Kadın sağlık çalışanlarında meme kanseri ve taraması konusunda risk düzeyi, bilgi düzeyi ve davranışların değerlendirilmesi
Evaluation of risk level, knowledge level and behaviors regarding breast cancer and screening in female healthcare professionals
- Tez No: 727902
- Danışmanlar: PROF. DR. BERRİN TELATAR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Meme Kanseri, Tyrer-Cuzick risk skoru, meme kanserinde tarama, breast cancer, Tyrer-Cuzick risk score, breast cancer screening
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: İstanbul Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Aile Hekimliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Amaç: Dünya'da her iki cinsiyet göz önüne alındığında en sık görülen kanser türü meme kanseridir. Ülkemizde meme kanseri ikinci en sık kanser olup, kadın cinsiyetteki en sık kanserdir. Bu nedenle ülkemizde ulusal meme kanseri tarama programı yürütülmektedir. Çalışmamızda amacımız kadın sağlık çalışanlarının yaşam boyu meme kanseri risk düzeylerini, meme kanseri ve taramaları hakkındaki bilgi düzeyleri ile tarama davranışlarını belirlemektir. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel olan çalışma Fatih Sultan Mehmet Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 20 Ocak-20 Mart 2022 tarihleri arasında ve çalışma kriterlerini sağlayan 200 kadın sağlık çalışanı (uzman doktor, asistan doktor, hemşire) ile yapılmıştır. Çalışmaya 20 yaşından büyük, meme kanseri öyküsü olmayan ve anket formunu eksiksiz dolduran gönüllüler dahil edilmiştir. Katılımcılara sosyodemografik özellikleri, meme kanseri hakkındaki bilgi soruları, tarama davranışları ve Tyrer-Cuzick risk skorlamasının içerdiği sorular sorulmuştur. Tyrer-Cuzick skorlamasına göre risk düzeyleri hesaplanmıştır. Bulgular: Katılımcıların yaş ortalaması 32,45±7,56 yıldı. Katılımcıların ortalama Tyrer-Cuzik yaşam boyu risk skorları 16,24±5,35 olup, yaşam boyu meme kanserine yakalanma riski orta derece riskli tespit edilmiştir. Katılımcıların %15'i yüksek riskli, %30,5'i orta derece riskli, %54,5'i ise düşük/normal riskli seviyesindedir. Meme kanseri hakkındaki bilgi soruları bölümünün maksimum puanı 40 olup, puan ortalaması 29,97±2,57'tır. Bilgi puanı ile meslek, özgeçmişte meme hastalığı bulunması, ailede meme/over kanseri öyküsü, Tyrer-Cuzick yaşam boyu meme kanserine yakalanma risk skoru arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Katılımcıların %12'si her ay kendi kendine meme muayenesi yapmakta olup 40 yaş üzeri olanların %51,2'si son iki yılda mamografi çektirmiştir. 40 yaşın üzerinde olup hiç mamografi çektirmeyenlerin oranı %30,7'dir. Son iki yılda mamografi çektirme durumları ile ailede meme/over kanseri hikayesi olması arasında anlamlı ilişki saptanmıştır. Sonuç: Çalışmamıza katılan ve yaşam boyu meme kanserine yakalanma riski artan sağlık çalışanlarının meme kanseri hakkındaki bilgi düzeylerinin arttığı tespit edilmiştir ancak risk artışı ile düzenli kendi kendine meme muayenesi yapma ve düzenli mamografi yaptırma durumları arasında ilişki bulunmamıştır. Meme kanseri risk artanlarda bilgi düzeyi yüksek bulunmuş olup bu durum tarama davranışlarına olumlu yansımamıştır. Sağlık çalışanlarının ve toplumdaki kadınların ulusal tarama programlarına katılımlarını arttırmak amacıyla çalışmalar yapılmalı ve konudaki motivasyonları arttırılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Aim: When both sexes are combined, the most common type of cancer in the world is breast cancer. Breast cancer is the second most common cancer in our country, and it is the most common cancer in women. For this reason, a national population based breast cancer screening program is carried out in our country. In our study, our aim is to determine the lifetime breast cancer risk levels of female health workers, their level of knowledge about breast cancer and screening, and screening behaviors. Material and Methods: The descriptive and cross-sectional study was conducted between 20 January -20 March 2022 with 200 female health workers (specialist doctors, assistant doctors, nurse) who worked at Fatih Sultan Mehmet Training and Research Hospital and met inclusion criteria. Volunteers who were older than 20 years old, had no history of breast cancer and filled out the questionnaire completely were included in the study. Participants were asked questions regarding their sociodemographic characteristics, knowledge about breast cancer, screening behaviors, and their personal characteristics which used in the tyrer-cuzick risk score system. Tyrer-Cuzick risk scoring. Risk levels were calculated according to TyrerCuzick scoring. Results: The mean age of the participants was 32.45±7.56 years. The mean TyrerCuzik lifetime risk scores of the participants were 16.24±5.35 which means the lifetime risk of developing breast cancer was determined to be moderately risky. 