Ankara ili ortaöğretim okulları öğrencilerinin ve velilerinin görüşlerine göre Türkiye'de 1980 sonrası eğitimde özelleştirme politikaları
Privatization policies in education after 1980 in Turkey according to the opinions of secondary schools students and parents in Ankara
- Tez No: 720881
- Danışmanlar: PROF. DR. HASAN HÜSEYİN AKSOY
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Eğitim ve Öğretim, Kamu Yönetimi, Economics, Education and Training, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 443
Özet
Bu araştırma eğitimde özelleştirme politikalarının toplumu nasıl etkilediğini ortaya koymaya çabalamıştır. Araştırma, Türkiye'de 1980 sonrası dönemde etkili olan özelleştirme politikalarının ortaöğretim düzeyinde yarattığı dönüşümün çeşitli toplumsal gruplar açısından etkilerinin ailelerin ve öğrencilerin görüşlerine dayanarak açığa çıkarılmasını amaçlamaktadır. Bu amaç doğrultusunda eğitimin özelleştirilmesinin öğrencilerin ortaöğretime geçiş süreçlerine etkileri; ailelerin ve öğrencilerin eğitimin özelleştirilmesine ilişkin görüşleri ve son olarak eğitimin özelleştirilmesinin ekonomik, bireysel ve toplumsal etkilerinin neler olduğu ortaya konulmuştur. Araştırma tarama modelinde tasarlanmıştır ve karma yöntem yaklaşımı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda 18 öğrenci ve 18 veli olmak üzere özel liselerden ve devlet liselerinden 36 kişi ile derinlemesine görüşmeler yapılarak betimsel analiz yaklaşımı ile analiz edilmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda özel liselerden ve devlet liselerinden 440 öğrenci ve 440 veli olmak üzere toplam 880 kişiden anket yardımı ile veri toplanmıştır. Anket yardımı ile toplanan veri SPSS 25 istatistik paket programı yardımı ile çözümlenmiştir. Ailelerin eğitimde özelleştirme politikaları ve uygulamalarının yarattığı dönüşüme ilişkin görüşlerine ait veriler analiz edilirken her bir boyuta ait ifadeler betimsel istatistik teknikleri ile frekansları, yüzdelik dağılımları, ortalamaları, standart sapmaları hesaplanmış ve sıra değerleri belirlenmiştir. Daha sonra her boyut ayrı ayrı ifadelerin birlikte aldığı puanlara ve yüzdeliklere dayanarak yorumlanmıştır. Öğrencilerin eğitimde özelleştirme politikaları ve uygulamalarının yarattığı dönüşüme ilişkin görüşlerine ait veriler analiz edilirken, her boyuta ait ifadelerin frekansları, yüzdelik dağılımları hesaplanmıştır. Daha sonra her boyut ayrı ayrı ifadelerin yer aldığı yüzdeliklere dayanarak yorumlanmıştır. Grupları birbirleri ile karşılaştırmak, gruplar arasındaki farkların istatistiksel olarak manidar olup olmadığına dair hipotezleri test etmek ve iki ortalama arasındaki farkları test etmek için parametrik bir teknik olan T testi kullanılmıştır. Yapılan test sonucunda farkın anlamlılığı 0,05 düzeyinde aranmıştır. Sınıflama türünde toplanan verilerin çözümlenmesinde parametrik olmayan Kay-Kare testi kullanılmış, kümeler arası karşılaştırmalarda ortaya çıkan farkın anlamlılığı 0,05 düzeyinde aranmıştır. Açık uçlu sorulardaki cevaplar en çok tekrarlananlar ve farklı gerekçeler şeklinde gruplandırılmıştır. Bulgular ilgili alanyazından elde edilen kuramsal çerçeveden yararlanılarak yorumlanmıştır. Araştırma genel olarak eğitimin özelleştirilmesinin okullar arasında ayrıştırmalara yol açtığı, özel liselerde öğrenim gören öğrenciler ile devlet liselerinde öğrenim gören öğrencilerin ortaöğretime geçiş süreçlerinde farklı etkenlerin etkili olduğu, özel liselerde öğrenim gören öğrencilerin okul geçişlerinde ağırlıklı olarak okulun yükseköğretimde iyi bir üniversite ve bölümü kazandırmasında etkili olacağını düşünmeleri, okulun akademik açıdan diğer okullardan daha başarılı olması, okulun hayata bakış açılarına uygun olması iken devlet liselerinde öğrenim gören öğrenciler açısından ağırlıklı olarak sınav puanı ve eve yakınlık gibi etkenler etkili olduğu için ortaöğretime geçişin onlar için zorunlu bir süreci içerisinde barındırdığı; katılımcıların doğrudan özelleştirme politikalarına karşı ağırlıklı olarak kabul edici bir tutum içerisinde olmadıkları, buna karşın gizli özelleştirme politikalarına (ticarileştirme)karşı daha kabul edici bir tutum içerisinde oldukları sonucunu ortaya koymuştur. Bu araştırmada son olarak, eğitimin özelleştirilmesinin ekonomik, bireysel ve toplumsal etkilerinin ağırlıklı olarak olumsuz olduğu ve eğitimin özelleştirilmesinin en önemli toplumsal etkileri arasında, toplumda var olan eşitsizlikleri artırması, eşitsizliklere yol açması ve sınıfsal farklılıkları keskinleştirmesi öne çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
