İran'da uygulanan politikalar bağlamında Türk kadınının kimlik ve dil aktarım sürecindeki rolü
The role of Turkish women in the process of identity and language transfer in the context of the policies implemented in Iran
- Tez No: 735483
- Danışmanlar: PROF. DR. CAHİT GELEKÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 332
Özet
Kültürel ve dilsel çeşitliliği ile bir toplumsal mozaiğe benzetilen İran'da, 1925 yılında Rıza Pehlevi'nin tahta geçmesiyle başlayan modern ulus devlet inşası sürecinde tek dil, tek millet politikasıyla Fars kimliğinin ve dilinin egemenliği sağlanmıştır. İran'ın kimlikle ilgili savları milli birliğin tamamlanması ve korunması için, etnik gruplar arasındaki farklılıkların ortadan kaldırılmasını amaçlamış ve bu doğrultuda Farsça, kökeni yüzyıllar öncesine dayandığı iddia edilen bir İranî kimliğin tanımlanmasında ve meşru kılınmasında özel bir rol oynamıştır. Buradan hareketle, bu araştırma İran'daki Türk kadınlarının kimlik tanımlamasını ve değerlendirmesini, kültürel aktarım sürecinde anadili tanımlamasını, değerlendirmesini ve aktarımdaki rollerini incelemeyi amaçlamaktadır. Modern İran devletinin inşasında, resmi eğitim sistemi önemli bir rol üstlenmiş ve bir homojenleştirme politikası olarak resmi eğitim yalnızca Farsça dilinde verilmiştir. Nitel yöntemle tasarlanmış bu çalışmada, katılımcıların Farsça eğitim deneyimleri ve uygulanan politikaların Türk kimliğinin kazanılmasına yönelik etkileri yarı yapılandırılmış mülakatlar ile incelenmiştir. Tahran, Tebriz ve Hoy şehirlerinde farklı yaş gruplarına mensup 68 kadınla üç kuşağın deneyimlerini kapsayacak görüşmeler yapılmış, verilerin analizi için Braun ve Clarke'ın tematik analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre farklı grupları içinde barındıran ülkede, sadece Farsların kültürel miraslarının milli kimlik inşasının merkezine alınması, toplumda bir hiyerarşik düzene ve ilişkiye yol açmıştır. Bu yeni düzende Fars kimliği üstün ve egemen kimlik olarak görülürken; Türk kimliği ezilen konumuna itilmiştir. Millet inşası sürecinde uygulanan asimilasyon gibi çeşitli politikalar etkisinde Türk kadınlarının“kimlikleri parçalanmış”, anadilleri özellikle eğitim sistemi vasıtasıyla“dilsel soykırıma”uğramış, kimlikleri ve dilleri“dehümanizasyon”politikasıyla ötekileştirilmeye maruz kalmıştır.
Özet (Çeviri)
In Iran, a country that resembles a social mosaic with its cultural and linguistic diversity, the dominance of Persian identity and language was ensured with the policy of“one language, one nation”in the process of modern nation-state following the accession of Reza Pahlavi to the throne in 1925. Iran's identity arguments have aimed at eliminating differences between ethnic groups to complete and preserve national unity and for that purpose; Persian has played a special role in defining and legitimizing an Iranian identity that dates back centuries. From this perspective, this study aims to examine the identification and evaluation of Turkish women's identity in İran and their role in defining, evaluating, and transmitting their mother tongue in the process of cultural transmission. In the construction of the modern Iranian state, the official education system played an important role and as a practice of homogenization, official education was provided only in Persian. In this qualitative study, the participants' experiences of Persian education and the effects of the policies implemented on the acquisition of Turkish identity were examined through semi-structured interviews conducted with 68 women of three generations in Tehran, Tabriz, and Khoy. According to the results analysed by Braun and Clarke's thematic analysis method, in a country that hosts different ethnic and cultural identities, placing only Persian cultural heritage at the center of national identity construction has led to a hierarchical order and relationship in society. In this new order, while Persian identity is seen as the superior and dominant identity, Turkish identity is positioned as the oppressed. Due to policies such as assimilation implemented during İran's modern nation building process, the study found that, Turkish women's“identities have been fragmented”, their mother tongue has been subjected to“linguistic genocide”especially through the education system, and their identities and languages have been marginalized through the policy of“dehumanization”.
Benzer Tezler
- The rebirth of Uzbekistan: politics, economy and society in the post-Soviet era
Özbekistan'ın yeniden doğuşu: Soviyet dönemi sonrasında siyaset, ekonomi ve toplum.
RESUL YALÇIN
Doktora
İngilizce
1998
Siyasal BilimlerUniversity of ExeterSiyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BOGDAN SZAJKOWSKI
- İran'daki dergilerin ve edebiyat derneklerinin Türkçe öğretimi bağlamında incelenmesi
Examination of journals and literary associations in Iran in the context of the Turkish language teaching
HÜSEYİN ATAM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BÖLÜKBAŞ KAYA
- İran'da Güney Azerbaycan Türklerine uygulanan asimilasyon (Farslaştırma) sürecinin gündelik yaşamda görünümleri: Tebriz örneği
The appearances of assimilation (Persization) process in everyday life applied against Southern Azerbaijani Turks in Iran: Tabriz case
HOSSEİN AHMADİAN DİSHKEDOUKİ
- Rıza Şah Pehlevi döneminde İran'da Türk toplulukları
Turkish communitiesin Iran during the Reza Shah Pahlavi
ZÜHRE NUR CELEP
- Türkiye'de kriz dönemlerinde uygulanan maliye politikaları 1994, 2001 ve 2008 krizleri üzerine bir değerlendirme
An evaluation on financial policies applied in crisis periods in Turkey and 1994, 2001 and 2008 crises
TÜRKER ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
EkonomiKırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LÜTFÜ ÖZTÜRK