Gelişmekte olan ülkelere yönelik dış finansman kaynakları üzerine üç deneme: Dış borçlanma, doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve sıcak para hareketleri
Three essays on external financing sources for developing countries: External debt, foreign direct investmentsand hot money flows
- Tez No: 713246
- Danışmanlar: PROF. DR. HARUN BAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Dış Finansman, Dış Borç Sürdürülebilirliği, Doğrudan Yabancı Yatırım, Kısa Vadeli Sermaye Hareketleri, Finansal Liberalizasyon, External Finance, External Debt Sustainability, Foreign Direct Investment, Short-Term Capital Movements, Financial Liberalization
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Bu tezde, dış finansman kaynakları alanında en güncel konular arasında yer alan dış borçlar, doğrudan yabancı yatırımlar ve kısa vadeli sermaye hareketleri geniş bir örneklem ve analiz yöntemleri kullanılarak incelenmektedir. Birinci bölümde, Türkiye'de dış borçların sürdürülebilirliğinin hem teorik hem de ampirik çerçevede değinilmektedir. Özellikle 2000'li yıllardan itibaren değişen dış borç biçimi ve işlevi hem alacaklı hemde borçlu açısında incelenmektedir. Çalışmada, Dünya Bankası'nın dikkate aldığı göstergeler yardımıyla Türkiye ekonomisinde dış borçların sürdürülebilirliğinin analiz edilmektedir.Bu bağlamda, Türkiye ekonomisi için Toplam Dış Borçların GSYH'ye Oranı, Toplam Dış Stokunun İhracata Oranı, Toplam Dış Servisinin İhracata Oranı, Toplan Dış Borç Faiz Ödemelerinin İhracat Gelirlerine Oranı kriterleri (verileri) kullanılarak analiz yapılmaktadır. Yapılan Perron (1998), Zivot&Andrews (1992) ve Lumsdaine&Papell (1997) yapısal kırılmalı birim kök testlerinde serinin yapısal kırılmalı birim köklü olduğunu gösteren temel hipotez kabul edilmektedir. Bu nedenle 1989-2019 döneminde Türkiye'de dış borçların sürdürülemez olduğu tespit edilmektedir. İkinci bölümde, Türkiye' ye gelen doğrudan yabancı yatırımları etkileyen faktörlerin belirlenmesi hedeflenmektedir. Bu amaçla doğrudan yabancı yatırımkavramı üzerinde durulmuş, doğrudan yabancı yatırımların sektörel dağılımı ve doğrudan yabancı yatırımların coğrafi dağılımında meydana gelen değişmeler Türkiye için incelenmektedir. Analiz kısmında ilgili teorik ve uygulamalı literatür dikkatlice gözden geçirildikten sonra Türkiye'ye gelen doğrudan yabancı yatırımları belirleyen makroekonomik faktörler analiz edilmektedir. Bu hedef doğrultusunda Türkiye ekonomisi için 2003:Q2-2019:Q4 dönemine ait doğrudan yabancı yatırımlar (DYY), piyasa hacmi (GDP), dış ticaret açıklık oranı (TA), reel döviz kuru (RDK) ve korku endeksi (VIX) çeyreklik verileri temel belirleyiciler olmaktadır. DYY, GDP, TA, RDK ve VIX değişkenleri için ADF ve PP birim kök testi sonuçları incelenmektedir, değişkenlerin düzey değerleriyle durağan olmadıkları ifade eden sıfır hipotezi reddedilmektedir. DYY belirleyen GDP, TA, RDK ve VIX faktörlerin DYY girişleri ile olan ilişkisini tespit etmek için Granger nedensellik testi yapılmaktadır. Nedensellik testine göre TA ve VIX, DYY'ın Granger nedenselliği olduğu bulunmaktadır. Yani TA ve VIX oranının geçmiş ve bugünkü değerleri Türkiye'nin doğrudan yabancı yatırımları üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olmaktadır, burada tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmektedir. Çalışmada, DYY'ın GDP üzerinde tek yönlü etkisi bulunmaktadır, RDK İle DYY arasında nedensellik ilişkisi tespit edilmemektedir. Üçüncü bölümde, kısa vadeli sermaye hareketlerinin Türkiye ekonomisi üzerine etkileri araştırılmaktadır. Bu çerçevede konuyu daha sağlıklı analiz edebilmek için finansal liberazilasyon politikalarının makroekonomi üzerindeki etkilerini açıklamaya yönelik yaklaşımlara değinilmektedir. Türkiye'de kısa vadeli sermaye hareketlerini çekmeye yönelik uygulanan finansal liberalizasyon politikalarının nasıl ve hangi ölçüde başarılı olduğu incelenmektedir. Çalışma, kısa vadeli sermaye hareketlerinin Türkiye ekonomisi üzerine etkisi 1995-2020 yıllarına ait ödemeler dengesi, büyüme oranı, enflasyon oranı, tasarruf ve yatırım oranı, dış ticaret dengesi verileri kullanılarak McKinnon-Shaw hipotezi çerçevesinde incelemektedir.Bu çerçevede liberalizasyon sürecinde kısa vadeli sermaye hareketleri, portföy yatırımları, büyüme oranı, cari açık ve dış ticaret dengesi verileri Türkiye ekonomisinde değişimleri betimsel olarak ele alınmıştır. Çalışmada, kısa vadeli sermaye hareketlerinin Türkiye ekonomisi için reel ekonomiye ek finansman imkanı yaratmış olmasına rağmen istikrarlı bir büyüme sağlamadığı, tasarruf ve yatırım oranlarının artmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
