Türkmen Türkçesi Türkiye Türkçesi arasında birleşik sözcüklerde görülen yalancı eş değerlik
False equivalence between Türkmen Turkish and Turkey Turkish in combined words
- Tez No: 717738
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET KARADOĞAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırıkkale Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Kaynak lehçede bir metinde geçen bir sözcüğün, hedef lehçede bulunması ancak her iki sözcüğün kavram alanlarının birbirini hiç karşılamaması veya kısmen karşılaması yalancı eş değerlik olarak tanımlanmaktadır. Bu çalışmada kaynak lehçe Türkmen Türkçesi hedef lehçe Türkiye Türkçesi olarak alındığında birleşik sözcüklerde görülen yalancı eş değerler tespit edilmeye çalışılmıştır. Lehçeler arası aktarma sorunlarından biri olan bu sözcükleri tespit etmek amacıyla Türkmen Türkçesi için Türkmenistanyň Ylymlar Akademiỳasy tarafından basılan Türkmen Diliniň Düşündirişli Sözlügi, Türkiye Türkçesi için Türk Dil Kurumu Türkçe Sözlüğü kullanılmıştır. Çalışmada 437 birleşik sözcüğün yalancı eş değer özelliği gösterdiği tespit edilmiştir. Bu tespit iki başlıkta verilmiştir. Birincisi her iki unsurun da hedef ve kaynak lehçede bulunduğu halde yalancı eş değer birleşik sözcüğün hedef lehçede olması, ikincisi her iki unsurun da hedef ve kaynak lehçede bulunduğu halde yalancı eş değer birleşik sözcüğün hedef lehçede olmamasıdır. Tespit edilen yalancı eş değer birleşik sözcüklerin hedef ve kaynak lehçedeki anlamları verilmiştir. Kaynak lehçe olan Türkmen Türkçesinden seçilen metinlerden de örnek cümleler ile anlamı gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
The presence of a word in a text in the source dialect in the target dialect, but when the conceptual fields of both words do not meet each other or partially meet each other, is defined as false equivalence. In this study, when the source dialect is Turkmen Turkish and the target dialect is Turkey Turkish, false equivalents in compound words have been tried to be determined. In order to detect false equivalent words, which is one of the problems of transferring between dialects, the Turkmen Diliniň Düşündirişli Sözlügi published by Turkmenistanyň Ylymlar Akademiỳasy for Turkmen Turkish and the Turkish Language Institution Turkish Dictionary for Turkey Turkish were used. In the study, it was determined that about 437 compound words showed false equivalent feature. This determination is given under two headings. The first is that the false equivalent compound word is in the target dialect even though both elements are present in the target and source dialect and the second is that although both elements are present in the target and source dialect, the false equivalent compound word is not in the target dialect. The meanings of the detected false equivalent words in the target and source dialects are given. The texts selected from Turkmen Turkish, which is the source dialect, are also shown with sample sentences.
Benzer Tezler
- Çağdaş Türk lehçelerinde yardımcı fiiller
The auxiliary verbs in the modern Turkish dialects
SERTAN ALİBEKİROĞLU
Doktora
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıFırat ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHAT ÜSTÜNER
- Türkmen Türkçesi ile Türkiye Türkçesi arasında eş seslilik ve çok anlamlılık ilişkisi
Başlık çevirisi yok
MUHAMMETMURAT SAPAROV
Doktora
Türkçe
1997
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNAY KARAAĞAÇ
- Türkiye Türkçesi ve Türkmen Türkçesinde çatı kavramı
Grammatical voice in Turkiye and Turkmen Turkish
IŞIL ÇIRAKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
DilbilimAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. F. SEMA BARUTCU ÖZÖNDER
- Çağdaş Türkmen hikayeciliğinde on iki örneğin dil ve üslup incelemesi
Başlık çevirisi yok
PINAR YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE İLKER
- Musul (Şirihan - Babnit - Kadıköy) Türkmen ağzı karşılaştırmalı biçim bilgisi
Comparative morphology of Musul (Şirihan - Babnit - Kadıköy) Turkmen dialect
NOOR HAQİ İSMAEL ABBOOSH
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT KÜÇÜK