Evli bireylerin stresle başa çıkma tarzları ile duygusal zekâ düzeyi ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki
The relationship between married individuals' stress coping styles and the level of emotional intelligence and attachment styles
- Tez No: 734726
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CENGİZ POYRAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Bağlanma stilleri, duygusal zeka, evlilik, stresle başa çıkma tarzları, Marriage, stress coping styles, emotional intelligence, attachment styles
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 140
Özet
Bu araştırmanın amacı evli bireylerin stresle başa çıkma tarzları ile duygusal zeka düzeyi ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkileri incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu, Bursa ilinde yaşayan ve uygun örnekleme yöntemi ile seçilen 402 evli birey (266 kadın, 136 erkek) oluşturmaktadır. Araştırma ilişkisel tarama modelinde düzenlenmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak“Kişisel Bilgi Formu”,“Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği”“Duygusal Zeka Özelliği Ölçeği-Kısa Form”ve“Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri-II”kullanılmıştır. Verilerin analizinde Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı, Standart Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, Bağımsız Örneklemler için t-Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Yapılan araştırmada bağımlı değişken ve bağımsız değişkenlerle ilişkili olarak toplanan verilerin analizinde her bir ölçme aracının alt boyutları dikkate alınarak değerlendirme yapılmıştır. Bu bağlamda stresle başa çıkma alt boyutları iyimser yaklaşım, kendine güvenli yaklaşım, çaresiz yaklaşım, boyun eğici yaklaşım ve sosyal destek arama; duygusal zekâ alt boyutları; iyi oluş, öz kontrol, duygusallık ve sosyallik; bağlanma stilleri alt boyutları ise kaçınmacı bağlanma ve kaygılı bağlanma olarak ifade edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda iyimser yaklaşım ve kendine güvenli yaklaşım ile iyi oluş, öz kontrol, duygusallık ve sosyallik arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Sosyal destek arama ile iyi oluş, duygusallık ve sosyallik arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken öz kontrol alt boyutuyla anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım ile duygusal zekanın tüm alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İyimser yaklaşım, kendine güvenli yaklaşım ve sosyal destek arama ile bağlanma stillerinin tüm alt boyutları arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken; çaresiz yaklaşım ve boyun eğici yaklaşım ile bağlanma stilleri alt boyutları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. İyimser yaklaşım üzerinde kaçınmacı bağlanma, kaygılı bağlanma, iyi oluş ve öz kontrol anlamlı birer yordayıcı iken; duygusallık ve sosyalliğin anlamlı yordayıcılar olmadığı saptanmıştır. Kendine güvenli yaklaşım üzerinde kaçınmacı bağlanma, kaygılı bağlanma, iyi oluş, öz kontrol ve sosyallik anlamlı birer yordayıcı iken; duygusallığın anlamlı bir yordayıcı olmadığı görülmüştür. Çaresiz yaklaşım üzerinde kaygılı bağlanma, öz kontrol ve sosyallik anlamlı birer yordayıcı iken; kaçınmacı bağlanma, iyi oluş ve duygusallığın anlamlı birer yordayıcı olmadığı saptanmıştır. Boyun eğici yaklaşım üzerinde öz kontrol ve kaçınmacı bağlanma anlamlı birer yordayıcı iken; kaygılı bağlanma, iyi oluş, sosyallik ve duygusallığın anlamlı yordayıcılar olmadığı görülmüştür. Sosyal destek arama üzerinde kaçınmacı bağlanma ve duygusallık anlamlı birer yordayıcı iken; kaygılı bağlanma ve sosyallik değişkenlerinin anlamlı yordayıcılar olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç olarak, duygusal zekası yüksek olan ve güvenli bağlanan bireylerin stres karşısında anlamlı düzyde aktif (problem odaklı) başa çıkma stratejilerine yöneldikleri, duygusal zekası düşük olan ve güvensiz bağlanan bireylerin ise stres karşısında anlamlı düzeyde pasif (duygu odaklı) başa çıkma stratejierine yöneldikleri bulgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to examine the relationships between the stress coping styles of married individuals, their emotional intelligence level and attachment styles. The study group of the research consists of 402 married individuals (266 women, 136 men) living in Bursa and selected by simple random sampling method. The research was organized in the correlational survey model. In the research,“Personal Information Form”,“Ways of Coping Inventory”,“The Emotional