Geri Dön

İnsan haklarının doğal hukukla temellendirilmesi

On the justification of human rights bynatural law

  1. Tez No: 73635
  2. Yazar: AYSEL BAL
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HARUN TEPE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 60

Özet

ÖZET Bugün, bütün insanlığın üzerinde anlaştığı bir konu olan, ama buna rağmen dünyanın her yerinde sürekli olarak ihlâl edilen 'insan haklan'nın korunmasıyla ilgili olarak yaşanan sorunların, biraz da, bu hakların“ne olduğu”hakkındaki karışıklıktan kaynaklandığı söylenebilir. İnsan haklan ile ilgili temellendirmelere bakıldığında, doğal hukukla yapılan ve yaygın kabul gören bir temellendirmeyle karşılaşılmaktadır. Bu hemen hemen tek temellendirme yolu gibidir. Oysa, bizim bu çalışmada kendisine dayandığımız 'insanın değeri 'nin bilgisinden hareketle yapılan, ancak pek bilinmeyen bir temellendirme daha vardır. Bu çalışmada, 'insan haklan'nın doğal hukuk görüşleriyle nasıl temellendirildiği, Hobbes ve Locke'un yazılan temel alınarak gösterilmeye çalışıldı. Sonra da bu temellendirmeler, insan haklanna ilişkin başka bir temellendirmeyle, 'insanın değeri 'nden yola çıkan Kuçuradi'nin temellendirmesiyle karşılaştırılarak, bu iki temellendirmenin farklı yanlan ve bu farklı bakışların yarattığı sonuçlar üzerinde duruldu. Bu çalışmanın temel amacı, insan haklarının korunmasıyla ilgili yaşanan sorunlann da bu farklı temellendirmelerle olan bağlantısını gösterip, özellikle 'dokunulmazlıklar' olarak karşımıza çıkan insan haklanna,“temel kişi haklan ”na neden dokunulamayacağım biraz olsun aydınlatabilmektir. Böylece,“insan haklarım koruma”nın ne demek olduğu ya da neyin korunması olduğu, insan haklanna karşı çıkmanın da aslmda neye karşı çıkmak olduğu, daha açık bir biçimde görülebilecektir belki. Çalışmanın giriş kısmında, tezin problemi hakkında bilgi verildi ve insan haklanmn gittikçe daha çok bilincine vanldığı tarihsel gelişim sürecinden söz edildi. Birinci bölümde, ilkin doğal hukukun, hukuk felsefesi tarihindeki yeri ve tarihsel gelişimine değinilerek, doğal hukuk görüşleri hakkında genel bir bilgi verildi. Daha sonra, Hobbes'un doğal hukuk görüşü ele alındı. Hobbes, insanın kendine özgü özelliğinin 'akıl' olduğunu ve insanların birbirleriyle ilişkilerim düzenleyen evrensel, sonsuz ve değişmez yasaların bulunduğunu, akim gösterdiği bu yasaların da 'doğa yasalan' olduğunu ileri sürmektedir.in Birinci bölümün son kısmı, Locke'un doğal hukuk görüşünden oluşmaktadır. Locke da, insanın“akıl sahibi varlık oluşu”yla diğer varlıklardan ayrıldığım savunur. Ona göre de, insan haklarının kaynağı, ussal bir yana sahip olan 'insan doğası'dır. İnsanlar, sahip oldukları akla danışırlarsa, kendi doğalarına uygun ve herkes için geçerli olan yasaları bilebilir ve eylemlerim bunlara göre düzenleyebilirler. Çalışmanın ikinci bölümünde, önce doğal hukuk teorileriyle 'insan haklan 'mn nasıl temellendirildiği ve bu temellendirmenin dayandığı“insan görüşü”ortaya kondu. Sonra, bu insan görüşü ile“ontolojik temellere dayanan antropoloji”nin inşam ele alış tarzı -Kant, Mengüşpğlu, Kuçuradi'nin görüşleri dikkate alınarak- karşılaştırıldı. Son olarak da, Kuçuradi'nin insan haklan görüşü ve bu hakların 'insanın değeri'nin bilgisiyle nasıl temellendirildiği üzerinde duruldu. Çalışmanın sonuç bölümünde, doğal hukuk görüşleri tarafından insan haklarına temel olarak gösterilen 'insan doğası 'nın da, bu doğanın belirleyici niteliği olarak düşünülen 'akü' kavramlarının da belirsiz ve eksik olduğu, buna bağlı olarak 'insan' görüşlerinin eksik bir insan kavramına dayandığı, Kuçuradi'nin görüşünden hareketle gösterilmeye çalışıldı.

