Bağımsız Denetim Standardı 500: bağımsız denetim kanıtlarının uygulanması hakkında bir alan araştırması
A field study on the application of Turkish standards on auditing 500: audit evidence
- Tez No: 703474
- Danışmanlar: PROF. DR. HAKAN ERKUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Bağımsız Denetim, Denetim Kanıtı, Türkiye Denetim Standartları, Bağımsız Denetim Standardı 500 (BDS 500), Independent Audit, Audit Evidence, Turkish Standards on Auditing, Turkish Standards on Auditing 500 (TSA 500)
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Bağımsız denetim çalışmasının özü, yeterli ve uygun denetim kanıtlarının toplanması ve değerlendirilmesidir. Denetçilerin bağımsız denetim raporlarında belirttikleri görüşlerini destekleyecek denetim kanıtlarını elde etmeleri uluslararası denetim otoriteleri tarafından da zorunlu kılınmıştır. Bu çalışmanın amacı, bağımsız denetim mesleğinin Türkiye'de giderek artan önemini göz önünde bulundurmak kaydıyla, KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetim Standardı 500: Bağımsız Denetim Kanıtları Standardını açıklamak ve uygulamada standardın aktif olarak bağımsız denetim faaliyetinde bulunan bağımsız denetçiler tarafından nasıl algılandığını ve uygulandığını ortaya çıkarmaktır. Bu amaca istinaden, çalışmanın ilk iki bölümünde denetim kavramı ele alınmış, konuyla ilgili literatür taraması yapılmış ve BDS 500 Standardı açıklanmıştır. Çalışmanın uygulama bölümünde ise nitel araştırma çeşitlerinden mülakat yöntemi ile Ankara'da aktif olarak görev yapmakta olan 70 bağımsız denetçiye 7 tanesi demografik özelliklerini tespit etmeye yönelik olmak üzere toplam 20 adet araştırma sorusu yöneltilmiştir. Çalışmada 18 adet hipotez oluşturulmuş ve NVIVO 12 programı yardımıyla elde edilen nitel kavram haritalarında yer alan araştırmanın bulguları kapsamında 16 hipotez kabul edilmiş, 2 tanesi ise reddedilmiştir. Buna göre, denetim kanıtının kalitesine etki eden değişkenler denetim kanıtının kaynağı, türü, miktarı, elde edilme yöntemi, güvenilirliği, tutarlılığı ve ihtiyaca uygunluğudur. Alt değişkenler kapsamında, denetim kanıtının kalitesine etki eden değişkenler ise, bağımsız kaynaklar, farklı ve birbiriyle tutarlı kaynaklar, geçmiş denetim ekibi, muhasebe sistemi, uzman kişi, orijinal kanıt, sözlü kanıt, yazılı kanıt, gözlem yöntemi, sorgulama yöntemi, önemli yanlışlık riski, riskli hesap, örnekleme riski ve etkin iç kontrol sistemidir. Kopya kanıt ve örneklem büyüklüğü değişkenlerinin ise denetim kanıtının kalitesine etki etmediği sonucuna varılmıştır. Çalışmada ayrıca, NVIVO 12 programında katılımcıların demografik değişkenleri ile denetim kanıtının kalitesine etki eden değişkenler arasında çapraz sorgu tabloları oluşturulmuştur. Çapraz sorgu tablolarının sonucunda, incelenen her demografik değişken için, katılımcı sayısı fazla olan gruplardaki katılımcıların, denetim kanıtının kalitesine etki eden temel değişkenlerden daha fazla bahsettiği tespit edilmiştir. Çalışmanın, BDS 500'ün bağımsız denetçiler tarafından anlaşılabilirliğini artıracağı ve bağımsız denetim mesleğinin gelişimine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The essence of internal audit work is the collection and evaluation of sufficient and appropriate audit evidence. It is also made as obligatory by international audit authorities that auditors obtain audit evidence to support their opinions expressed in the independent audit reports. The aim of this study is to explain the Turkish Standards on Auditing 500 (TSA 500): Audit Evidence standard published by Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority (KGK) and to reveal in practice how the standard is perceived and applied by independent auditors who are actively engaged in independent audit services. For this aim, the concept of audit was discussed, the literature on the subject was reviewed and TSA 500 standard was explained in the first two parts of the study. In the practice part of the study, a total 20 research questions, 7 of which were aimed at determining demographic characteristics, were asked to 70 independent auditors who are actively working in Ankara by interview method from qualitative research types. 18 hypotheses were created in this study and 16 hypotheses were accepted and 2 were rejected according to the results of the study contained in the qualitative concept maps obtained with the help of NVIVO 12 program. Accordingly, the variables that affect the quality of the audit evidence are the source, type, quantity, method of obtaining the audit evidence, reliability, consistency and compliance with the need. Within the scope of sub-variables, variables that affect the quality of the audit evidence are independent sources, different and consistent sources, past audit team, accounting system, expert person, original evidence, oral evidence, written evidence, observation method, inquiry method, risk of material misstatement, risky account, sampling risk and effective internal control system. No significant relationship was found in terms of the effect of copy evidence and sample size on the quality of the audit evidence. In the study, crosstab query tables were also created between the demographic variables of the participants and the variables that affect the quality of the audit evidence in NVIVO 12 program. As a result of crosstab query tables, it was found that for each demographic variable examined, the participants in the groups with a large number of participants mentioned more about the main variables affecting the quality of the audit evidence. It is thought that the study will increase the understandability of TSA 500 by independent auditors and contribute the development of the independent audit profession.
Benzer Tezler
- Bağımsız denetimde TFRS 16 kiralamalar standardının gelir tablosuna etkileri üzerine bir uygulama; Borsa İstanbul'da işlem gören sağlık işletmeleri örneği
An application on the effects of the TFRS 16 leasing standard on the income statement in independent audit; Sample of health care enterprises operated in Borsa İstanbul
OĞUZHAN KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
İşletmeİstanbul Okan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN ÖZCAN
- Deniz taşımacılığında emniyet esaslı akıllı gemi denetim analitiği
Safety based intelligent ship inspection analytics for maritime transportation
SEYİD MAHMUD ESAD DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2023
Deniz Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADİR ÇİÇEK
- Kilit denetim konularının içerik analizi: İmalat sektörü uygulaması
Content analysis of key audit issues: Manufacturing sector application
MAİDE NUR KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDIN KARAPINAR
- BDS 701 kilit denetim konularının bağımsız denetçi raporunda bildirilmesi: Kamuyu aydınlatma platformunda yayımlanan 2017-2018 yılları bağımsız denetçi raporlarının incelenmesi
BDS 701 communicating key audit matters in the independent auditor's report: Review of independent auditor's reports of the years 2017-2018 published in the public disclosure platform
ZEYNEP KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MaliyeYıldız Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL EMRE AKBAŞ
- Bağımsız denetimin şirket üzerindeki etkileri: KAYİK olmayan şirketler
The effects of audit on companies: Evidence from private companies
BÜLENT KINAY
Doktora
Türkçe
2021
İşletmeBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN DALGAR