Geri Dön

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Defter Emini Server Efendi Sergi Salonundaki XVI. yüzyıla ait vakfiye ve hududnâmelerin tezyinatı

The illumination of waqfeyahs and hududnames belonging to 16th century in the Exhibition Centre of Defter Emini Server Efendi in the General Directorate of Land Registry and Cadastre

  1. Tez No: 714206
  2. Yazar: EMİNE TEKİŞ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. PINAR TOKTAŞ, DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVDA EMLAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: El Sanatları, Güzel Sanatlar, Crafts, Fine Arts
  6. Anahtar Kelimeler: Tezhip, Yazma Eserler, Tuğra Tezhipleri, Vakfiye, Hududnâme, Illumination, Manuscripts, Tugra Illumination, Waqfeyah, Hududname
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 187

Özet

Bu araştırmada Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Defter Emini Server Efendi Sergi Salonu'ndaki XVI. yüzyıla ait vakfiye ve hududnâmelerin tezyinat özelliklerinin incelenerek belgelenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda Defter Emini Server Efendi Sergi Salonu'nda yer alan 43, 19, 26 ve 20 envanter numaralı iki adet vakfiye ve iki adet hududnâme incelenmiştir. Hazırlanan inceleme formu doğrultusunda vakfiye ve hududnâmelerin teknik, renk, motif ve kompozisyon özellikleri belirlenmiştir. Eserlerin birebir çizimleriyle kataloglaması yapılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel çözümlemeleri yapılmış, bulgular uygun tablolar halinde yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda eserlerde krem rengi aharlı kâğıdın kullanıldığı, ciltlerde yıpranma ve yırtılmaların olduğu, tezhiplerin iyi durumda olduğu ancak yer yer tahrir renginde dökülmeler olduğu görülmüştür. Kâğıt yüzeyinde lekelenmeler olmasına karşın desenler net bir şekilde seçilebilmiştir. Tuğralar altın ve lacivert ile çekilmiştir, beyzelerde tezyinat kâğıt rengi üzerinedir. Eserlerde zer-ender-zer, çift tahrir, Haliç işi ve zemini boyalı klasik tezhip tekniği kullanılmıştır. Ûnvan sayfalarının başlıklarının taç ve kubbeli biçimde olduğu, tezhip alanlarının ¼ simetrik planda olduğu, rûmîler ile pafta ayrımlarının yapıldığı görülmüştür. Hurde, sarılma, kanatlı ve yalın rumi motifleri ile bulut ve hatayi grubu motiflerinin kullanıldığı anlaşılmıştır. İncelenen eserler motif, renk ve kompozisyon düzenlemesi açısından XVI. yüzyıl tezhip özelliklerini yansıtmaktadır. Bu eserler doğrultusunda dönem özelliklerini yansıtan 3 özgün eser yapılmıştır.

Özet (Çeviri)

In the research, it is aimed to examine and document the illumination and binding features of the Waqfeyahs and Hududnames belonging to 16th century, which are found in The Exhibition Centre of Defter Emini Server Efendi in The General Directorate of Land Registry and Cadastre. In this direction, two Waqfeyahs and two Hududnames with inventory numbers 43, 19, 26 and 20 in The Exhibition Centre of Defter Emini Server Efendi, were examined. In accordance with the prepared examination form, the technical, color, motif and composition features of the waafeyahs and hududnames were determined. The works were catalogized with the most efficacious drawings. Statistical analyzes of the obtained data were made, and the findings were interpreted in appropriate tables. As a result of the research, it was seen that; cream colored paper was used in the works, there were wears and delacerations on the bindings, the illuminated areas were in good condition, but there were spills in the color of the tahrir. Although there are stains on the paper surface, the patterns have been clearly selected. The tugras are made with gold and dark blue, while the ornaments are on paper colour. In the works, zer-ender-zer, double tahrir, golden horn work and the classical illumination technique with painted floor were used. It has been seen that, the titles of the Title pages are in the form of crown and dome, the illuminated areas are in ¼ symmetrical plan, the rumis and the distinctions of panels are distinguished. It was understood that hurde, enwinding, winged and plain rumi motifs, cloud and hatayi group motifs were used. Examined works represents the 16th century illumination features in terms of motif, color and composition arrangement. In line with these works, 3 original works reflecting the characteristics of the period were made.

Benzer Tezler

  1. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Defter Emini Server Efendi Sergi Salonundaki 17.-18. yüzyıl el yazması vakfiyelerin tezhipleri

    Illuminations of manuscript endowments of 17th-18th centuries at the General Directorate of Land Registry and Cadaster Land Register Official Server Efendi showroom

    ASLI SEDA AKBAŞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    El SanatlarıGazi Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HATİCE ÖZTÜRK TOZUN

  2. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Defteremini Server Efendi Sergi Salonu'ndaki XVI, XVII ve XVIII. yüzyıllara ait seçilmiş belgelerin hat sanatı bakımından değerlendirilmesi

    The Ledger of the General Directorate of Land Registry and Cadastre is in the XVI, XVII and XVIII editions in the Server Efendi Exhibition Hall. Evaluation of selected documents from the centuries in terms of calligraphy

    SEMİH AKINCI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Geleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı

    DOÇ. DR. PINAR TOKTAŞ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜR ÇETİNTAŞ

  3. Türkiye'de taşınmaz yönetiminin geçmişten günümüze dijital dönüşümü

    Past and present of digital transformation of real property management in Turkey

    MERVE DİNLEMEZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Taşınmaz Geliştirme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ASLI ÖZDARICI OK

  4. XVI. yüzyılda Kudüs Merkez ve nahiyesinde nüfus ve etnik yapı

    XVI. century in the Central Jerusalem and its subdistrict the population and ethnic pattern

    EMİNE ERDOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    TarihGazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. REFET YİNANÇ

  5. XVI. yüzyılda Anadolu'da Varsak Türkmenleri

    Varsak in Anatolia in the XVI. century Turkmens

    HÜSEYİN DEMİRBAĞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihAtatürk Üniversitesi

    Türk Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ SİNAN BİLGİLİ