.الدُّرر المَنظُومَةُ مِنَ النُّكَتِ والإِشَاراتِ المَفهُومَةِ) لشِهاب الدِّين أحمد بن مُحمَّد الخزرجيّ (ت875هـ/1470م) دراسة وتحقيق)
Şihâbüddîn Ahmed b. Muhammed el-Hazrecî, (875 h./1470 m.),(ed-Düreru'l-Manzûme Mine'n-Nüketi ve'l-İşârâti'l-Mefhûme), Değerlendirme ve Tahkik.
- Tez No: 726844
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SAMER KATEA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Eastern Linguistics and Literature
- Anahtar Kelimeler: el-Makâmât, el-Harîrî, ed-Dürer, el-Enbârî, el-Hicâzî, eş-Şerh, en-Nüket, en-Nazm
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Mardin Artuklu Üniversitesi
- Enstitü: Yaşayan Diller Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arap Dili ve Kültürü Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Harîrî'nin el-Makâmât'ı ortaya çıkışından itibaren büyük bir ilgi ile karşılanmış ve araştırmacılar tarafından üzerine şerhler yazılmıştır. Ebu'l Hayr Selâme el-Enbârî'nin (h.5901194/)“en-Nüket ve'l İşârât fî Şerhi'l Makâmât”isimli eseri ise bu şerhlerin ilklerinden ve en eskilerindendir. Nitekim içerdiği yoğun dilsel malzeme ve konuların yanında çokça barındırdığı edebiyat ve belagat inceliklerinden dolayı da büyük bir ilmi değer olarak öne çıkmaktadır. Bu şerhe yönelik ilmi çevrelerdeki iltifattan dolayı da Şihâbuddin Ahmed bin Muhammed el-Hazrecî el-Hicâzî, (ö.875/1490)“ed-Dürer el-Manzûme mine'n-Nüketi ve'l İşârât el-Mefhûme”isimli bir eser telif ederek onu nazım halinde özetlemiştir. Nitekim O, bu eserde el-Makâmât'ın tertibine uygun bir şekilde, ilginç bir üslupla çeşitli şiir vezinleri kullanarak onu manzum şekilde sunmuştur. İşte bu çalışmada,“ed-Dürer el-Manzûme mine'n-Nüketi ve'l İşârât el-Mefhûme”isimli eserin tenkitli neşri ve tahkiki yapılmış, ayrıca müellifin Makâmâtu'l Harîrî'den ve en-Nüket ve'l İşârât fî Şerhi'l Makâmât'dan nakildeki yöntemi ve nazım haline getirmede izlediği yol ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın önemi ise Şihâbuddin el-Hicâzî'nin kitaplarını tahkik edenlerin tümü tarafından bu eserin kayıp olduğu zikredilmesine rağmen bir tanesi henüz müellif hayatta iken yazılmış olan esere ait sekiz nüshaya ulaşmamızda ortaya çıkmaktadır. Çalışmada nüshalar üzerinden tümevarım yöntemi ile Hîcazî'nin bu eseri telifini hicri 857 yılında tamamladığı bilgisi tespit edilmiştir. Buna ilaveten eser, makâme türü edebi eserler sahasında Arap belagatının tarihi gelişim evrenlerinden önemli bir döneme ışık tutmakta ve alimlerin ve edebiyatçıların onun üzerine çalışmalar yapma, şerh etme ve nazım haline getirme konusunda gösterdikleri önemi de ortaya çıkarmaktadır.
Özet (Çeviri)
Since its emergence, Al-Hariri maqamat have received a great approval, so scholars showed eagerness to explain them. Among the oldest and first of these explanations was Abu al-Khair Salama al-Anbari's explanation (590 H/1194), he explained in his book (Al- Nukat wa al-Isharat Fi Sharhi al-Maqamat), it was distinguished by a great value, because of its rich language and many rhetorical and literary uses. In regarding to the value of this explanation, Shihab al-Din Bin Ahmad Bin Mohamed al-Khazraji al-Hijazi (875.H/1490) worked on summarizing and rhyming it in a book called (Al-Durar al-Manzuma Min al-Nukat wa al-Isharat al-Mafhuma), he presented his explanation rhymed using many poetic meters. This thesis seeks to investigate al-Hijazi's book then study the author's method of borrowing from al-Hariri maqamat and his rhyming style. The importance of this research lies in the fact that all those who investigated al-Hijazi's book mentioned that his book was lost. We were able to find eight copies of it, some of them were written at the author's lifetime. We were able to prove by extrapolating the copies that this book was completed by al-Hijazi in (857.H). In addition to that, this book presents the history of the development of Arabic rhetoric shedding light on the art of maqamah and scholars who studied, explained and rhymed it creatively.
Benzer Tezler
- الدُّرر المنظومةُ منَ النُّكت والإشارات المفهومة للإمام شِهاب الدِّين أحمد بن مُحمَّد الخزرجيّ، ت 875ه) دراسة وتحقيقاً
Şihâbuddin Ahmed b. Muhammed el-Hazrecî'nin 'Ed-Dürerü'l-menzume mine'n-nüketi ve'l-iş r ti'l-mefhûme' isimli mahtutun tahkik ve değerlendirmesi
LAMYAA MUHİ KADHİM ALKAROOSHI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KUTAİBA FARHAT
- الدّرر المنظومة من النُّكت المفهومة لأحمد بن محمَّد بن عليّ المعروف بالشِّهاب الحجازي (ت. 875هـ) دراسةً وتحقيقاً
Şihâbu'l-Hicâzî diye tanınan Ahmed B. Ali'ye ait Ed-dureru'l-Manzûme Mine'n-nüketi'l-mefhûme adlı eserin tahkik ve tahlili
MUSTAFA KAMİL KAREEM ALWAELİ
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM İBRAHİMOĞLU
- تخريب الآثار التأريخية والبيئية في شمال العراق بين سنة1921-1991
1921- 1991 yıllarında Kuzey Irakın doğal çevre ve tarihî eserlerinin tahribi
AHMED MOHAMMED MAWLOOD SYAN
Yüksek Lisans
Arapça
2017
Kamu YönetimiYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RAHMİ TEKİN
- توسعه و معتبرسازي روش الكتروفورز موئين تلفيق شده با تكنيکهاي نوين ميكرواستخراج بر پايهی فناوري نانو به منظور آناليز برخي از داروهاي خوراكي شيمي-درماني در نمونه هاي خون بيماران مبتلا به سرطان هاي دستگاه گوارشي
Gastrointestinal kanserli hastaların kan örneklerinde bazı oral kemoterapi ilaçlarının analizi için nanoteknolojiye dayalı modern mikro ekstraksiyon teknikleriyle birleştirilmiş kılcal elektroforez yönteminin geliştirilmesi ve doğrulanması
MEHRDAD FOROUGH
- عنوان:توسعه و معتبرسازی روش الكتروفورز موئین تلفیق شده با تكنیکهای نوينمیكرو استخراج بر پايهی فناوری نانو به منظور آنالیز برخی از داروهای خوراكیشیمیدرمانی در نمونههای خون بیماران مبتال به سرطانهای دستگاه گوارشی
Development and validation of capillary electrophoresis method coupledwith novel nano-based microextraction techniques for analysis of someorally-administered chemotherapy drugs in blood samples from patients with gastrointestinal cancers
MEHRDAD FOROUGH
