Sosyal bilgiler eğitimi için bilgi okuryazarlığı modeli önerisi
A model proposal for knowledge literacy in social studies education
- Tez No: 738751
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADNAN ALTUN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Araştırmanın amacı, sosyal bilimler olarak sosyal bilgiler öğretimi kapsamında çocukların bilgi okuryazarlığını geliştirebilecek farklı bilgi türleri ile ilgili bir çerçeve model geliştirmektir. Araştırma, temellendirilmiş teori modeli ve eylem araştırmasının birlikte kullanıldığı“Ardışık Karma Nitel Araştırma”yaklaşımı ile tasarlanmıştır. Araştırma birinci aşamasında; temellendirilmiş teori modeli kapsamında bilgi türlerine yönelik literatür okumaları yapılmış, sosyal bilim alan uzmanları ve alan eğitimcisi akademisyenler ile görüşülerek sosyal bilimlerde kullanılan bilgi türleri belirlenmeye çalışılmıştır. Literatür okumaları ve alan uzmanları ile yapılan görüşmeler sonucunda bilgi okuryazarlığı tanımlanmış ve sosyal bilimlerde kullanılan çekirdek bir kategori olarak ifade edilebilecek; yorum, öngörü, strateji, kavram, çıkarım ve teori, bilgi türleri elde edilmiştir. Elde edilen çekirdek kategori, öğretmen adaylarının bu bilgi türlerini deneyimleyeceği eylem araştırması sürecinin temelini oluşturmuştur. Araştırmanın ikinci aşamasında, yapının pedagojik açıdan öğretilebilir olup olmadığını belirlemek amacıyla bu bilgi türlerini öğretecek olan sosyal bilgiler öğretmen adaylarıyla tasarım tabanlı öğretim yaklaşımı temelinde eylem araştırması süreci hazırlanmış ve uygulanmıştır. Eylem araştırması sürecinde öğretmen adaylarının süreci yürütmekte zorlandıkları belirlenmiş ancak her bir bilgi türüne ilişkin gelişim gösterdikleri görülmüştür. Elde edilen verilerin analizi sonucunda sosyal bilgiler öğretmen adaylarının bilgi türlerine ilişkin kavram yanılgıları ile ilgili farkındalık sahibi oldukları belirlenmiştir. Örneğin, çıkarım ve yorum kavramları arasındaki farkı bu süreçte öğrendiklerini belirtmişlerdir. Ayrıca sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitim öğretim yaşantılarında sürekli ezbere dayalı uygulamalar ile karşılaştıkları ve bunun bir beklenti ve alışkanlık haline geldiğini ifade ettikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Bu kapsamda bilgi türlerinin basitleştirilerek alt eğitim kademelerinde öğretilmesi, deneyimlenmesi ve çekirdek kategori olarak ifade edilebilecek yapının geliştirmesi bağlamlarında gelecek çalışmalarda ele alınması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
The purpose of the study is to develop a framework model related to different types of knowledge that can improve children's knowledge literacy within the scope of teaching social studies as social sciences. The study is designed as“Sequential Mixed Qualitative Research”approach, in which grounded theory and action research are used together. In the first phase of the research, literature was reviewed in the scope of the gounded theory and types of knowledge were tried to identify by interviewing with academicians who are field experts in social sciences and social studies educators. As a result of the literature review and interviews, the knowledge literacy was defined and obtained types of knowledges called as interpretation, foresight, strategy, concept, inference and theory which can be approached as a core category used in social sciences. In the latter phase of the research, an action research process based on the design-based teaching process was prepared and implemented in order to determine whether the obtained structure can be taught pedagogically with social studies teacher candidates teach these types of knowledge. In the action research, it was observed that social studies teacher candidates In the action research, it was determined that the teacher candidates had difficulties in carrying out the process, but it was observed that they showed improvement in each type of knowledge. As a result of the analysis, it was revealed that social studies teacher candidates have awareness about misconceptions about knowledge types. For instance, they stated that they had learned the differences about inference and interpretation during action research. Moreover, it was concluded that social studies teacher candidates constantly encountered applications based on rote learning in their education life and stated that this had become an expectation and habit. Based on the results of the study, it can be suggested that the types of knowledge be could simplified and taught in lower education levels, experienced and discussed in future studies.
Benzer Tezler
- Ortaokul öğrencileri için bir yurttaşlık okuryazarlığı eğitim programının geliştirilmesi ve uygulamasının değerlendirilmesi
Developing a citizenship literacy education program for secondary students and evaluation of implementation
MEHMET TOPAL
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SİBEL OĞUZ HAÇAT
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının 21. yüzyıl öğrenen becerilerini kullanım düzeylerinin incelenmesi
An investigation of the levels of prospective social studies teachers in terms of using the 21st century learner skills
BÜŞRA PEKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU AY
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) yeterlilikleri: Amasya ili örneği
Competencies of technological pedagogical and content knowledge (TPACK) of social studies teachers: A case study of Amasya province
ALPAY AKSİN
Doktora
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimAtatürk Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM FEVZİ ŞAHİN
- Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler eğitimi çerçevesinde hukuk okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determining the legal literacy levels of secondary school students in the frame of social studies education
SİBEL OĞUZ
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ ÇAKMAK
- Öğretmenlerin medya okuryazarlık düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Examination of teachers media literacy levels in terms of various variables
ERCAN DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimAğrı İbrahim Çeçen ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET EDİ