Tanımsız kentsel alanlar olarak kayıp mekânların yeniden değerlendirilerek kente kazandırılması: Anadoluhisarı-Göksu örneği
Gaining to the city by re-designing lost spaces as undefined urban areas: The case of Anadoluhisarı-Göksu
- Tez No: 720493
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLŞEN ÖZAYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Kayıp mekân, tanımsız kentsel boşluk, atıl alan, işlevini yitirmiş alan, terk edilmiş alan, kayıp mekânların yeniden değerlendirilmesi, kamusal yeniden kullanım, geçici ve kalıcı müdahale yöntemleri, Lost space, undefined urban areas, leftover space, undefined space, abandoned space, redesigning lost spaces, public reuse, temporary and permanent uses method
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kentsel Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 130
Özet
Kentsel kayıp mekân kavramı; kent içindeki sürekliliğin kaybolmasına neden olan, işlevselliğini yitirmiş, amacına hizmet edemeyen, etkin şekilde kullanılamayan, kentsel yaşantının bulunmadığı, kimliğini kaybetmiş, atıl kalmış alanlar olarak tanımlanmaktadır. Kayıp mekân tanımı, her ne kadar kentler için olumsuz bir ifade olarak anılsa da içerisinde barındırdığı kamusal kullanım potansiyelleri ile kent kimliğine katkı sağlayabilecek önemli rezerv alanlar olarak görülmektedir. Kentsel kayıp mekânların kamusal olarak yeniden kullanımına yönelik müdahaleler kalıcı ve geçici kullanım müdahaleleri olmak üzere iki başlık altında ele alınmıştır. Kalıcı müdahaleleri, uzun vadede kalıcı çözümlerin yaratıldığı, planlı müdahalelerdir. Geçici kullanım müdahaleleri ise daha düşük bütçeli, hızlı sonuç alınabilen, halkın katılımının ön planda olduğu, esnek kullanımlara imkân sağlayan müdahalelerdir. Her bir kentsel kayıp mekânın oluşma süreç ve nedenleri farklı olabileceği gibi, yeniden tasarlanmasına yönelik müdahaleler de yere özgü olarak değişebilmektedir. Çalışma alanı olan Anadoluhisarı-Göksu bölgesi, İstanbul'un Boğaziçi kıyısında, pek çok önemli kentsel fonksiyonu bir arada bulunduran, kültürel ve tarihsel kimlik açısından önemli yerleşim alanlarından biri olmasına rağmen, ihmal edilmiş bir kent parçasıdır. Alanda tanımsız ve birbirinden bağımsız büyük kentsel boşlukların bulunduğu görülmektedir. Kentsel boşlukların giderek azalması başlı başına bir problem iken, var olan kentsel boşlukların yeterince tanımlı olmaması, çevresindeki yapı ve işlevlerle yeterince iyi kurgulanmaması ve bağlantısının kopuk olması da önemli bir sorun haline gelmektedir. Çalışma alanında tespit edilen kayıp mekânlar; büyük ölçekli kayıp mekânlar, yeniden tasarlanmış kayıp mekânlar ve küçük ölçekli kayıp mekânlar olmak üzere 3 ayrı kategoride incelenmiştir. Küçük ölçekli kayıp mekânlar otopark olarak kullanılan boş parselleri ya da kadastral boşlukları kapsamaktadır. Yeniden tasarlanmış kayıp mekân örneği ise, 2018 yılı öncesi atıl durumdaki Küçüksu Mesire Alanı'dır. Bunlarla birlikte, kentlinin suya erişiminin olmadığı Göksu ve Küçüksu Deresi çevresindeki atıl yeşil alanlar, Göksu Deresi yanındaki terkedilmiş ve harabe halindeki eski Halat Fabrikası, işlevini kaybetmiş ve kullanılmayan Küçüksu Parkı, imar planlarında mesire alanı olarak planlanmış ancak bir kısmı fidanlık olarak kullanılan alanlar çalışma alanı içerisindeki büyük ölçekli kayıp mekân olarak nitelendirilebilecek alanlardır. Anadoluhisarı-Göksu bölgesinde öne çıkan kentsel sorunlar; fonksiyon bölgelerinin birbirinden bağımsız ve kopuk olması ve özel mülkiyetteki alanlar sebebiyle kamusal sürekliliğin bulunmamasıdır. Bu alandaki kayıp mekânlar yeniden tasarlanırken benimsenmesi gereken en önemli yaklaşım, bütüncül ve birbiriyle bağlantılı mekânlar yaratmak olmalıdır.
