The trajectory of queerness through Turkish literary translations from 1970 to 2015
1970'lerden 2015'e kadar Türkçe'ye yapılan edebi çevirilerde kuirliğin yolculuğu
- Tez No: 717335
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ŞEYDA KINCAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mütercim-Tercümanlık, Translation and Interpretation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2021
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mütercim Tercümanlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çeviribilim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 280
Özet
Bu tez çalışması 1970 ile 2015 yılları arasında yapılan altı Türkçe çeviri metninde kuir kimliklerin nasıl yansıtıldığı konusuna ışık tutmayı amaçlamaktadır. Kuir çeviri çalışmaları nispeten yeni bir çalışma alanıdır ve bu nedenle, çevirilerde kuir karakterlerin temsilleri üzerine yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu gerçeği başlangıç noktası alarak, bu tez ana karakteri kuir olan altı İngilizce roman ve bu eserlerin Türkçe çevirilerini bir vaka çalışması ele almaktadır. Bu romanlar şu şekilde sıralanabilir. James Leo Herlihy'nin Midnight Cowboy başlıklı eseri, Alice Walker'ın The Color Purple başlıklı eseri, Christopher Isherwood'un A Single Man başlıklı eseri, E.M. Forster'ın Maurice başlıklı eseri, Jeanette Winterson'ın Oranges Are Not The Only Fruit by başlıklı eseri ve André Aciman'ın Call Me By Your Name başlıklı eseri. Çevirilerin erek kültürdeki yolculuğunu ortaya çıkarmak adına, bu çalışmanın kronolojik sıralaması Türkçe çevirilerin basım tarihine göre düzenlenmiştir. Çevirilerin değerlendirmesi içinde bulundukları sosyopolitik ve tarihi şartlar çerçevesi içinde gerçekleştirilmiştir. Metinleri analizi için teorik kapsam olarak Pierre Bourdieu'nün“habitus”(1990: 53) ve“capital”(1986: 241) kavramları ile“ajan”(Milton & Bandia, 2009: 1) kavramı kullanılmıştır. Metinsel analiz için gerekli olan metodolojik yaklaşım olarak ise Marc Démont'un kuir edebi metinleri çevirilerini incelemek amacıyla önermiş olduğu“üç mod”(2018: 157) seçilmiştir. Bu tez araştırmasının sonucunda; 70'ler ve 80'lerin başında yapılan çeviri metinlerde, sosyopolitik şartların etkisiyle, çevirmenlerin metinlerde çıkrama ve hafifletme gibi çeviri stratejiler ile metinlerde değişiklik yaptıkları saptanmıştır. Bununla beraber, 80'lerin sonu ve 90'larda Türkiye'de hakim olan ılıman politikaların ve Kuir hareketin artan popülerliğinin etkisiyle, bu yıllarda yapılan çevirilerin daha özgür bir yaklaşım benimsediği gözlemlenmiştir. Son olarak, 2000 ile 2015 yılları arasında yapılan çevirilerin incelemesi ise çevirilerin bir direnç gösterdiği ve hem çevirmenlerin hem de Sel Yayıncılık'ın birer çeviri ajanı olduklarını ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
This dissertation aims at discovering the way that queer identities were represented in the six Turkish translations between the years of 1970 and 2015. Queer translation studies is a relatively new field of study and thus, the studies on the representations of queer characters in the translations are very limited. Taking this notion as a starting point, this study selects six English and American novels which have queer protagonists and their Turkish translations as a case study. These novels are Midnight Cowboy by James Leo Herlihy, The Color Purple by Alice Walker, A Single Man by Christopher Isherwood, Maurice by E.M. Forster, Oranges Are Not The Only Fruit by Jeanette Winterson and Call Me By Your Name by André Aciman. In order to reveal the progression of the translations within the target culture, the analysis will be carried out in a chronological order in accordance with the publication dates of the Turkish translations. The translations will be evaluated within the sociopolitical and historical conditions in which they are embedded. For the analysis of the texts, the concepts of“habitus”(Bourdieu, 1990: 53) and“capital”(Bourdieu, 1986: 241) as well as the concept of“agent”(Milton & Bandia, 2009: 1) are employed as the theoretical framework of the study. The methodological approach that is adopted for the textual analysis of the translations is the“three modes”(2018: 157) for translating queer literary texts suggested by Marc Démont. The research has revealed that the translators from the 70s and early 80s employed translation strategies of omission and euphemism under the influence of sociopolitical conditions at the time while this tendency altered during the late 1980s and 1990s in parallel with the more tolerant climate in Turkey and the increasing popularity of the Queer movement. On the other hand, the translations from 2000 to 2015 displayed an act of resistance and revealed the translators and the Sel Yayıncılık as agents of translation.
Benzer Tezler
- Trajectory of democratization in India and Pakistan
Hindistan ve Pakistan'da demokratikleşmenin yörüngesi
HAROONA GUL
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Bilgi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASRET DİKİCİ BİLGİN
- Çapak alma robotu için yörünge planlaması
Trajectory planning for deburring robot
MUSTAFA DADAH
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiEskişehir Osmangazi ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN PARLAKTUNA
- Bı̇lı̇m tarı̇hı̇ öğretı̇mı̇nı̇n sosyal bı̇lgı̇ler ve dı̇ğer ders kı̇taplarındakı̇ yörüngesı̇ne daı̇r bı̇r ı̇nceleme
A review of the trajectory of teaching the history of science in social studies and other textbooks
EBRAR ŞEYMA ALTUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN ALTUN
- Seçilmiş birkaç yere yakın asteroidin yörüngesinin tayini ve fiziksel özelliklerinin araştırılması
Determination of the trajectory of selected several near earth asteroids and investigation their physical properties
SÜLEYMAN KAYNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Astronomi ve Uzay BilimleriAkdeniz ÜniversitesiFizik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ EKER
- Development of a ball trajectory and stroke prediction system for table tennis robot based on machine learning
Masa tenisi robotu için makine öğrenmesi temelli top yörüngesi ve vuruş noktası tahmini yapan sistemin geliştirilmesi
MEHMET FATİH KAFTANCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolAkdeniz ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİH GÜNAY