Tarım ve gıda ürünleri fiyatlarındaki dalgalanmalar ile enflasyon arasındaki ilişkinin ekonometrik analizi
Econometric analysis of the relationship between inflation and fluctuations in agricultural and food prices prices
- Tez No: 711341
- Danışmanlar: PROF. DR. NECATİ TÜREDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonometri, İşletme, Econometrics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: ARDL Sınır Testi, VAR Analizi, Varyans Ayrıştırma, Etki – Tepki Analizi, Granger Nedensellik Testi, ARDL Bounds Test, VAR Analysis, Variance Decomposition, Impact – Response Analysis, Granger Causality Test
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ekonometri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Tarım ve gıda ürünlerinin ekonomide önemli bir role sahip olduğu bilinmektedir. Son yıllarda tarım ve gıda ürünlerinin, ekonomiyi etkileyen fiyat değişimleri araştırmacıların ve politikacıların daha çok dikkatini çekmeye başlamış ve çalışmalar yapmaya yönlendirmiştir. Bu çalışmalarda, tarım ve gıda ürünleri fiyatlarında artışa sebep olan birçok etken belirlenmiştir. Bu etkenlerden en önemlileri; enflasyon, reel efektif döviz kuru ve petrol fiyatlarıdır. Çalışmamızda ele alınan fiyat üzerinde etkili faktörler değişmediği sürece, uzun vadede tarım ve gıda ürünleri fiyatlarında reel artış olması yönünde bir beklentinin olması ihtimali oldukça yüksektir. Bu anlamda, tarım ve gıda ürünleri fiyatları ile bu fiyatları etkileyen değişkenler arasındaki ilişkinin incelenmesi ve takibi önem arz etmektedir. Bu çalışmanın amacı Türkiye ekonomisi için tarım ve gıda ürünleri fiyatlarındaki dalgalanmalar ile enflasyon arasındaki ilişkinin analiz edilmesidir. Analizde kullanılan veriler; enflasyon ve gıda ürünleri tüketici fiyat endeksi, petrol fiyatları, reel efektif döviz kuru (tüfe bazlı) ve tarım ürünleri üretici fiyat endeksidir. Öncelikle ele alınan değişkenlerin durağanlık seviyeleri incelenmiş ve birinci farkında durağan oldukları tespit edilmiştir. Buradan hareketle değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkinin incelenmesi için ARDL sınır testi yaklaşımı uygulanmıştır. Sınır testi yaklaşımında eş bütünleşme ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Sonrasında değişkenler arasındaki etkileşimi ölçmek için VAR analizi uygulanmıştır. Değişkenlerin her birinin varyanslarında meydana gelen değişimlerin yüzde kaçının kendi gecikmesi ve yüzde kaçının diğer değişkenler tarafından açıklandığını ölçmek için her bir değişken için ayrı olarak varyans ayrıştırma yöntemi ve bir içsel değişkenin hata terimlerindeki şoklara karşı verdiği etkiyi ölçmek için etki-tepki analizi uygulanmıştır. Analize göre, Tufe'ye verilen %1 standart sapmalık şokun kendisi üzerindeki etkisi ilk 3 dönemde azalma eğilimi gösterirken, daha sonraki dönemlerde giderek ortadan kaybolmuştur. Son olarak çalışmada değişkenlerin birbirleriyle etkileşimini ölçmek için Granger nedensellik analizi yapılmış ve sonuçta petrol fiyatlarından tüketici fiyat endeksine, döviz kurundan tüketici fiyat endeksine, tüketici fiyat endeksinden tarım ürünleri fiyatına, gıda ürünleri fiyatlarından tarım ürünleri fiyatlarına ve petrol fiyatlarından tarım ürünleri fiyatına doğru nedensellik ilişkisi saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
It is known that agriculture and food products have an important role in the economy. In recent years, price changes of agricultural and food products, which affect the economy, have started to attract more attention of researchers and politicians and have led them to conduct studies. In these studies, many factors that cause an increase in the prices of agricultural and food products have been determined. The most important of these factors are; inflation, real effective exchange rate and oil prices. As long as the factors affecting the price in our study do not change, it is highly probable that there will be a real increase in the prices of agricultural and food products in the long run. In this sense, it is important to examine and follow the relationship between the prices of agricultural and food products and the variables affecting these prices. The aim of this study is to analyze the relationship between inflation and fluctuations in agricultural and food prices for the Turkish economy. The data used in the analysis; inflation and food products consumer price index, oil prices, real effective exchange rate (CPI-based) and agricultural products producer price index. First of all, the stationarity levels of the variables discussed were examined and it was determined that they were stationary at the first difference. From this point of view, ARDL bounds test approach was applied to examine the long-term relationship between the variables. It has been determined that there is a co-integration relationship in the boundary test approach. Afterwards, VAR analysis was applied to measure the interaction between the variables. In order to measure what percentage of the changes in the variances of each variable is explained by its own lag and what percentage is explained by other variables, variance decomposition method was applied for each variable separately, and impulse-response analysis was applied to measure the effect of an endogenous variable against shocks in error terms. According to the analysis, the effect of the %1 standard deviation shock given to Tufe on itself showed a decreasing trend in the first 3 periods, but gradually disappeared in the following periods. Finally, in the study, Granger causality analysis was carried out to measure the interaction of the variables with each other, and as a result, causality relations from oil prices to consumer price index, from exchange rate to consumer price index, from consumer price index to agricultural product prices, from food product prices to agricultural product prices and from oil prices to agricultural product prices were determined.
Benzer Tezler
- Pince double: Effet du Coronavirus et de la crise economique sur la durabilité des agriculteurs
Çifte kıskaç: Koronavirüs ve ekonomik krizin tarım üreticilerinin sürdürülebilirliğine etkisi
ENGİN KIRAL
Yüksek Lisans
Fransızca
2023
Siyasal BilimlerGalatasaray ÜniversitesiSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL YILDIZCAN
- Enerji fiyatları ve tarım ürünleri fiyatları arasındaki bağımlılık ilişkisinin kapula yöntemi ile araştırılması
Investigation of the relationship between energy prices and agricultural product prices by copula method
YONCA YILDIRIM BÖLEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İstatistikAnkara Üniversitesiİstatistik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİBEL AÇIK KEMALOĞLU
- Türkiye'de döviz, motorin ve çiğ süt fiyatları ile süt ürünleri fiyatları arasındaki geçirgenliklerin analizi
An analysis on price transmissions of exchange rate, diesel and raw milk prices with dairy product prices in Turkey
NUR ERTEK
- Türkiye'de tarım politikalarındaki dönüşümün gıda güvenliğine etkisi ve tarımsal teşvik sistemi
The i̇mpact of transformation of agricultural policy to food security in Turkey, and agricultural i̇ncentive system.
ESRA KESKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiMersin ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLMİYE YASEMİN ÖZUĞURLU
- Türkiye'de çipura-levrek ile gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliği yapan firmaların pazar odaklılık düzeylerinin belirlenmesi
Investigating the market orientation level of aquaculture companies engaged in seabream/seabass and rainbow trout farming in Turkey
İSA ŞEN