Bilimkurguda toplumsal eşitsizliğin kentsel görünümleri: Siberpunk türü örneği
Urban appearances of social inequality in science fiction: Example of Cyberpunk genre
- Tez No: 735643
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BERNA FİLDİŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sosyoloji, Sociology
- Anahtar Kelimeler: Bilimkurgu, siberpunk, distopik kent, toplumsal eşitsizlik, Science fiction, cyberpunk, dystopian city, social inequality
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Bilimkurgu, toplum için geleceğin nasıl olacağına dair büyük merakın edebi yansımasıdır. Tür, ortaya çıktığı 19. yüzyıldan itibaren bilimsel ve teknolojik ilerlemelerin ışığında gelişmeye devam etmiştir. Dünyayı etkileyen birçok unsur (sosyal, siyasi, ekonomik) bilimkurguda kendine yer bulmuştur. Ancak dünyanın 20. yüzyılla beraber yaşamaya başladığı olumsuzluklar, bilimkurguda ümitsiz bir geleceğin inşa edilmesine neden olmuştur. Türün bu olumsuzluklar üzerinden anlattığı hikâyeler, kentsel odaklı bir vizyonda ilerlemiştir. Kentler, gelişmenin bir metaforu olmaktan ziyade toplumsal eşitsizliğin nedeni olarak kurgulanmıştır. Bu yüzyılda hızlıca artan kentsel nüfus nedeniyle bilimkurgu alt dalı olarak birçok distopyada kent anlatılarına yer verilmiştir. Bilimkurgunun 20. yüzyılın son çeyreğinde distopik kent konusunda yeni bir alt dalı ortaya çıkmıştır. Bu alt dal ileri teknoloji, düşük yaşam şeklinde nitelenen siberpunktır. Siberpunk, önceki bilimkurgu alt türlerinin uzak geleceklerinden ziyade yakın gelecek kentlerini işlemiştir. Kentler, gelişmiş bir teknolojiye sahip olmasına rağmen toplumsal eşitsizlik konusunda oldukça ümitsizdir. Teknolojik imkânlarla gözetim ve denetim had safhadadır. Dolayısıyla siberpunk kentlerde teknoloji, toplumsal eşitsizliğin üretilmesinde öncü görevindedir. Bu bağlamda çalışma, siberpunk anlatılarda kentlerin ve kentsel eşitsizliğin ne tür görünümlerde yaratıldığına odaklanmaktadır. Kentleri ve kentlerdeki teknolojik yapılara endeksli toplumsal eşitsizliği daha detaylı ortaya koyabilmek için de siberpunkın en önemli üç kentsel distopyası; türün prototipi niteliğinde olan Androidler Elektrikli Koyun Düşler mi? ile en ünlü örnekleri Neuromancer ve Parazit adlı romanlar çözümlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Science fiction is a literary reflection of great curiosity about what the future will be like for society. The species has continued to develop in light of scientific and technological advances since its emergence in the 19th century. Many factors affecting the world (social, political, economic) have found their place in science fiction. However, the negativity that the world began to experience with the 20th century led to the construction of a hopeless future in science fiction. The stories told by the genre through these negativity have advanced in an urban-oriented vision. Cities are not designed as a metaphor for development, but rather as a cause of social inequality. Due to the rapidly increasing urban population in the last century, urban narratives have been included in many dystopias as a sub-branch of science fiction. In the last quarter of the 20th century, a new sub-branch of science fiction emerged about the dystopian city. This sub-branch is cyberpunk, which is characterized as high-tech, low-life. Cyberpunk dealt with the cities of the near future rather than the distant futures of previous sci-fi subgenres. Although cities have advanced technology, they are quite hopeless about social inequality. Surveillance and control with technological means are at the highest level. Therefore, in cyberpunk cities, technology plays a leading role in the production of social inequality. In this context, the study focuses on the appearances of cities and urban inequality in cyberpunk narratives. The three most important urban dystopias of cyberpunk are; the prototypes of the genre, Do Androids Dream of Electric Sheep?, the most famous examples of the novels Neuromancer and Snow Crash are analyzed.
Benzer Tezler
- Hollywood sinemasında 'Rıza üretimi' eleştirisi olarak John Carpenter sineması
John Carpenter cinema as a critique of manufacturing consent in Hollywood cinema
ÇAĞATAY TOPCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Radyo-TelevizyonMaltepe ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN AYTEKİN
- Bilimkurgu ve cinsiyet: Ursula K. Le Guin'in Karanlığın Sol Eli ve Mülksüzler romanları
Science fiction and gender: Ursula K. Le Guin's Novels the Dispossessed and the Left Handside of Darkness
CANSET KOÇ
Doktora
Türkçe
2020
Karşılaştırmalı EdebiyatEskişehir Osmangazi ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVZAT KAYA
- Bilimkurgu sinemasında güncel korkuların yansıması: Post apokaliptik filmler
Reflection of current fears of science fiction genre: Post apocalyptic movies
FATİH YÜRÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sahne ve Görüntü SanatlarıKocaeli ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ARSLANTEPE
- Future conceptions of language in the contemporary science fiction novel
Çağdaş bilimkurgu romanında geleceğin dil kavrayışları
CAN KOPARAN
Doktora
İngilizce
2019
DilbilimBoğaziçi Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM ÖĞÜT YAZICIOĞLU
- Bilimkurgu filmlerindeki simülasyon evreninin teknoloji ve dijital oyunlarla ilişkisi, 'G.A.F.' kısa film projesi
The relationship between the simulation universe in sci-fi movies and technology and digital games, 'G.A.F.' short film project
YUSUF ÖZIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriMaltepe ÜniversitesiDisiplinlerarası Güzel Sanatlar Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRE ZENGİNEKEN