Intelligence Questionnare-Short Form”and“Experiences in Close Relationships-Revised- II”were used as data collection tools. Pearson Product-Moments Correlation Coefficient, Standard Multiple Linear Regression Analysis, Independent Samples t-Test and One-Way Analysis of Variance (one-way ANOVA) were used in the analysis of the data. In the study, an evaluation was made by considering the sub-dimensions of each measurement tool in the analysis of the data collected in relation to the dependent variable and independent variables. Accordingly, a positive and significant relationship was found between the optimistic approach and self-confident approach, which are sub-dimensions of coping with stress, and all sub-dimensions of emotional intelligence (well-being, self-control, emotionality and sociability). While there was found a positive and significant relationship between seeking social support and well-being, emotionality and sociability, no significant relationship was found between seeking social support and self-control sub-dimension. A negative and significant relationship was found between the helpless approach and submissive approach and all sub-dimensions of emotional intelligence. While there is a negative significant relationship between the optimistic approach, self-confident approach and seeking social support from the sub-dimensions of coping styles and all sub-dimensions of attachment styles (anxious attachment, avoidant attachment); a positive and significant relationship was found between the helpless approach and submissive approach and attachment styles sub-dimensions. Avoidant attachment, anxious attachment, well-being and self-control were found to be significant predictors of optimistic approach; emotionality and sociability were not found to be significant predictors. While avoidant attachment, anxious attachment, well-being, self-control and sociability are significant predictors of self-confident approach; emotionality was not found to be a significant predictor. While anxious attachment, self-control and sociability were significant predictors of helpless approach; avoidant attachment, well-being and emotionality were not found to be significant predictors. While self-control and avoidant attachment are significant predictors of submissive approach; anxious attachment, well-being, sociability and emotionality were not found to be significant predictors. While avoidant attachment and emotionality are significant predictors of seeking social support; anxious attachment and sociability variables were not found to be significant predictors. As a result, it was found that individuals with high emotional intelligence and secure attachment tended to significantly more active (problem-focused) coping strategies in the face of stress, while individuals with low emotional intelligence and insecure attachment tended to significantly passive (emotion-focused) coping strategies in the face of stress.
Benzer Tezler
- Yakın İlişkilerde Stres ve Stresle Başaçıkma:Yatırım Modeline Göre Bir İnceleme
Coping with Stress in Close Relationships: An Analysis of Investment Model
NUR BİLECEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SELİM HOVARDAOĞLU
- Diyabetli bireylerde stresle başetme tarzları ve ruhsal belirti gösterme ilişkisinin incelenmesi
The relation between the wasy of coping with stress and scanning pschologic sysmptom among the individuals who suffer from diabetes
ARZU AKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. GÖNÜL ÖZGÜR
- Aile yaşam döngüsünün 4. ve 5. evresindeki evli bireylerin stresle baş etme tarzları ve evlilik uyumlarının karşılaştırılması
Comparison of stress coping strategies and marital adjustment of married individuals who are on the fourth and fifth stage of fami̇ly life cycle
YELDA YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiFatih ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KULAKSIZOĞLU
- Evli bireylerin bağlanma stilleri ve stresle başa çıkma yöntemlerinin evlilik uyumuna olan etkisi
The effect of married individuals' attachment styles and methods to deal with stress on marital adjustment
GAMZE KÖSE
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN SAYDAM
- Türk polisinde stresle başa çıkma tarzları ve intihar olasılıklar arasındaki ilişki
The relationship between coping with stress and possibilities of suicide of Turkish police
ŞUA KORKUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Adli Tıpİstanbul ÜniversitesiSosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA TOSUN