Nesîmî Divanı'nın bağlamlı dizin ve işlevsel sözlüğü
Contextual index and functional dictionary of Nasimi's Diwan
- Tez No: 712970
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KARTAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Klasik Türk Şiiri, Seyyid İmâdüddîn-i Nesîmî Divanı, Hurufilik, Bağlamlı Dizin, İşlevsel Sözlük, Classical Turkish Poetry, Seyyid İmâdüddîn-i Nasimi's Diwan, Hurufism, Contextual Index, Functional Dictionary
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 4927
Özet
Türkiye'de Seyyid İmâdüddîn-i Nesîmî'nin Türkçe Divan'ı üzerine yapılmış en kapsamlı çalışma Hüseyin Ayan'ın Nesîmî Hayatı, Edebi Kişiliği, Eserleri ve Türkçe Divanının Tenkidli Metni adlı çalışmasıdır. İki kısım olarak değerlendirilebilecek bu çalışmanın birinci kısmında geniş bir incelemeye, ikinci kısmında ise divanın tenkitli metnine yer verilmiştir. Türkçe Divan'da yer alan şiirler, bugüne kadar daha çok parça parça ele alınmış, metnin tamamını kapsayan bir anlamlandırma boyutuna ulaşılamamıştır. Özellikle eserin bütün olarak ele alınıp incelenmesi ve metnin anlamsal boyutunun bağlamlı dizin şeklinde ortaya çıkarılması, bu çalışmanın temel amacıdır. Nesîmî'nin Türkçe Divanı'nın söz varlığını ortaya koymak, Nesîmî'yi ve Hurufilik tevillerinin de işlendiği derin manalar ihtiva eden şiirlerini edebiyat camiasına tanıtmak ve eser ile ilgili yapılan çalışmalara katkı sağlamak çalışmamızda hedeflenen önemli hususlardandır. Çalışmanın ilk aşamasında öncelikle Ayan'ın hazırladığı tenkitli metinde tespit edilen eksiklikler, yazım ve bazı okuma yanlışları giderilmiş olup Arap harfleriyle yazılan ayet, hadis ve bazı ifadeler de Latin harflerine çevrilmiştir. Nihayetinde, işlenmeye hazır hale gelen metin TEBDİZ (Tarih ve Edebiyat Metinleri Bağlamlı Dizini ve İşlevsel Sözlüğü) sistemine aktarılmıştır. Eserin sözlük kısmını oluşturmaya başlamadan önce şiirlerin anlam boyutunu kavrayabilmek adına Nesîmî'nin hayatı, edebî kişiliği, Hurufiliği, eserleri ve eserlerinde kullandığı üslup araştırılmıştır. Son olarak divanda yer alan her bir sözcük, kalıp ifade ve çeşitli türde kelime tiplerine (deyim, ayet, hadis vb.) metnin bağlamına uygun olarak anlam verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The most comprehensive study on Sayyid İmaduddin Nasimi's Turkish Diwan in Turkey is Hüseyin Ayan's Nasimi Life, Literary Personality, Works and Criticism of Turkish Diwan. This study can be considered as two parts, In the first part of this study, an extensive analysis is included, and in the second part, the critical text of the diwan is included. The poems in the Turkish Diwan have been dealt with piecemeal until today, and a meaningful dimension that covers the entire text has not been reached. The main purpose of this study is to examine the work as a whole and to reveal the semantic dimension of the text as a contextual index. To reveal the vocabulary of Nasimi's Turkish Diwan, to introduce Nasimi and his poems containing deep meanings in which Hurufism interpretations are handled, to the literary community and to contribute to the studies on the work are important issues in our study. In the first stage of the study, first of all, the deficiencies, spelling and some reading mistakes identified in the critical text prepared by Ayan were corrected, and the verses, hadiths and some expressions written in Arabic letters were translated into Latin letters. Ultimately, the text that was ready to be processed was transferred to the TEBDİZ (Historical and Literary Texts Contextual Index and Functional Dictionary). Before starting to create the dictionary part of the work, Nasimi's life, literary personality, Hurufism, his works and the style he used in his works were researched in order to understand the meaning dimension of the poems. Finally, each word contained in the Diwan is divided into a pattern of expressions and various types of words (idioms, verses, hadiths, etc.) the meaning is given in accordance with the context of the text.
Benzer Tezler
- Seyyid Nesimî ve Şah İsmail Hatayî'nin şiir ve kelamlarında tenasüh, hulûl, tecsim
Tenasüh, hulûl, tecsim in poem and words of the Seyyid Nesimî and Şah İsmail Hatayî
GÜLÜZAR AYDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Halk Bilimi (Folklor)Nevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiAlevi Bektaşi Kültürü Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUĞRUL BALABAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMİDREZA SOHRABİABAD
- Nesimi divanının gramer yönüyle incelenmesi
The research of nesimi divan grammatically
ZEYNEP YİĞİTSÖZLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. MUZAFFER AKKUŞ
- Klasik Türk şiirinde Gül-i Ra'na
Classic Turk in the poem Gul-i Ra'na
ZEHRA TEKBIYIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. NAMIK ASLAN
- Nesimi Divanı'nda tasavvufi öğelerin değerlendirilmesi
Nasimi court evaluation of the mystical elements
AYHAN KAHRİMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ETHEM CEBECİOĞLU
- Nesîmî'nin Türkçe Dîvânı'ndaki kelime grupları ve kip ekleri (İlk on gazel)
Word groups and modal suffixes in nesimi's Turkish Divan (The top ten gazels)
MEHMET VAKAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OSMAN TÜRK