Kapitalist üretim sürecinde mekânsal pratikler ve tüketim mekânlarının dönüşümü: Üsküdar Çarşısı ve Capitol Alışveriş Merkezi örnekleri
In the process of capitalist production spatial practices and transformation of consumption spaces: Charshi of Uskudar and Capitol Shopping Center examples
- Tez No: 710616
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM TUTAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, İletişim Bilimleri, Sociology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Medya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Toplumsal bir örgütlenme şekli olarak kapitalizm, pre-kapitalist formlardan neoliberal pazar ekonomisine giden süreçte hem üretim hem de tüketim ilişkilerini dönüşüme uğratmıştır. Kültürel alanda tüketim olgusu zaman içerisinde öne çıkarken ticaretin ve tüketimin mekânsal pratikleri de çeşitlenip, gelişerek dönemin teknik olanaklarınca yeniden şekillendirilmiştir. Pre-kapitalist dönemindeki pazar ve çarşılardan, modern sanayi kapitalizmindeki mağaza ve pasajlara, günümüzde postmodern kültür içerisindeki alışveriş merkezlerine söz konusu dönüşüm devam etmektedir. Kültürel alanda tüketim ideolojisinin yerleşmesinde kitle iletişim araçlarının önemli bir rolü bulunmaktadır. Bu araçlar içerdikleri mesajlarla dönemin yükselen değerlerini taşırken varolan kapitalist toplum yapısını da yeniden üretmektedir. Kitle iletişim araçları üzerinden kurgulanan tüketim kültürü sadece maddi nesneler dünyasının çoğalmasını değil aynı zamanda toplumsal alandaki bireylerarası ilişki kalıplarını da dönüştürmektedir. Çalışma kapitalist sosyo-ekonomik dinamikler tarafından kentsel alanlarda yaratılan tüketim mekânlarının dönüşüm sürecine ve buna bağlı olarak değişen toplumsallıklara odaklanmaktadır. Bu bağlamda biri geleneksel diğeri ise postmodern tüketim mekânı olarak tanımlanabilecek Üsküdar Çarşısı ve Capitol Alışveriş Merkezi amaçlı örneklem tekniği ile araştırmaya dâhil edilmiştir. Ele alınan mekânlar çalışmanın kuramsal perspektifine uygun olarak düzenlemiş kategoriler üzerinden Nitel İçerik Analizi yöntemiyle eleştirel perspektiften incelenmiştir. Bu çalışma, içinde yaşanılan dönemin sosyo-ekonomik ve kültürel dinamiklerince şekillendirilen tüketim mekânlarının kapitalist sistem içerisindeki dönüşümünü ele almaktadır. Tüketim mekânı-insan-kitle iletişim aracı arasındaki diyalektik ilişki sürecinde mekânsal pratiklerin ve bireylerarası ilişki kalıplarının dönüşümünün eleştirel perspektiften irdelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
As a form of social organization, capitalism has transformed both production and consuption reations in the process from pre-capitalist forms to neliberal market economy.While the fact of consuption in the cultural field has come the spatial practices of trade and consumption have also diversified and developed and reshaped by the technical possibilities of the period. In the pre- capitalist period this transformation continues from markets to bazaars, shops and arcades in modern industrial capitalism and today to shopping centers in postmodern culture. The mass media has an important role in the establishment of the consuption ideology in the cultural field. While these tools carry the rising values of the period with the messages they contain and also reproduce the existing capitalist society structure. Consumption culture, which is constructed through mass media, transforms not only the proliferation of the world of material objects, but also the interpersonal relationship patterns in the social sphere. This project focuses on the transformation process of consumption spaces created in urban areas by capitalist socio-economic dynamics and changing societies. İn this context, Uskudar Charshi and Capitol Shopping Center, one of which can be defined as traditional and the other as postmodern consumption space, were inculeded in the research with purposeful sampling technique. The spaces discussed were analyzed from a critical perespective by using the Qualitative Content Analysis method over the categories arranged in accordance with the theoretical perspective of the study. This project deals with the transformation of consumption spaces, which are shaped by socio-economics of the period in which they live, within the capitalist system.
Benzer Tezler
- Gündelik hayatın ideolojik yeniden üretim sürecinde kentsel alanlarda soylulaştırma pratikleri: Tarihi Yarımada örneği
Gentrification practices in urban areas in the ideological reproduction process of everyday life: Historical Peninsula example
NURSEL OKUTAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEM TUTAR
- Yeni nesil birliktelik mekanları olarak 'süperpoze mekan' üretimi: Yaratıcı 'dördüncü mekan' ekosistemi
The production of 'superposed space' as new generational spaces of togetherness: A creative 'fourth place' ecosystem
DUYGU KISACIK KARAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER
- Spatialization of fun: Nocturnal heterotopias from counter-society to cyber-society
Eğlencenin mekansallaşması: Karşı-toplumdan siber-topluma gece heterotopyaları
MERİÇ MUSAOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Sosyolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİç Mimari Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE GÖRGÜL
- Kentsel mekânda kültürel pratiklerin modernleşmesi sürecinde yurttaşlık bilincinin ve kimliğin toplumsal inşası: Bayrampaşa Yıldırım ve Kadıköy Erenköy mahalleleri örneği
Social construction of citizenship consciousness and identity in the process of modernisation of cultural practices in urban space: The case of Bayrampaşa Yıldırım and Kadıköy Erenköy neighbourhoods
FURKAN TARIK AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Siyasal BilimlerÜsküdar ÜniversitesiMedya ve Kültürel Çalışmalar Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM TUTAR
- Kent, mekan, kültürel etkileşim: Kadıköy örneği
City, space and cultural interaction: Kadıköy
AYŞENUR ÖLMEZSES ŞENTÜRK
Doktora
Türkçe
2023
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAMDİ SERHAT GÜNEY