Sekizinci sınıf öğrencilerinin atmosfer olayları konularına ait yaygın kavram yanılgılarının belirlenmesi: Ölçek geliştirme ve uygulama çalışması
Determination of the common misconceptions of eighth grade students about atmosphere events: A scale development and implementation study
- Tez No: 724543
- Danışmanlar: PROF. DR. S. DENİZ KORKMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Atmosfer, Atmosfer olayları, İklim değişikliği, Kavram yanılgıları, Fen öğretimi, Atmosphere, Atmospheric events, Climate change, Misconceptions, Science teaching
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Amaç: Her bireyin, anlam oluşturmada ve dünyayı ifade etmede kullanılan benzersiz bir düşünme sistemi vardır. Bu düşünce sistemleri hatalı veya eksikse, yanlış anlamaların temelini oluşturur (Mestre, 1987). Öğrenci bir kavramı temelde bilimsel anlamında farklı olarak anlarsa, o zaman büyük olasılıkla yanlış anlamalar oluşturacaktır (Yağbasan, 2003). Öğretmenlerin, öğrenmenin önündeki bulunan engel olan kavramlara ait yanılgılarına odaklanması daha önemlidir (Eryılmaz ve Sürmeli 2002). Öte yandan ders kapsamında ve çevreleriyle olan etkileşimlerinde edindikleri bazı kavramlar yanlış kullanıldığında da öğrencilerin zihinlerinde de karmaşaya sebep olmaktadır. Vosniadou (2013, 21) kavram yanılgılarının, okulda maruz kaldıkları bilime rağmen öğrencilerin bilimsel kavramları hatalı yorumlamasından kaynaklı olduğunu savunur. Bu noktada, bu konuya olan ilgi ve özen daha bir önem kazanmaktadır. Slater(2018)'e göre; mevcut kavram yanılgılarla ilgilenmek için öğretmenlerin önce öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgılarıyla ilgilenmesi gerekmektedir. Öğrencilerin yaşamları boyunca en fazla karşılaştıkları ve deneyimledikleri olaylar yağmur, sis vb. atmosferik olaylardır ve gündelik hayattaki deneyimlerine bağlı olarak, atmosfer ve iklim ile ilgili kavramlar hakkında da çeşitli bilgilere sahip olmaktadırlar. Dolayısıyla bireyler, okul yıllarına kadar atmosfer kavramları ile ilgili birçok geçmiş̧ deneyime sahip olmakta ve beraberlerinde önemli kavram yanılgılarını ve kavram karmaşalarını getirmektedir (Doğar ve Başıbüyük, 2005) Bu araştırmada, öğrencilerin“atmosfer ve atmosfer olayları”na dair sahip oldukları kavram yanılgılarının ve kavram karmaşalarının hazırlanan çoktan seçmeli sorulardan oluşan ölçek ile belirlenmesi amaçlanmıştır. Hazırlanan Atmosfer Kavram Ölçeği 'ndeki sorular atmosferin yapısı ve özellikleri, hava olayları, iklim ve etkileri ile küresel iklim değişikliği şekilde dört ana başlık altında toplanmıştır. Atmosfer kavram ölçeği öğrencilere, önceki deneyimleri ve yaşanmışlıklarının etkisini en aza indirmek için 8.sınıf Fen bilimleri dersi öğretim programının iklim ve hava hareketleri ünitesinde yer alan atmosfer ve atmosferik olaylar ile ilgili kazanımlar verildikten sonra uygulanmıştır. Yöntem: Bu çalışmanın deseni, nicel verilerin toplanarak kavram yanılgılarının tespit edilmesinin amaçlandığı betimsel türde bir araştırma olarak belirlenmiştir. Araştırmada öğrencilerin atmosferik olaylar ile ilgili sahip oldukları kavram yanılgılarının tespiti amacıyla çoktan seçmeli Atmosfer Kavram Ölçeği geliştirilmiştir. Ölçek soruları Ortaokul 8. Sınıf Fen Bilimleri Öğretim Programında yer alan“Mevsimler ve İklim”ünitesinde yer alan kazanımlar, günlük hayatta karşılaştıkları olaylar ve buna yönelik MEB'in tavsiye ettiği kaynaklar göz önünde tutularak araştırmacı tarafından hazırlanmıştır. Hazırlanan ölçekte öğrencilerin bu dört ana başlıktaki bilgi düzeylerini belirleyecek soruların yanında sahip oldukları kavram yanılgılarını ortaya çıkaracak sorulardan oluşmuştur. Taslak ölçek için uzman görüşüne başvurulmuş ve uzmanların görüşleri doğrultusunda gerekli düzeltmeler yapılmış 26 soruluk son hali verilmiştir. Veri toplama aracı olarak kullanılan Atmosfer Kavram Ölçeği'nin devlet okullarında uygulanabilmesi için MEB'ndan gerekli izin alınmış, Fen bilimleri dersi öğretim programının öngördüğü şekilde mevsimler ve iklim ünitesine ait kazanımlarım tamamlanmasından sonra Eskişehir MEM 'ne bağlı dört farklı devlet okulunda 415 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için SPSS 20 ve FACTOR programları kullanılmış, ölçeğin geçerlilik ve güvenilirlik testleri yapılmıştır. Yapı geçerliği ve faktör yapısını belirlemek için Açımlayıcı Faktör Analizleri (AFA), faktör yapısının verilerle ne derece uyum gösterdiğini belirlemek için iç tutarlılık analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçlarından yararlanarak öğrencilerin sahip olduğu kavram yanılgıları belirlenmiştir. Bulgular: AKÖ'nün yapılan geçerlilik ve güvenilirlik analizlerinin ardından 4 farklı alt boyut altında toplandığı görülmüş olup ve alt boyut içerisindeki soruların birbirleriyle ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca AFA ile yeterli güvenilirlik ve geçerliliğe sahip olduğu görülmüştür. KMO ve Bartlett testlerine tabi tutularak seçilen örneklemin uygun olduğuna karar verilmiştir. Ölçeğin Kr-20 yöntemi ile güvenilirlik katsayısının .625 olduğu görülmüştür. Bununla birlikte alt başlıklara ait iç tutarlılık katsayılarının da yeterli olduğu görülmüştür. 26 maddelik ölçekteki verilerin madde güçlük (p-değeri) ve madde ayırıcılık indisleri (d-değeri) hesaplanmış iki sorunun kriterleri sağlamadığı görülerek ölçekten çıkartılmış ve sonraki analizlere katılmamıştır. Sorulara verilen cevaplar ve yüzdeleri değerlendirilerek en çok hangi kavramlarda öğrenme gerçekleşmediği ve hangi kazanımların kazandırılıp kazandırılamadığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç ve Öneriler: Araştırmada elde edilen veriler incelendiğinde, öğrencilerin atmosfer ve atmosferik olaylar ile ilgili bilgi düzeylerinin oldukça düşük olduğunu göstermiştir. Atmosfer yapısı ve özellikleri, hava olayları, iklim değişikliği ile iklim ve iklimin etkisi gibi konularda yer alan bilgi, kavram ve olguların öğrencilerde tam olarak yapılandırılmadığı veya yanlış yapılandırıldığı görülmüştür. Bunun yanında öğrencilerin okul türüne, cinsiyete, aile gelir düzeylerine, anne eğitim düzeyi ve baba eğitim düzeyleri ile öğrencilerin atmosfer olaylarına dair ilgisinin AKÖ cevaplanma yüzdeleri incelenmiştir. Buna bağlı olarak yapılan t-test ve ANOVA analizleri sonucunda belli başlı sorular dışında bu demografik bilgilerin cevaplanmaya dair çok büyük bir farklılık göstermediği görülmüştür. Öğrencilerin farklı derslerde öğrendikleri kavramları birbirleriyle ve atmosferik olaylar ile ilişkilendiremedikleri, okuduğunu anlama düzeylerinin etkili olduğu sorularda metinlerin yeterince anlaşılamadığı ve bu sebeple yanlış cevabı yöneldikleri araştırmanın diğer sonuçları arasındadır. Grafik ve tabloların incelenmesiyle karar verilecek sorularda öğrencilerin önemli bir yüzdesinin yanlış cevaba gittiği araştırmanın diğer bir sonucudur. Öğrencilerde yaygın olarak tespit edilen kavram yanılgıları Atmosferin çoğunlukla oksijenden meydana geldiği, güneşten gelen tüm radyasyonun yararlı olduğu, ozonun cilt kanseri yaptığı ve su buharının sera etkisine sebep olmadığı şeklindedir. Bu sonuçlardan hareketle aşağıdaki önerilerde bulunulabilir. Araştırmada kullanılan ölçek nitel çalışmalarla desteklenerek öğrencilerin atmosfer ve atmosferik olaylar ile ilgili kavramları ve bilgileri nasıl yapılandırdıkları, yaşanmışlıklarının veya deneyimlerinin ne derece etkili olduğu ortaya çıkarılabilir. Öğrencilerin atmosfer ve atmosferik olaylara ile ilgili doğru bilgiye ulaşabileceği EBA vb. çevrim içi ortamların sayısı artırılabilir ve fen bilimleri dersinde daha etkin kullanılması önerilebilir.
Özet (Çeviri)
