021
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 185

Özet

Bir metindeki kelimelerin kullanım tercihleri ve sıklıkları tesadüfen gerçekleşen bir şey değildir. Metindeki kelime tercihleri ve sıklığı metnin yazarına ve metnin konusuna göre değişiklik gösterir. Bu çalışmada da Farsçadan Türkçeye Arap harfleriyle tercüme edilen Fîrûz-ı Cihângîr Hikâyesi (1-70) adlı metin transkribe edilmiştir. Bu metnin bütün sıfat ve zarfları bulunmuş ve hangi türlerinin ne kadar kullanıldığı belirlenmiştir. Hangi türün neden çok ya da az kullanıldığı sorusunun cevabı aranmıştır. Metnin iki rakip başkahramanı olan Fîrûz-ı Cihângîr ve Nemrûd-ı Âteşperest'in anlatımında kullanılan sıfat ve zarfları bulunmuş, bu sıfat ve zarflardan hareketle hem iki kahramanın nasıl anlatıldığı hem de döneme ait ne gibi ipucular verdiği belirlenmiştir. Bütün bunlarla kelimelerin altında yatan metnin görünmeyen anlam tabakalarına ulaşılmaya çalışılmıştır.

Özet (Çeviri)

The reasons and frequency of the words in a text may not be just a coincidence. The deliberate preference and frequency of such words in a given text by an author may vary. In the present study, Fîrûz-ı Cihângîr (1-70), which was originally written in the Arabic alphabet, was transcribed into Latin. All the adjectives and adverbs in the text were found and how often each part of speech was used was determined. The study also managed to explain why each part of speech in the story was used either more or less on purpose. The current examination detected each adjective and adverb defining both rival characters in the story, Fîrûz-ı Cihângîr and Nemrûd-ı Âteşperest, and discussed how these adjectives both describe the two heroes and reveal daily life at the time. Taken together, the study set out to reveal some hidden realities behind the text.

Benzer Tezler

  1. Fîrûz-ı Cihângîr Hikâyesi (191b-231a) dil incelemesi-metin

    Textual analysis of the story 'Fîrûz-ı Cihângîr' (p.191b-231a)

    FEYZA HİLAL SELVİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Yeni Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA BALCI

  2. Fîrûz-i Cihângîr hikayesi dil incelemesi-metin-sözlük (Vr.71a-140a)

    The story of Fîrûz-i Cihângîr language examine-text-dictionary (folios 71r-140r)

    GAMZEGÜL KILIÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE TÖREN

  3. Fîrûz-ı Cihângîr hikâyesi (231b-281a) metin - inceleme

    The story of Fîrûz-i Cihângîr (231b-281a) text- analysis

    MISRA NUR ÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. MUSTAFA BALCI

  4. Fīrūz-ı Cihāngīr hikāyesi (140b-190b) dil incelemesi-metin

    Textual and grammatical analysis of the story 'Fīrūz-i Cihāngīr'

    MEJREME CURRAJ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA BALCI

  5. Celâl-zâde Sâlih Çelebi'nin Kıssa-i Fîrûz Şâh tercümesi (2. cilt-tenkitli metin ve inceleme)

    Celâl-zâde Sâlih Çelebi's translation of Firuz Shah's Story (Volume 2- critical edition and analysis)

    NESLİHAN POLAT AKTAŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ EMRE ÖZYILDIRIM