Ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili sosyal medya paylaşımlarının (sharenting) incelenmesi
Examination of parents' social media share about their children
- Tez No: 714110
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMİNE DURMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, İletişim Bilimleri, Education and Training, Psychology, Communication Sciences
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İnönü Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Bu araştırmanın amacı ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili sosyal medyadaki paylaşımları olarak tanımlanan sharenting davranışını incelemektir. Bu amaç doğrultusunda sharentingin boyutları belirlenmiş, sharenting ölçeği geliştirilmiş ve sharentingin ebeveynlerin demografik değişkenlerine göre değişimi incelenmiştir. Araştırmada karma yöntem desenlerinden biri olan keşfedici sıralı desen kullanılmıştır. Bu bağlamda ilk olarak nitel görüşmeler yapılarak sharenting boyutları belirlenmiştir. Dahası, nitel görüşmeden elde edilen veriler sharenting ölçeğinin geliştirme sürecinde kullanılmıştır. Sharenting ölçeği geliştirildikten sonra birtakım demografik değişkenlerin sharenting üzerindeki etkisi incelenmiştir. Araştırma üç farklı çalışma grubu ile üç aşamada gerçekleştirilmiştir. Çalışma-1 13 yaşından küçük çocuğu ve aktif kullandığı sosyal medya hesabı bulunan 10 ebeveyn (çalışma grubu-1) ile yapılan nitel görüşmeleri kapsamaktadır. Bu aşamada olgu bilim deseninden yararlanılmıştır. Nitel görüşmelerden elde edilen veriler tematik analiz ile incelenerek sharenting boyutları belirlenmiştir. Bu boyutlar; paylaşım motivasyonu ve risk farkındalığı olarak isimlendirilmiştir. Çalışma-2 nitel görüşmelerden elde edilen veriler ve literatür taramasıyla birlikte ölçek geliştirme sürecini kapsamaktadır. Ölçeğin yapı geçerliliği (AFA) ve çeşitli güvenirlik analizleri için 13 yaşından küçük çocuğu olan ve bugüne kadar en az bir kez çocuğunun görüntüsünü sosyal medyada paylaşmış 330 ebeveyn (çalışma grubu-2) çalışmaya dahil edilmiştir. Sharenting ölçeğinin DFA ve ölçüt geçerliliği analizleri ise 302 ebeveynden (çalışma grubu-3) oluşan katılımcı grubuyla gerçekleştirilmiştir. Tüm bu işlemler sonucunda literatüre 9 maddelik 2 faktörlü sharenting ölçeği kazandırılmıştır. Çalışma-3'te ise ebeveynlerin cinsiyet, aylık gelir durumu, eğitim düzeyi ve çocuklarının görüntülerini paylaşım sıklığının sharenting üzerindeki etkisi incelenmiştir. Bu aşamada çalışma grubu-3'ten elde edilen veriler kullanılmıştır. Bulgular; sharenting değerlendirme ölçeği alt boyutlarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir şekilde farklılaşmadığını göstermiştir. Buna karşılık sharenting değerlendirme ölçeği alt boyutları eğitim düzeyi ve aylık gelir durumuna göre anlamlı bir şekilde farklılaşmıştır. Paylaşım sıklığı değişkeninin ise yalnızca paylaşım motivasyonu alt boyutu üzerinde anlamlı bir değişim oluşturduğu görülmüştür. Elde edilen bulgular literatür ışığında yorumlanmış, araştırmacı ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to examine shareting behavior, which is defined as the sharing of parents on social media about their children. For this purpose, the dimensions of sharenting were determined, the sharenting scale was developed and the change of sharenting according to the demographic variables of the parents was examined. The exploratory sequential design, which is one of the mixed method designs, was used in the research. In this context, firstly, qualitative interviews were made and the sharenting dimensions were determined. Moreover, the data obtained from the qualitative interview were used in the development process of the sharenting scale. After the sharenting scale was developed, the effect of some demographic variables on sharenting was examined. The research was carried out in three stages with three different study groups. Study-1 includes qualitative interviews with 10 parents (study group-1) who have children under 13 years of age and active social media accounts. At this stage, the phenomenology design was used. The data obtained from the qualitative interviews were analyzed with thematic analysis and the sharenting dimensions were determined. These dimensions are; motivation of sharing and risk awareness. Study-2 covers the scale development process with data obtained from qualitative interviews and literature review. For the construct validity (EFA) and various reliability analyzes of the scale, 330 parents (study group-2) who have children under the age of 13 and who have shared their child's image on social media at least once, were included in the study. The CFA and criterion validity analyzes of the Sharenting scale were carried out with a participant group consisting of 302 parents (study group-3). As a result of all these processes, a 9-item 2-factor sharenting scale was brought to the literature. In Study-3, the effect of parents' gender, monthly income, education level and frequency of sharing their children's images on sharing was examined. At this stage, the data obtained from the study group-3 were used. Results; showed that the sharenting sub-dimensions did not differ significantly according to the gender variable. On the other hand, sharing sub-dimensions differed significantly according to education level and monthly income. It was observed that the sharing frequency variable created a significant change only on the sharing motivation sub-dimension.
Benzer Tezler
- Sharenting (Paylaşan ebeveynlik) davranışının Türkiye ve Hollanda'daki ebeveynler üzerinde incelenmesi: Bir nitel araştırma
Examining sharenting (Share parenting) behavior on parents in Türkiye and the Netherlands: A qualitative research
NİHAN UYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN EKER
- Türkiye'de ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili sosyal medya paylaşımları üzerine yapılan araştırmaların sistematik incelemesi
Systematic review of the studies investigating parents' social media posts about their children in Türkiye
SERAP KAL KORKMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YİĞİT EMRAH TURGUT
- 0-13 yaş arası çocuğa sahip ebeveynlerin paylaşan ebeveynlik davranışı ve mahremiyet farkındalığı arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between sharenting behavior and privacy awareness of parents with children aged 0–13
AHMET BERKAY CİVAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Ticaret ÜniversitesiAile Danışmanlığı ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LÜTFÜ ÇAKIR
- Erken çocukluk döneminde çocukları olan ebeveynlerin sosyal medyada çocuklarına ait fotoğraf ve içerik paylaşımı hakkında görüşlerinin incelenmesi
Examining the views of parents with children in early childhood on sharing their children's photos and content on social media
MEHMET ÇAKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve Öğretimİstanbul Okan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYTAÇ GÖĞÜŞ
- Mardin ilindeki ailelerin çocukluk çağı aşı reddi tutumlarının ebelerin perspektifinden değerlendirilmesi; niteliksel bir araştırma
Evaluation of childhood vaccine refusal attitudes of families in mardin province from the perspective of midwives; a qualitative research
ZEYNUR GÜMÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EbelikEge ÜniversitesiEbelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYTÜL HADIMLI
DOÇ. DR. UMMAHAN YÜCEL
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVAL CAMBAZ ULAŞ