Özet (Çeviri)
The concept of urban lost space, which is defined as areas that cause the loss of continuity in the city, have lost their functionality, cannot serve their purpose, cannot be used effectively, have no urban life, have lost their identity, and remain idle. Although the definition of lost space is referred to as a negative expression for cities, it is seen as significant reserve areas that could be contributed to urban identity with their public use potentials. Interventions for the public reuse of urban lost spaces are discussed under two titles as permanent and temporary use interventions. Permanent interventions are planned interventions in which long-term permanent solutions are created. Temporary use interventions, on the other hand, are interventions with a lower budget, rapid results, public participation, and flexible use. While the formation process and reasons for each lost urban space may be different, the interventions for its redesign may also vary according to the location. The study area, Anadoluhisarı-Göksu region is a neglected part of the city on the Bosphorus coast of Istanbul, although it is one of the important settlements in terms of cultural and historical identity, which combines many important urban functions. It is seen that there are undefined and independent large urban spaces in the area. While the gradual reduction of urban spaces is a problem in itself, the fact that the existing urban spaces are not defined well enough, not well-structured and disconnected with the surrounding structures and functions becomes an important problem. Lost places detected in the study area have been examined in 3 different categories as macro-scale lost spaces, redesigned lost spaces and micro-scale lost spaces. Micro-scale lost spaces include empty plots or cadastral spaces used as parking lots. An example of a redesigned lost space is the Küçüksu Recreation Area, which was idle before 2018. In addition to these, the idle green areas around Göksu and Küçüksu Rivers where the citizens do not have access to water, the abandoned and ruined old Rope Factory next to Göksu River, the Küçüksu Park that has lost its function and not used, the other areas planned as a recreation area in the master plans but some of which are used as plantations within the study area. are areas that can be described as macro-scale lost spaces. Prominent urban problems of Anadoluhisarı-Göksu region; existing of independent and disconnected functional areas and there is no public continuity due to privately owned areas. The most important approach to be adopted while redesigning the lost spaces in this area should be to create holistic and interconnected spaces.
Benzer Tezler
- İstanbul Boğazı'nın görünmeyen zeminleri:Kayıp mekânların keşfi ve kamusal sanatla yeniden değerlendirilmesi
The unsighted grounds of the İstanbul Bosphorus:The discovery of lost spaces and their re-evaluation with public art
İLKAY DİLAN TAŞKİREÇ DURUP
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Discovering the public use potentials of city walls and their surroundings: The case of İstanbul Theodosian Walls
Kent surları ve çevresi kamusal kullanım potansiyellerinin keşfedilmesi: İstanbul Theodosius Surları örneği
BURCU SOYGÜZELOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL EREN KÜRKÇÜOĞLU
- Tanımsız kentsel açık alanların okunması ve değerlendirilmesi üzerine bir yaklaşım önerisi
An approach for reading and evaluating undefined urban open spaces
NESLİNUR HIZLI ERKILIÇ
Doktora
Türkçe
2019
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN CİRAVOĞLU DEMİRDİZEN
- Kentsel alternatif alanlar bakımından müştereklik kavramının irdelenmesi: İmrahor bostanı
Investigation the concept of commonality in terms of alternative urban spaces: İmrahor bostanı
SÜEDA BALLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEDEF ÖZÇELİK GÜNEY
- Guidelines for a socially sustainable urban environment in refugee camps
Mülteci kamplarında sosyal olarak sürdürülebilir bir kentsel çevre için yönergeler
EMAN ISMAIL
Doktora
İngilizce
2022
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEN CİRAVOĞLU DEMİRDİZEN