Geri Dön

Çeviride eşdeğerlik bağlamında M. A. Bulgakov'un 'Üstat ile Margarita' eserinin Türkçe çevirisinin incelemesi

The investigation of Turkish translation of M. A. Bulgakov's 'Master and Margarita' in the context of equivalency in translation

  1. Tez No: 724827
  2. Yazar: EBRU TURAN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KEZİBAN TOPBAŞOĞLU ERAY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Batı Dilleri ve Edebiyatı, Dilbilim, Mütercim-Tercümanlık, Western Linguistics and Literature, Linguistics, Translation and Interpretation
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Kafkas Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Rus Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 79

Özet

Gümüş çağ olarak anılan 20. yüzyıl Rus edebiyatında, büyük ölçüde 1917 Ekim devriminden temellenen eserler kaleme alınmıştır. Edebi eserlerin Kültür devrimi çerçevesinde şekillenmesi sebebiyle, bu dönem, betonarme veya taşlaşma dönemi olarak nitelendirilmektedir. M. A. Bulgakov, dönemin genel sorunlarını 'Üstat ile Margarita' romanında, alaycı hiciv tekniğiyle dile getirmiş ve dönemin kültürel açmazlarını genel perspektif çizerek okuyucusuna aktarmayı başarmıştır. Bu çalışmanın amacı, Rusya'da dilbilimsel çeviri kuramlarından V. N. Komissarov ile ön plana çıkan ve çeşitli yön ve dereceleriyle birçok kuramcı tarafından odağa alınan çeviride eşdeğerlik bağlamında M. A. Bulgakov'un ''Üstat ile Margarita'' eserinin Türkçe çevirisini incelemektir. Çalışmanın çerçevesini, çevirinin anlam bilimsel ve kültürbilimsel boyutu, kaynak metin ve erek metin ilişkisi bağlamında değerlendirmek oluşturmaktadır. Dilde kavramsal, anlamsal analiz yöntemleri, çeviri yöntemi prosedürlerinin ve çeviri kuramlarının kullanılması sonucunda şu bulgular açığa çıkmıştır: Rusça-Türkçe dil çifti gerek biçimsel gerekse de anlamsal açılardan farklı unsurlar barındırmaktadır. Çeviri sürecini olumsuz etkileyen bu durum yer yer yabancılaştırma ve yerlileştirme (yerelleştirme) başvurma yoluyla giderilmeye çalışılmıştır. Kaynak ve erek metin odağa alınarak dahası farklı çeviri yöntemleri uygulanarak ortaya koyulan işte bu çalışmanın, Rus dilini yabancı dil olarak öğrenenlere ve çeviri bilim alanında araştırma yapanlara faydalı olacağı düşünülmektedir.

Özet (Çeviri)

In the 20th century Russian literature, which is known as the silver age, works based on the 1917 October revolution were written. Due to the fact that literary works were shaped within the framework of the Cultural Revolution, this period is characterized as the period of reinforced concrete or petrification. M. A. Bulgakov expressed the general problems of the period in his novel 'The Master and Margarita' with sarcastic satire and succeeded in conveying the cultural dilemmas of the period to his readers by drawing a general perspective. The aim of this study is to examine the Turkish translation of M. A. Bulgakov's“Master and Margarita”in the context of equivalence in translation, which has come to the fore with V. N. Komissarov, one of the linguistic translation theories in Russia, and has been focused on by many theorists with various aspects and degrees. The framework of the study is to evaluate the semantic and cultural dimension of the translation in the context of the relationship between the source text and the target text. As a result of the use of conceptual and semantic analysis methods, translation method procedures and translation theories in the language, the following findings have emerged: The Russian-Turkish language pair contains different elements in terms of both formal and semantic aspects. This situation, which negatively affects the translation process, has been tried to be eliminated by resorting to alienation and localization (indigenization). It is thought that this study, which has been put forward by focusing on the source and target text, and moreover, by applying different translation methods, will be beneficial for those who learn the Russian language as a foreign language and those who do research in the field of translation science.

Benzer Tezler

  1. Yaşar Kemal'in 'Yer Demir Gök Bakır' adlı romanının Türkçeden Arapçaya çevirisindeki deyimlerin eşdeğerlik bağlamında incelenmesi

    A study of idioms in Arabic translation of Yasar Kemal's 'Yer Demir Gök Bakır' novel in the context of equivalence

    FATMA BETÜL ASLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimGazi Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CELAL TURGUT KOÇ

  2. Orhan Pamuk'un Kırmızı Saçlı Kadın adlı eserinin İngilizce çevirisinde kültürel öğelerin aktarımı

    The tranference of cultural elements in the English translation of Orhan Pamuk's The Red-Haired Woman

    MELİKE SİNNAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Karşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU YETİM

  3. Grammatical gender problem in turkish-english translations and the effects of stereotypes on translation

    Türkçe-ingilizce çevirilerde dilbilgisel cinsiyet sorunu ve kalıp yargıların çeviri üzerindeki etkileri

    SERRA BENGİ KAPTAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    DilbilimMersin Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZLEM KURTOĞLU ZORLU

  4. Türkçeden İngilizceye edat çevirileri esnasında alınan çeviri kararları

    Translation decisions in translations of prepositions from Turkish into English

    GÖKMEN GEZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Mütercim-Tercümanlıkİstanbul Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÜMÜŞOĞLU

  5. Dede Korkut Hikâyeleri'nin dil-içi çevirilerinde bir çeviri sorunu olarak çocuğa görelik

    Relative to child as a translation problem in the intra-lingual translations of Dede Korkut Stories

    MEHMET ALİ KÖTÜĞ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Mütercim-TercümanlıkMersin Üniversitesi

    Çeviribilim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ AYTEKİN KESKİN