Sürdürülebilir bir elden çıkarma yöntemi olarak sosyal geri dönüşüm davranışı üzerine bir araştırma
A research on social recycling behavior as a sustainable disposal method
- Tez No: 712962
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE ŞAHİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Günümüzde artan üretim ve tüketim, kullanılmış ürünleri elden çıkarma faaliyetlerinde artışa sebep olmuş, bu durum sürdürülebilirlik sorunlarını beraberinde getirmiştir. Özellikle kullanılmış kıyafetlerden kaynaklanan tekstil atıkları çevresel, sosyal ve ekonomik sürdürülebilirliğin önündeki engellerden biri haline gelmiştir. Tekstil atıkları ile mücadele etmenin yollarından birisi, ürünlerin kullanım ömrünü uzatan“sürdürülebilir ürün elden çıkarma”yöntemlerinin teşvik edilmesidir. Bu çalışmada, Türkiye'deki bireylerin sürdürülebilir bir ücretsiz kıyafet elden çıkarma yöntemi olarak sosyal geri dönüşüme katılım davranışlarını etkileyen faktörler, Fogg davranış modeli, sosyal değişim teorisi ve sosyal pratik teorisi çerçevesinde incelenmiştir. Ayrıca demografik değişkenlerin sosyal geri dönüşüm davranışı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Bu kapsamda nicel araştırma tasarımı kullanılmış, veri toplama aracı olarak anketlerden yararlanılmış ve örneklem seçiminde kolayda örnekleme yöntemine başvurulmuştur. Sosyal geri dönüşüm davranışı sergilediğini belirten 478 katılımcı araştırmanın ana örneklemini oluştururken, daha önce bu davranışta bulunmadığını belirten 85 katılımcıya ise bunun sebepleri sorularak gelecek araştırmalar için de katkı sunacağı düşünülen bulgular elde edilmiştir. Elde edilen veriler SPSS ve AMOS istatistik paket programları kullanılarak analiz edilmiştir. Yapısal eşitlik modeli çerçevesinde yapılan analizler sonucunda özgecil, duygusal ve sosyal motivasyonun sosyal geri dönüşüm davranışı üzerinde etkili olduğu görülürken, çevreci motivasyonun bu davranış üzerinde herhangi anlamlı bir etkisi olmadığı bulgusuna ulaşılmıştır. Araştırmanın en önemli bulgularından birisi, duygusal motivasyonun özgecil motivasyon ile sosyal geri dönüşüm davranışı arasında aracılık etkisi bulunmasıdır. Bu araştırma, sosyal geri dönüşüm davranışının ve bunu etkileyen faktörlerin cinsiyete göre farklılık gösterdiğini ortaya koyması açısından da önem taşımaktadır. Kadınların erkeklere kıyasla daha fazla sosyal geri dönüşüm davranışında bulunduğu görülmüştür. Sosyal geri dönüşüm davranışını gerçekleştirmediğini belirten katılımcıların çoğunluğu ise erkek katılımcılardan oluşmaktadır. Araştırma, cinsiyetin bireylerin kıyafetlerini elden çıkarma sebeplerini de etkilediğini ortaya koymaktadır. Kadınlar“modasının geçmesi”ve“saklama alanı yetersizliği”sebebiyle kıyafetlerini daha fazla elden çıkarmaktadır. Erkekler ise kadınlara kıyasla kıyafetleri eskidiği veya bedenlerinin uymadığı durumlarda elden çıkarmaktadır. Araştırma bulgularına göre, sosyal geri dönüşüm davranışının önündeki en büyük engel bireylerin buna ilişkin bilgi sahibi olmamaları, ikinci engel ise eski kıyafetlerini başkalarına vermekten utanmalarıdır. Araştırmanın sonuçları, ulaşılan bulgular çerçevesinde tartışılmış, araştırmacılara ve uygulamacılara birtakım öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Nowadays, increasing production and consumption has led to an increase in disposal activities, which has brought sustainability problems. Textile waste caused by clothing disposal has become a barrier to environmental, social, and economic sustainability. Promoting“sustainable product disposal”methods that extend the useful life of products is one way to deal with textile waste. In this study, the factors affecting the behaviors of individuals in Turkey to participate in social recycling as a free sustainable method of clothing disposal were examined within the framework of Fogg behavior model, social exchange theory and social practice theory. In addition, the effect of demographic variables on social recycling behavior was investigated. In this context, a quantitative research design was adopted, with questionnaires as the data collecting tool and convenience sampling as the sample selection method. 478 participants who stated that they experienced social recycling behavior formed the main sample of the research. Findings that are thought to contribute to future research were obtained by asking the reasons for this behavior to 85 participants who stated that they did not engage in this behavior before. The obtained data were analyzed using SPSS and AMOS statistical package programs. As a result of structural equation model analysis, it was found that altruistic, emotional and social motivation had an effect on social recycling behavior, while environmental motivation did not have any significant effect on this behavior. One of the most important findings of the study is that emotional motivation has a mediating effect between altruistic motivation and social recycling behavior. This research is also important in terms of revealing that social recycling behavior and the factors affecting social recycling differ according to gender. It has been found that women engage in more social recycling behaviors than men. The majority of the participants who stated that they did not perform the social recycling behavior consisted of male participants. The research reveals that gender also affects the reasons for individuals to dispose of their clothes. Women are more likely to dispose of their clothes due to“out of fashion”and“lack of storage space”. On the other hand, men dispose of clothes when they are worn out or do not fit, compared to women. According to the research findings, the biggest obstacle to social recycling behavior is that individuals do not have knowledge about it, and the second obstacle is that individuals are ashamed of giving their old clothes to others. The results of the research were discussed within the framework of the findings, and some suggestions were presented to researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Çevrim içi platformlarda sunulan ikinci el lüksün tüketici perspektifinden değerlendirilmesi
Evaluating second-hand luxury on online platforms from a consumer perspective
FATMA NUR SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeGalatasaray Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLŞAH CAVDAR AKSOY
- Simulation and life cycle assessment of combined bioheat and biopower plant using hungary oak (Quercus frainetto L.) coppices as a feedstock
Macar meşesi (Quercus frainetto L.) baltalıklarını hammadde olarak kullanan birleşik biyoısı ve biyogüç santralinin simülasyonu ve yaşam döngüsü analizi
FAHRİYE ENDA TOLON
Doktora
İngilizce
2024
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ KARAOSMANOĞLU
- Dilemmas and hopes attributed to Büyükada as a creative city
Yaratıcı bir şehir olarak Büyükada'nın ikilemleri ve umutları
MAHSA SAFAEI
Doktora
İngilizce
2021
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZİLET YURDANUR DÜLGEROĞLU
- Sustainable development goals in lower-middle income economy: Relevancy and outlook in Cameroon
Alt gelirli ekonomi'de sürdürülebilir kalkınma hedefleri: Kamerun'da uygunluk ve görünüm
HAMAN ADAMA MOHAMADOU
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiSosyal Politika Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ABDULKADİR DEVELİ
- Takım çalışması esaslı demontaj hattı işgören atama ve dengeleme problemi için oyun teorisi odaklı yaklaşımlar
Game theory-oriented approaches for multi-manned disassembly line worker assignment and balancing problem
YILDIZ KÖSE
Doktora
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMRE ÇEVİKCAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN ERTEMEL