Purpose: Individual has a unique thinking system that is used to construct meaning and express the world. If these thought systems are faulty or incomplete, they form the basis of misunderstandings (Mestre, 1987). If the student understands a concept in a fundamentally different way in its scientific sense, then it will most likely create misunderstandings (Yağbasan, 2003). It is more important for teachers to focus on their misconceptions about concepts that are obstacles to learning (Eryılmaz and Sürmeli 2002). On the other hand, when some of the concepts they have acquired in the course and in their interactions with their environment are used incorrectly, it also causes confusion in the minds of the students. Vosniadou (2013, 21) argues that misconceptions are caused by students' misinterpretation of scientific concepts despite the science they are exposed to at school. At this point, the interest and attention to this issue gains more importance. According to Slater(2018); in order to deal with existing misconceptions, teachers first need to deal with students' misconceptions. The events that students encounter and experience the most throughout their lives are rain, fog, etc. They are atmospheric events and depending on their experiences in daily life, they also have various information about the concepts related to atmosphere and climate. Therefore, individuals have many past experiences about atmosphere concepts until their school years, and they bring with them important misconceptions and conceptual confusion (Doğar & Başıbüyük, 2005). In this study, it was aimed to determine the misconceptions and conceptual confusions of students about“atmosphere and atmospheric phenomena”with a scale consisting of multiple-choice questions. The questions in the Atmosphere Concept Scale were grouped under four main headings: the structure and characteristics of the atmosphere, weather events, climate and its effects, and global climate change. The atmosphere concept scale was applied to the students after the learning outcomes related to the atmosphere and atmospheric events in the climate and air movements unit of the eighth-grade science curriculum in order to minimize the effect of their previous experiences and experiences. Method: The design of this study was determined as descriptive research in which quantitative data were collected and aimed to detect misconceptions. In the study, a multiple-choice Atmosphere Concept Scale was developed in order to determine the misconceptions of students about atmospheric phenomena. The scale questions were prepared by the researcher considering the achievements in the“Seasons and Climate”unit in the Secondary School included in 8th Grade Science Curriculum, the events they encounter in daily life and the resources recommended by the Ministry of National Education. In addition to questions that will determine their level of knowledge, it consists of questions that will reveal their misconceptions. For the draft scale, expert opinion was sought and necessary corrections were made in line with the opinions of the experts, and the final version of 26 questions was given. In order to apply the Atmosphere Concept Scale, which is used as a data collection tool, in public schools, the necessary permission was obtained from the Ministry of National Education, and after the completion of the achievements of the seasons and climate unit as predicted by the science course curriculum, it was applied to 415 students from four different states affiliated to Eskişehir MEM. SPSS 20 and FACTOR programs were used for the analysis of the data obtained, and the validity and reliability tests of the scale were carried out. Exploratory Factor Analysis (EFA) was used to determine construct validity and factor structure, and internal consistency analyzes were performed to determine how well the factor structure was compatible with the data. Using the results of the analysis, the misconceptions of the students were determined. Results: After the validity and reliability analyzes of the SCA, it was seen that it was gathered under 4 different sub-dimensions and it was determined that the questions in the sub-dimension were related to each other. In addition, it was found to have sufficient reliability and validity with EFA. It was decided that the selected sample was suitable by subjecting