In this thesis, foreign debts, foreign direct investments, and short-term capital movements, which are among the most current topics in the field of external financing resources are examined using an extensive sample and analysis methods. In the first part, the sustainability of external debt in Turkey is discussed both theoretically and empirically. The form and function of external debt, which has changed especially after the 2000s, is examined from the point of both the creditor and the debtor. In the study, the sustainability of external debt in the Turkish economy is analyzed based on the indicators that the World Bank attaches importance to. In this context, analysis is conducted considering the criteria Ratio of Total External Debt to GDP, Ratio of Total External Stock to Export, Ratio of Total External Service to Export, and Ratio of Total Interest Payments on External Debt to Export Proceeds. In Perron (1998), Zivot & Andrews (1992), and Lumsdaine & Papell (1997) unit root tests with the structural break, the basic hypothesis demonstrating that the series has a unit root with structural break is assumed. As a result, it is determined that external debt in Turkey is unsustainable within the 1989-2019 period. In the second part, it is intended to determine the factors affecting the foreign direct investment inflows to Turkey. Furthermore, the sectoral distribution of foreign direct investments and the changes in the geographical distribution of foreign direct investments are investigated for Turkey. For the analysis part, after the theoretical and applied studies (literature) related to the subject are carefully examined, the macroeconomic factors that govern the foreign direct investments in Turkey are analyzed. In line with this target, foreign direct investments (FDI), market volume (GDP), financial openness ratio (FOR), the real exchange rate (RER), and the volatility index (VIX) for the period 2003:Q2-2019:Q4 of the Turkish economy are considered as the main determinants. ADF and PP unit root test results for FDI, GDP, FOR, RER and VIX variables are examined. In the analyses, the null hypothesis states the variables are not stationary with their level values is rejected. Granger causality test is used to determine the relationship between FDI determined by factors GDP, FOR, RER, and VIX with FDI inflows. Based on the results of the causality test, FOR and VIX is found to be Granger causality of FDI. In other words, the past and present values of FOR and VIX ratios have a significant effect on foreign direct investments for Turkey. Herein, a one-way causality relationship is determined. According to the test results, FDI has a one-way effect on GDP whereas no causality relationship is obtained between RER and FDI. In the third part, the effects of short-term capital movements on the Turkish economy are investigated. Within this scope, approaches to explain the effects of financial liberalization policies on macroeconomics are discussed in order to analyze the subject more thoroughly. It is examined how and to what extent the financial liberalization policies implemented in Turkey to attract the short-term capital movements have been successful. The study examines the effects of short-term capital movements on the Turkish economy within the framework of the McKinnon-Shaw hypothesis by using the data from 1995 to 2020 for the balance of payments, growth rate, inflation rate, savings and investment rate, and balance of foreign trade. In this framework, the changes in the short-term capital movements, portfolio investments, growth rate, current account deficit, and balance of foreign trade data in the Turkish economy during the liberalization period are descriptively discussed. In the study, it was concluded that although the short-term capital movements created additional financing opportunities for the real economy, they did not provide steady growth and the saving and investment rates did not increase.
Benzer Tezler
- Five essays on Sub-Saharan Africa economic development: External debt, poverty, natural resources, corruption, and trade
Sahra Altı Afrika ekonomik gelişmesi üzerine beş deneme: Dış borç, yoksulluk, doğal kaynaklar, yolsuzluk ve ticaret
AYAT ABDELRAHIM SULIMAN ESAA
- Educational reforms in Ethiopia: From the imperial era to the present
Etiyopya'da eğitim reformları: Emperyal dönemden günümüze
SALİH AHMED MAHAMMODA
Doktora
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA KORKMAZ
- Current status of industry 4.0 transformation and impact of industry 4.0 on engineering work in Turkish white goods industry
Endüstri 4.0 dönüşümünün Türkiye beyaz eşya sektöründeki mevcut durumu ve mühendislik işi üzerindeki etkisi
KÜBRA ŞİMŞEK DEMİRBAĞ
Doktora
İngilizce
2020
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Demir çelik sektörü ve demir çelik sektöründe sermaye maliyeti
Iron and steel sector and cost of capital in iron and steel sector
ALİ DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
İşletmeMarmara ÜniversitesiSermaye Piyasası ve Borsa Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MAHMUT HAYATİ ERİŞ