15% of the participants were at high risk, 30.5% were at medium risk, and 54.5% were at low/normal risk. The maximum score of the knowledge questions about breast cancer section is 40, with an average score of 29.97±2.57. A significant relationship was found between the knowledge score and the occupation, the presence of breast disease in the history, the family history of breast/ovarian cancer, and the TyrerCuzick lifetime breast cancer risk score. 12% of the participants performed breast self-examination every month, and 51.2% of the participants those over the age of 40 did not have a mammogram in the last two years. The rate of those who are over the age of 40 and never have a mammogram is 30.7%. A significant relationship has been found between having mammography in last two years and a family history of breast/ovarian cancer. Conclusion: In our study, it was determined that the level of knowledge about breast cancer increased in the health workers who had an increased lifetime risk of developing breast cancer, but there was no relationship between the increased risk and regular breast self-examination and regular mammography screening. The level of knowledge was found to be high in those with increased risk of breast cancer, but this positive effect was not reflected in screening behaviors. Studies should be carried out to increase the national screening programs of health workers and women in the community and their motivation should be increased.
Benzer Tezler
- Bir üniversite hastanesinde çalışan hekim dışı sağlık personellerinin kanser taramaları hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge, attitudes and behaviors of non-physician healthcare professional working in A university hospital about cancer screening
MEHMET ÖZER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiPamukkale ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİLÜFER EMRE
- Van ili aile sağlığı merkezlerinde ve toplum sağlığı merkezlerinde görev yapan sağlık çalışanlarının kanser tarama testleri hakkındaki bilgi düzeylerinin ve farkındalık durumlarının araştırılması
Research of cancer screening test knowledge levels and awareness of healthcare workers who work in family health centers and community health centers in Van province
MUSTAFA GÖNEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLEK KUŞASLAN AVCI
- Determination of knowledge, attitudes, and practices about breast cancer and screening among female healthcare and non-healthcare workers in Somaliland
Somaliland'da sağlık çalışanı olan ve olmayan kadınlarda meme kanseri ve taramaya yönelik bilgi, tutum ve uygulamaların belirlenmesi
NURA AHMED OGLEH
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
HemşirelikKarabük ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL IŞIK ANDSOY
- Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesi sağlık çalışanlarının kanser taramaları hakkında bilgidüzeyinin, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Information about cancer screenings of Eskişehir Osmangazi University Faculty of Medicine Hospital healthcare professionalsevaluation of individuals, attitudes and behaviors
MERVE ŞANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
İç HastalıklarıEskişehir Osmangazi Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR YILDIZ
- Sağlık çalışanlarında meme kanseri risk düzeylerinin, meme kanseri tarama yöntemleri hakkında bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Evaluation of breast cancer risk levels, knowledge, attitude and behavior of breast cancer screening methods in health workers
KADRİYE MERTCAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiSelçuk ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE MARAKOĞLU