Mali teşvik uygulamaları içinde vergi harcamalarının yeri ve önemi: Gelir vergisi üzerinden bir inceleme
The place and importance of tax expenditures in financial incentive practices: A review on income tax
- Tez No: 725134
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR SARAÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Maliye, Law, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mali Hukuk Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
Devlet, ekonomik hayatın gelişmesiyle birlikte artan rolü ve düzenleyici işlevini yerine getirebilmek amacıyla maliye politikası araçlarına sıkça başvurmaktadır. Maliye politikasının araçlarından biri olan teşvik politikalarına duyulan ihtiyaç devletin ekonomideki düzenleyici rolünün artışına paralel olarak giderek artmaktadır. Teşvikler ile özellikle özel sektör yatırımlarının cazip hale getirilmesi, ekonomik büyüme ve paralelinde uzun vadede ekonomik kalkınmanın artırılarak sürdürülmesi gibi ekonomik ve sosyal amaçlara ulaşılması hedeflenmektedir. Teşvik uygulamalarından elde edilen çıktılar göz önüne alındığında; özel sektörün kârını arttırmasına bağlı olarak ödeyeceği vergi miktarının da artacağı gerçeğinden hareketle, kamu gelirlerini arttırma yönünde etkisi olduğu söylenebilir. Devletin temel hedefinin gelirlerini giderlerinden daha fazla oranda artırmak olmamasından dolayı teşvikler hem mali hem de sosyal amaçlar doğrultusunda kullanılmaktadır. Ülkemizde de sözü edilen amaçlar doğrultusunda çeşitli mali ve sosyal teşvik uygulamalarına başvurulmaktadır. Mali teşvikler devletin ekonomiye ek kaynak sağlaması yoluyla uygulanabileceği gibi, ekonomiden sağlanması planlanan gelirden vazgeçilmesi şeklinde de uygulama alanı bulabilmektedir. Devletin ekonomik ve sosyal nedenlerle harcama yapmak yerine tahsil etmeyi planladığı vergi gelirlerinden kısmen veya tamamen vazgeçmesi yoluyla ekonomik hayata yön vermesi vergi harcaması kavramını ortaya çıkarmaktadır. Vergi harcamaları; vergi muafiyet ve istisnaları, vergi indirimleri, vergi mahsubu, vergi kredisi gibi uygulamalardan meydana gelmektedir. Dünya'da 1960'larda ortaya çıkan vergi harcaması kavramı ülkemizde de 2000'li yıllardan başlayarak büyük gelişmeler göstermekte ve etkin bir maliye politikası aracı olarak uygulanmaktadır. Bu çalışmada vergi harcaması kalemlerine tek tek değinilerek, vergi harcamalarının Gelir Vergisi'ne dâhil olduğu ölçüde incelenmeler yapılmış ve vergi harcama raporları çerçevesinde fonksiyonel sınıflandırmaya tabi tutularak ekonomiye olan teşvik yönlü katkıları değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The state frequently resorts to fiscal policy instruments in order to fulfill its increasing role and regulatory function with the development of economic life. The need for incentive policies, which is one of the instruments of fiscal policy, is increasing in parallel with the increase in the regulatory role of the state in the economy. With the incentives, it is aimed to achieve economic and social objectives such as making private sector investments attractive, economic growth and, in parallel, sustaining economic development by increasing in the long term. Considering the outputs obtained from the incentive applications; Considering the fact that the amount of tax to be paid will increase depending on the increase in the profit of the private sector, it can be said that it has an effect on increasing public revenues. Since the main goal of the state is not to increase its revenues more than its expenses, incentives are used for both financial and social purposes. In our country, various financial and social incentives are applied in line with the aforementioned purposes. Fiscal incentives can be implemented by the state providing additional resources to the economy, or it can be applied in the form of giving up the planned income from the economy. The fact that the state gives direction to economic life by partially or completely giving up the tax revenues that it plans to collect instead of spending for economic and social reasons reveals the concept of tax expenditure. tax expenditures; tax exemptions and exemptions, tax deductions, tax deductions, tax credits. The concept of tax expenditure, which emerged in the world in the 1960s, has shown great developments in our country starting from the 2000s and is implemented as an effective fiscal policy tool. In this study, tax expenditure items are mentioned one by one, tax expenditures are examined to the extent that they are included in the Income Tax, and their contribution to the economy is evaluated by functional classification within the framework of tax expenditure reports.
Benzer Tezler
- Vergi harcamalarının gelişimi ve yükselen piyasalar: Türkiye ve Latin Amerika karşılaştırması
Development of tax expenditures and emerging markets: Comparison of Turkey and Latin America
RABİA KAPUCU
- Enflasyonla mücadelede istikrar politikaları
Başlık çevirisi yok
BİLGİN ORHAN ÖRGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
EkonomiMarmara Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN ZEKAYİ ORHAN