Geri Dön

Türkçede önermesel tutum eylemleri

Propositional attitude verbs in Turkish

  1. Tez No: 735011
  2. Yazar: SEVGİ ERGİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ERDOĞAN BOZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Önvarsayım, açık olarak dile getirilmediği halde var olduğu konuşmacı tarafından kabul edilen bilgidir. Önvarsayım türleri varlıksal önvarsayım, olgusal önvarsayım, sözlüksel önvarsayım, yapısal önvarsayım ve olgusal olmayan önvarsayım olarak beş alt başlığa ayrılır. Bir eylem gerçekleştirmeden önce bireyin içinde barındırdığı çeşitli yönelimlere tutum denilmektedir ve bireyin geçmiş yaşantıları, edindiği tecrübeler ise tutum nesnesine karşı tavrını şekillendirmektedir. Önermesel tutumlar, kişinin niyeti, isteği, inancı, düşünceleri gibi tasavvur durumlarından oluşmaktadırlar. Önermesel tutumlar, önermelere ilişkin bağıntılar olarak ele alınabilmektedir. Önermesel tutum eylemleri ise, önvarsayımı tetikleyen veya engelleyen eylemlerdir. Önermesel tutum eylemleri, iki başlık altında değerlendirilmektedir: i. Olgusal eylemler ii. Olgusal olmayan eylemler Bu çalışmada önermesel tutum eylemleri, Türkçe Sözlük taranarak çıkarılmış ve İhsan Oktay Anar'ın“Tiamat”romanında tespit edilen önermesel tutum eylemleri incelenmiştir. Sonuç olarak incelenen metinde, bağlama dayalı olarak kimi eylemlerin, önvarsayımı tetiklediği veya engellediği tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Presupposition is knowledge accepted by the speaker, even though it is not explicitly stated. The types of presupposition are divided into five subheadings as existential presupposition, factive presupposition, lexical presupposition, structural presupposition and non-factive presupposition. The various orientations that the individual has before performing an verbs are called attitude, and the past experiences of the individual and the experiences he/she has shape the attitude towards the attitude object. Propositional attitudes consist of imaginative states such as the intention, desire, belief, and thoughts of the person. Propositional attitudes can be considered as relations related to propositions. Propositional attitude verbs, on the other hand, are verbs that trigger or inhibit the presupposition. Propositional attitude verbs are evaluated under two headings: i. factual verbs ii. non- factual verbs In this study, propositional attitude verbs were extracted by scanning the Contemporary Turkish Dictionary and propositional attitude verbs identified in İhsan Oktay Anar's novel“Tiamat”were examined. As a result, in the analyzed text, it has been determined that some verbs trigger or prevent the presupposition depending on the context.

Benzer Tezler

  1. Semantic/pragmatic processing in Turkish propositional attitude verbs: The case of Zannet

    Türkçede tutum fiillerinin işlenişi ve anlambilimsel ve edimbilimsel incelenmesi: Zannet

    SAMET ALBAYRAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT ÖZGE

    DR. ÖĞR. ÜYESİ DUYGU ÖZGE

  2. Türkçe bilimsel metinlerde tanıtsallık sunumları ve üstsöylem ilişkisi

    Relations between evidentiality presentations and metadiscourse in Turkish scientific texts

    EMİNE OFLAZ KÖLECİ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Dilbilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLSÜN LEYLA UZUN

  3. Approval markers in Turkish: A corpus-driven study

    Türkçe'de onaylama ifadeleri: Derlem çıkışlı bir çalışma

    FERDANE KAYNARPINAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    DilbilimMersin Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYGÜL UÇAR

  4. Sağlık kurumlarında cam tavan algısının performansa etkisi: Özel hastaneler örneği

    Effect of glass ceiling perception on performance in healthcare institution: Private hospitals example

    AYŞE BOZAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Sağlık YönetimiMuğla Sıtkı Koçman Üniversitesi

    Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SERAP DURUKAN KÖSE

  5. Türkçede küçük tümceler

    Small clauses in Turkish

    ESRA KÜÇÜKSAKARYA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    DilbilimDokuz Eylül Üniversitesi

    Genel Dilbilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ÖZGEN