Engelli bireylere bakım veren annelerin yükünü etkileyen faktörlerin ruhsal sağlık ve yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of factors affecting the caregiver burden of mothers with disabled children on mental health and quality of life
- Tez No: 734370
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KENAN TOPAL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Adana Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 165
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, Adana ilinde seçilen çeşitli özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde eğitim alan engelli bireylere bakım veren anneleri sosyodemografik veri formu ile taramak, annelerin bakım yükünü etkileyen faktörleri tespit ederek, bu faktörlerin ruhsal durumları ve yaşam kalitesi üzerine etkisini ortaya koymaktır. Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, 01.08.2021 ve 30.10.2021 tarihleri arasında, Adana'da, özel eğitim ve rehabilitasyon hizmeti alan engelli bireylerin annelerinden oluşan 124 kişi ile yürütülmüştür. Araştırmamız kesitsel tipte epidemiyolojik bir çalışmadır. Araştırmada engelli çocuk annelerinin sosyo-demografik özellikleri, sağlık durumları, bakım vermekle ilgili bilgileri ve destek ihtiyaçları detaylı olarak sorgulandı. Bakım veren kişilere Bakım Verenlerin Yükü Envanteri (BYE, Caregiver Burden Inventory, CBI), Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HADÖ, Hospital Anxiety and Depression Scale,HADS) ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQOL-Bref-TR) yüz yüze görüşülerek uygulandı. Verilerin analizi için t testi, Mann-Whitney U testi, Kruskal Wallis testi ve Spearman's korelasyon analizi kullanıldı. Bulgular: Bakım veren annelerden 74 kişide (%59,6) yüksek bakım yükü riski, 28 kişide ise (%22.5) bakım yükü riski olduğu görülmüştür. Bakım veren annelerin 86'sında (%69,4) depresyon riski, 62'sinde ise (%50,0) anksiyete riski mevcuttu. Bakım veren annelerin ortalama yaşam kalitesi puanı 51,32 olarak bulunmuştur. Eğitim düzeyine göre bakım yükü ölçeğinin zaman bağımlı yük skoru düşük eğitimlilerde anlamlı olarak yüksek (F=4,382, p=0,015) iken gelişimsel ve sosyal yük skorları anlamlı olarak düşük (F=3,488, p=0,034, F=7,035, p=0,001) tespit edildi. Bakım verenlerin aylık gelir durumuna göre bakım yükü ölçeğinin zaman bağımlı yük ve fiziksel yük skorları düşük gelirlilerde anlamlı olarak yüksek (X2=19,555, p=0,000, X2 =7,028, p=0,030) iken duygusal yük skorları anlamlı olarak düşük (X2=12,691, p=0,002) tespit edildi. Bakım veren annelerin bakıcı aylığı almasına göre yaşam kalitesi ölçeğinin (WHOQL-Bref-TR) 1. ve 2. sorusunun,bedensel alan ve ruhsal alanının puan ortalamalarının bakıcı aylığı almayan annelerde, alanlara göre anlamlı olarak azaldığı (p
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to scan the mothers who care for disabled individuals who are educated in various special education and rehabilitation centers in Adana, with a sociodemographic data form, to determine the factors affecting the care burden of mothers and to reveal the effects of these factors on their mental status and quality of life. Material and Method: This research was carried out between 01.08.2021 and 30.10.2021, with 124 individuals consisting of mothers of disabled individuals who received special education and rehabilitation services in Adana. Our study is a cross-sectional epidemiological study. In the study, the socio-demographic characteristics, health status, information about caregiving and support needs of mothers with disabled children were questioned in detail. The Caregiver Burden Inventory (CBI), the Hospital Anxiety Depression Scale (HADS) and the World Health Organization Short Form of Quality of Life Scale (WHOQOL-Bref-TR) were administered to the caregiving mothers through face-to-face interviews. T test, Mann-Whitney U test, Kruskal Wallis test and Spearman's correlation analysis were used for data analysis. Findings: Among the caregivers, 74 people (59.6%) had a high risk of care burden, and 28 people (22.5%) had a risk of care burden. There was a risk of depression in 86 (69.4%) of the caregiver mothers, and a risk of anxiety in 62 (50.0%) of them. The mean quality of life score of caregiver mothers was 51.32. While the time-dependent burden score of the burden of care scale according to education level was significantly higher in those with low education (F=4.382, p=0.015), developmental and social burden scores were significantly lower (F=3.488, p=0.034, F=7.035, p=0.001) detected. According to the monthly income of the caregivers, the time-dependent burden and physical burden scores of the care burden scale were found to be significantly higher in low-income caregivers (X2=19,555, p=0,000, X2 =7,028, p=0,030), while emotional load scores were found to be significantly lower (X2=12,691, p=0,002). It was determined that the mean scores of the 1st and 2nd questions of the quality of life scale (WHOQL-Bref-TR), physical health and mental health according to the caregiver's receiving a caregiver's pension, were found to be significantly lower in mothers who did not receive caregiver pensions (p
Benzer Tezler
- Zihinsel ve fiziksel engelli bireylere bakım hizmeti veren aile üyelerinin yaşam doyumu ve bakım yüklerinin karşılaştırılması
Comparison the caregi̇ver burdens and life sati̇sfaction levels of family members those who give care to the physically challenged and those who give care to the mentally challenged
AYSEL COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sosyal HizmetlerÜsküdar ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BARIŞ
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Engelli bireylere sahip ailelerin psikolojik sağlamlık ve bakıcı yük değerlendirmesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between psychological strength and caregiving burden of families with disabled individuals
ARİF TEKYILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ TAN
- Sosyal politikalarda yeni yaklaşım, yöntem ve kentsel uygulamaların geliştirilmesi: Bir sosyal inovasyon örneği olarak 'Şeker hayat'
Development of new approach, method and urban practices in social policies: 'Seker hayat' as a social innovation case study
AYSU UZSAYILIR KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyal Hizmetlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Zihinsel engelli çocuğu olan ailelerin,çocuklarının eğitimine katkı ve katılımları
Contributions and participations of the families on the mentally disabled childrens' educations
FİLİZ ÖZKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HemşirelikErciyes ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ÜMİT SEVİĞ