Özet (Çeviri)

IV SUMMARY Although human rights are accepted, they are constantly violated everywhere in the world. The problems that are experienced regarding to the protection of human rights arise from the confusion of what these rights are. When the justifications related to the human rights are observed, these justifications turn out to be taken from natural law and widely accepted. Whereas the starting point of this study is another less known justification, grounded on the knowledge of human beings' value. In the first part of this study the historical development of natural law including Hobbes1 and Locke1 view is examined. Then, these justifications are compared with another justification related to the human rights, Kuçuradi's justification inspired by“man's value”. The different sides of these two justifications are discussed, as well as the results that come out these different views. The basic aim of this study is to clarify why the human rights,“basic rights of person”known especially as“inviolabilities”, should not be violated, by presenting the connection between the problems that are related to the protection of human rights and these different justifications. Thus what the meaning of the protection of human rights is, or what is to be protected can be realized clearly. In the introduction of this study the problem and the thesis has been presented and the process of historical development of human rights, during which people have become gradually more conscious, has been traced. In the first part of this study general information about the natural law theories and their historical developments are presented. Then, Hobbes' view of natural law is examined. Hobbes claims that the characteristic peculiar to man himself is“reason”and there are universal, eternal and contfant laws which regulate people's relationship with each other. These laws are the“laws of nature”shown by the reason. The last section of the first part consists of Locke's view of natural law. Locke also asserts that tha man is different from the other creatures by way ofhaving a rational side. If human beings reflect on their reason they can recognize those laws which are suitable for their nature and valid for everybody, as a result of which they can regulate their actions in accordance with them. In the second part how theories of natural law justifies human rights and how these theories view human beings are expressed. Then, this concept of man and the concept of man in anthropology founded on ontological principles are compared with each other, in the contexts of I. Kant, T. Mengüşpğlu and I. Kuçuradi. Finally the view of Kuçuradi's human rights and how these rights are justified by knowledge of man's value are expressed. As a conclusion, the concept of“human nature”which natural law theories view as the basis of human rights and the concept of“reason”which human nature determines are unclear. Therefore, this study shows that theories of natural law are based upon an inadequate notion of man.

Benzer Tezler

  1. Kelami açıdan insan haklarının temellendirilmesi ve sorunu

    The Problem of settling human rights from perspective of muslim theology

    ARDOĞAN RECEP

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ.DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN

  2. Hugo Grotius ve insan hakları hukukunun felsefesi

    Hugo Grotius and philosophy of human rights

    ÜMRAN KARABULUT

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    HukukKocaeli Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FATİH ÖZTÜRK

  3. Vaccination as a medical intervention example in Turkish Civil Law

    Bir tıbbi müdahale örneği olarak Türk Medeni Hukukunda aşı

    ZEYNEP ÖZGE OĞUZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Hukukİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Özel Hukuk Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT GEZDER

  4. Doğal hukuk teorileri bağlamında yasa, adalet ve yurttaşlık

    Natural law theories in the context of law, justice and citizenship

    DAMLA UÇAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    FelsefeMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KURTUL GÜLENÇ

  5. Hannah Arendt'in haklara sahip olma hakkı ve mülteci krizi

    Hannah Arendt's right to have rights and the crisis of refugees

    IRMAK KEPENEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BİRDEN GÜNGÖREN BULGAN