the KMO and Bartlett tests. The reliability coefficient of the scale with the Kr-20 method was found to be .625. However, the internal consistency coefficients of the sub-headings were also found to be sufficient. The item difficulty (p-value) and item discrimination indices (d-value) of the data in the 26-item scale were calculated, and it was found that the two questions did not meet the criteria and were removed from the scale and were not included in the subsequent analyses. By evaluating the answers given to the questions and their percentages, it was tried to determine which concepts did not learn the most and which gains could not be gained. Conclusion and Suggestions: When the data obtained in the research were examined, it was shown that the knowledge level of the students about the atmosphere and atmospheric phenomena was quite low. It has been observed that the knowledge, concepts and facts on subjects such as atmosphere structure and properties, weather events, climate change and the effect of climate and climate are not fully structured or misconfigured in students. Among the other results of the research are that the students could not associate the concepts they learned in different courses with each other and with atmospheric events, the texts could not be understood sufficiently in the questions where their reading comprehension levels were effective, and therefore they tended to give the wrong answer. Another result of the research is that a significant percentage of the students gave the wrong answer in the questions to be decided by examining the graphics and tables. Common misconceptions among students are that the atmosphere is mostly composed of Oxygen, all radiation from the sun is beneficial, ozone causes skin cancer, and water vapor does not have a greenhouse effect. Based on these results, the following recommendations can be made. By supporting the scale used in the research with qualitative studies, it can be revealed how the students structure the concepts and information about the atmosphere and atmospheric events, and how effective their experiences or experiences are. EBA, etc., where students can reach accurate information about the atmosphere and atmospheric events. The number of online environments can be increased and it can be suggested that they be used more effectively in science lessons.
Benzer Tezler
- An action research on how to become a reflective teacher: Critical incidents from a Turkish primary school
Yansıtıcı öğretmen olmak üzerine bir eylem araştırması: Bir Türk ilköğretim okulundan kritik olaylar
AHU ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2009
Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZUHAL OKAN
- İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin çok değişkenli olarak incelenmesi [Kırklareli ili merkez ilçe örneği]
Is to determine primary eighth grade students? perception of classroom atmosphere
ALİRIZA UĞUR UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFER ADA
- The effect of instruction with concrete models on eighth grade students' geometry achievement and attitudes toward geometry
Somut modellerle öğretimin sekizinci sınıf öğrencilerinin geometri başarısına ve geometriye yönelik tutumuna etkisi
SİBEL BAYRAM
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SAFURE BULUT
- Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler öğretim programında yer alan tarih kavramlarına yönelik algılarının incelenmesi
The investigation of perception of secondary school students on history concepts in social sciences curriculum
KEREM BOZDOĞAN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL GÜVEN
- Ortaokul öğrencilerinde okula aidiyet duygusunun arkadaşlara bağlılık düzeyinin ve empatik sınıf atmosferi algısının incelenmesi
Investigation of the sense of school belonging, peer attachment and empathic classroom atmosphere among secondary school students
ASLI ÖZGÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİHA SARI