This research has tried to reveal how privatization policies in education affect society. It aims at bringing to the light the effects of the transformation in terms of various social groups, were created at the secondary education level by the privatization policies which have been influential in the post-1980 period in Turkey, based on the views of families and students. For this purpose, the effects of privatization of education on students' transition to secondary education; the views of families and students on the privatization of education and, finally, the economic, individual and social effects of the privatization of education have been addressed. The research was designed in the survey model and was carried out with a mixed method approach. In the qualitative part of the research, in-depth interviews were made with 36 people from private high schools and state high schools, 18 students and 18 parents, and analyzed with descriptive analysis approach. In the quantitative part of the research, data were collected from 880 people, 440 students and 440 parents, from private and public high schools, using a questionnaire. The data collected with questionnaires were analyzed by SPSS 25 application. While analyzing the data on the views of the families about the transformation created by the privatization policies and practices in education, the frequencies, percentage distributions, averages, standard deviations of the expressions belonging to each dimension were calculated using descriptive statistical techniques, and their rank values were determined. Then, each dimension was interpreted separately based on the scores and percentages of the expressions together. While analyzing the data on the students' views about the transformation created by the privatization policies and practices in education, the frequencies and percentage distributions of the expressions belonging to each dimension were calculated. Then, each dimension was interpreted separately based on the percentages in which the expressions were included. T-test, a parametric technique, was used to compare the groups with each other, to test the hypotheses about whether the differences between the groups were statistically significant, and to test the differences between the two means. The significance of the difference accepted was at the 0.05 level. The non-parametric Chi-Square test was used to analyze the data collected in the classification type, and the significance of the difference between clusters was at the 0.05 level. The answers to the open-ended questions were grouped as the most repeated and for different reasons. The findings were interpreted by using the theoretical framework obtained from the related literature. The research shows that the privatization of education in general causes segregation between schools, and that different factors are effective in the transition to the secondary schools for the students studying at private high schools and ones studying at public high schools. It has been revealed that students studying in private high school think that their school is academically more successful than other schools and matches with their life perspective and would mainly be effective in their school transitions to a good university and department in higher education. On the other hand, the students studying state high schools have not had an initiative in transiting to their present schools but it has been somehow compulsory for them because the factors like high school entrance exam scores and schools' distance (closeness) to their home have been the main criteria for getting into their schools. The study also indicates that the participants do not have a positive attitude towards direct privatization policies but they have a more positive attitude towards covert privatization policies (commercialisation). Finally, this study revealed that the economic, individual and social effects of privatization of education are predominantly negative and that one of the most essential social effects of privatization of education is that it increases existing inequalities in society, leads to inequalities and sharpens class differences.
Benzer Tezler
- Ortaöğretim kurumlarında görev yapan yönetici, öğretmen, öğrenci ve velilerin çoklu değişkenlere göre performans değerlendirmeye ilişkin görüşleri
The views of the secondary school administrators and teachers, students and parents in respect to performance evaluation with multiple variables
AYLA ÇAVUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Bölümü
DOÇ. DR. NECATİ CEMALOĞLU
- Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji dersi motivasyon düzeylerine biyoloji öğretmenlerinin sınıf yönetimi profillerinin etkisinin değerlendirilmesi
Secondary school students in biology courses motivation levels of biology teachers in classroom management profile, the impact of an assessment of identifying the teachers' classroom management profile of the students'
FATİH ALUÇDİBİ
- Açık öğretim lisesi öğrenci ve mezunlarının katılım örüntüleri (Ankara ili Çankaya ilçesi örneği)
The participation patterns of the students and the graduated open high school (Ankara city Çankaya province case)
BEDİHA ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiYaşam Boyu Öğrenme ve Yetişkin Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL UYSAL
- Ortaöğretim okullarında kitaplık işleri
Library services in secondary schools
SULTAN BİLGE KESKİNKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜSEYİN BAŞAR
- İlköğretim 8. sınıf ve ortaöğretim 11. sınıf öğrencilerinin alan ve hacim konularındaki kavram yanılgıları
Misconceptions of 8th and 11th grade students in area and volume subjects
NURAY GÖKDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF MİRASYEDİOĞLU