(تفسير سورة الفاتحة المسمَّى: (مفتاح الفاتحة) للشيخ حبيب بن علي بن إلياس، (ت 920 هـ). ( دراسة وتحقيق
eş-Şeyh Habîb Bin Alî Bin İlyâs'ın 'Miftâhu'l-Fâtiha' isimli el yazmasını tahkîk ve inceleme
- Tez No: 741529
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKO
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Miftâhu'l-Fâtiha, Kur'an, Tefsir, Habib b. Ali, Miftaah Al-Fatiha, Quran, Tafseer, Habib b. Ali
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 326
Özet
Habib b. Ali'nin“Miftahu'l-Fâtiha”adlı eseri, Fatiha suresinin derinliklerine dalan nadir eserlerden biridir. Müellif ayetleri dil ve nahiv yönünden ele almış, muteber kitapları kaynak göstererek kıraat farklılıkları ve sebebi nüzulü açıklamıştır. Mushaf yazma yöntemlerini ele almış, muhaddis, fakih, dilbilimcilerin görüşleriyle açıklamalarına delil getirmiştir. Müellif kitabına“Ulûmu'l-Kur'an”hakkında bir mukaddimeyle başlamıştır. Kitap kısa da olsa fıkhî meselelere değinmiştir. Müellifin açıklama yöntemi ayetleri kelime kelime açıklamaya dayanır. Bu kelimelerle ilgili dilbilimci ve tefsircilerin görüşünü aktarır. Ardından bu kelimeleri tasavvufla ilişkilendirir. Müellif, bazı rivayetlerinde tasavvuf ehlinin nakillerini kullanmıştır. Fakat bu nakillerin bir bölümü mevzu rivayetleri barındırır. Müellif esas olarak el-Nesefî'nin tefsirine dayanmış ve kitabını ilk altı yüzyıldaki muteber tefsirleri dikkate alarak hazırlamıştır. Kitap tasavvuf ehlinin yolunda tasavvufi bir kimliğe sahiptir. Yazarın üslubu, yenilik ve icada değil, nakil ve derlemeye dayanmaktadır. Kur'an'ı ilimsiz tefsir etmenin caiz olmadığını savunan Osmanlı tasavvuf ekolündendir. Tefsirde reyi caiz görmemiş ve bu meseleye tüm bir bölümü ayırmıştır. Mevcut olan el yazması nüshalar bir araya getirilmiş ve incelenmiş, orijinal nüshalara ulaşılmaya çalışılmıştır. Diğer nüshalar karşılaştırılarak ve dipnotlardaki farklar kaydedilerek orijinallerin bir nüshası alınmış, şüphe içeren mevcut eser hadisler çıkarılmış ve müellifin alıntıladığı kelimelere atıfta bulunarak bahsi geçen özel isimler tercüme edilmiştir. Ayrıca kitapta geçen kelime ve ıstılahların şerhi yapılmıştır. El yazmasının ve mutemet yazılı nüshaların kapsamlı bir incelemesinin yanında mukaddimesinde çalışmaya konu el yazmanın nihai tahkiki sunulmuştur. Sonuç bölümünde çalışma esnasında elde edilen sonuçlara ve önerilere yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The book Miftaah Al-Fatiha by Habeeb Bin Ali .is considered one of the finest works that went deep into this Surah and explained it in details, scrutiny and surveying. In the book, the author dealt with all explanatory aspects, both linguistically and grammatically, as well as aspects of the readings, based on their trustworthy, reasons and occasions of revelations and methods of drawing the Quran, inferring his sayings with the opinions of Hadith scholars, jurists and linguists. The author began his book with a precious introduction to the sciences of the Quran. The book also contains doctrinal issues that the author briefly went into. The author's method is based on explaining the Surah word by word, highlighting in each word the sayings of the great scholars and interpreters, derivation of its words according to linguists and the aspects of declension according to the grammarians, then he put the verses in a beautiful Sufi mould. The book is an extension of the Hadith scholars, especially the Sufis, and it contains fabricated hadiths. The author relied mainly on Al-Nasafi interpretation, and elaborated based on the important interpretations of the first six centuries. The book inclines toward the Sufism. The author's method is based on quoting and compiling, not innovation and creation. He is from an Ottoman Sufi school that believes that it is not permissible to interpret the Quran without knowledge, and there is no place for opinions, and he wrote a whole chapter regarding this issue. I collected the available written copies of the manuscript, studied them, and made the most accurate copies of the original, so I copied them with the counterparts of the other copies and recorded the differences in the margins. I referenced the hadiths, added the biography of the scholars mentioned in the book with an attribution to the sayings quoted by the author and explained the words and terms he mentioned. I presented my survey of the manuscript with a thorough study of the manuscript, the manuscript copies that I adopted and my approach in the survey, then I concluded the research by mentioning he most important results and recommendations that I reached through the work.
Benzer Tezler
- تفسير سورة الفاتحة الشـريفة مفصلًا للعلامة الشـيخ: أحمد بن روح الله الأنصاري المتوفى سنة: (1008ه)(دراسة وتحقيق)
Ahmet b. Ruhullah el-Ensâri'nin (h. 1008) 'Tefsiru Sureti'l- Fâtihati'şşerifeti Mufassalen' adlı risâlesinin tahkîk ve incelemesi / Tahkîk and review of Ahmad b. Ruhullah al-Ensâri's (1008 ah) 'Tafsiru Surat al-Fatihati al-Sharifati al-Sharifati Mufassalen'
AHMED BASHIR SAIF EDDIN
Yüksek Lisans
Arapça
2023
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULMUTALİP ARPA
- تفسير سورة الفاتحة لأحمد بن روح الله بن ناصر الدين الأنصاري الجابري، دراسة وتحقيق
'Ahmed Bin Ruhullah Bin Nâsıruddîn el-Ansârî el-Câbrî'nin Fatiha Suresi tefsiri' isimli elyazmasının tahkîki ve incelenmesi
ABDULRAHMAN HADI HASAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANAN AKKOU
- تفسير سورة الفاتحة لأحمد بن روح الله الجابريّ المتوفّى سنة (1600م/1008ه)دراسة وتحقيق
Ahmed b. Rûhullah el-Câbirî'nin (Ö. 1008/1600) 'Tefsîru Sûreti'l-Fâtiha' adlı eseri'nin tahkik ve tahlili / Investigation and analysis of Ahmed b. Rûhullah al-Jâbiri's (d.1008/1600) work titled 'Tefsîru Süreti'l-Fâtiha'
AHMET AKMAN
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinSiirt ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULLAH ÖZCAN
- صبغة الله الأوّل الحيدري ومنهجه في حاشيته على تفسير سورة الفاتحة للبيضاوي
Sibgatullâh el-Evvel el-Haydarî ve menhecuhu fî hâşiyetihi 'alâ tefsîri sûretil-Fâtiha lil-Beydâvî
WSHYAR QADER KHUDHUR KHUDHUR
Yüksek Lisans
Arapça
2021
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTefsir Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET SELİM AYDAY
- حاشية العلامة إبراهيم الكردي المتوفى سنة(985ه)على تفسير البيضاوي سورة الفاتحة
Hâşiyetu '–İbrahim b. Süleyman EL-Kurdi alâ Tefsîri 'l-Baydâvî (Fâtiha Suresi) elyazmasına tahkîki incelemesi / (Research) of the footnote of Ibrahim bin Suleiman Al-Kurdi (d. 985 H) on al-Baydawi's interpretation (of Surat al-Fatihah)
BRAIHAN YOUSIF ZAINAL DABBAGH
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB