Geri Dön

Üniversite öğrencilerinin dijital ortamlarda doğru ve güvenli bilgi erişim, teyit ve paylaşım davranışları ölçeğinin geliştirilmesi

Developing a scale of accurate and safe information access, confirmation and sharing behaviors of the university students in digital environments

PDF İndir

  1. Tez No: 741687
  2. Yazar: MERT VAHİT DEMİR
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. NİLGÜN TOSUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrol, İletişim Bilimleri, Computer Engineering and Computer Science and Control, Communication Sciences
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 127

Özet

Bu tezin amacı, internet kullanıcı grubu içinde önemli bir yer tutan üniversite öğrencilerinin, dijital ortamlarda doğru ve güvenli bilgi erişim, teyit ve paylaşım davranışlarına açıklık getirmek üzere bir ölçek geliştirilmesidir. Türkiye'de öğrenim gören üniversite öğrencileri çalışma grubu olarak seçilmiştir. Ölçek verileri çevrimiçi ve yüz yüze ortamda toplanmıştır. Verilerin analizi, SPSS 26.0 ve LISREL 8.80 programları kullanılarak elde edilmiştir. Elde edilen verilerden ölçeğin psikometrik özelliklerini ortaya çıkarmak için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA), Cronbach alpha güvenirlik analizi, birleşik güvenirlik ve test tekrar test güvenirliği hesaplanmıştır. Verilerin faktör analizine uygun olduğu tespit edilmiş olup analizler gerçekleştirilmiştir. Analizlerde AFA sonucunda ölçekte bulunan 72 maddenin 32 tanesinin faktör yükü .30'un altında kaldığı için ölçekten çıkarılmıştır. Kalan 40 maddede yer alan erişim alt boyutundaki maddelerin faktör yükleri .361 ve .704 arasında, teyit alt boyutunda yer alan maddelerin faktör yükleri .364 ile .605 arasında ve paylaşım alt boyutunda yer alan maddeler faktör yükleri ise .301 ile .677 arasında değişmektedir. DFA ile ölçeğe ilişkin uyum indeksi değerleri χ2/sd=2,34, GFI=.91, AGFI=.88, CFI=.97, NFI=.95, NNFI=.96, IFI=.97, RMSEA=.047, SRMR=.058, PNFI=.80 ve PGFI=.64 olarak hesaplanmıştır. DFA sonucunda oluşan üç faktörlü yapı için t-testi değerlerinin erişim alt boyutu için 6.43 ile 20.50, teyit alt boyutu için 6.03 ile 27.72 ve paylaşım davranışı alt boyutu için 7 ile 24.17 arasında değişmektedir. Ölçekten elde edilen ölçümlerin güvenirliği için testler uygulanmıştır. Bu kapsamda ilk olarak Cronbach Alfa güvenirlik katsayıları, erişim alt boyutu için .760, teyit alt boyutu için .749, paylaşım davranışı alt boyutu için .862 ve ölçeğin tamamı için ise .829, olarak bulunmuştur. Bileşik güvenirlik katsayısı, DFA'dan elde edilen faktör yükleri ve hata varyansı değerlerine dayalı olarak hesaplanmış olup, erişim alt boyutu için .727, teyit alt boyutu için .792, paylaşım davranışı alt boyutu için .731 ve ölçeğin tamamı için ise .852 olarak hesaplanmıştır. Test-tekrar test güvenirlik katsayıları ise erişim alt boyutu için .804, teyit alt boyutu için .908, paylaşım davranışı alt boyutu için .896 ve ölçeğin tamamı için .891 olarak hesaplanmıştır. Analizler sonucunda ölçeğin 36'sı olumlu, 4'ü olumsuz olmak üzere 40 maddeden ve erişim, teyit ve paylaşım davranışları şeklinde 3 boyuttan oluştuğu görülmüştür. 5'li Likert tipinde hazırlanan bu ölçek“Her zaman (5)”,“Sıklıkla (4)”,“Bazen (3)”,“Nadiren (2)”ve“Hiçbir zaman (1)”şeklinde puanlanmıştır. Erişim boyutunda 10, teyit boyutunda 8 ve paylaşım davranışı boyutunda 22 madde bulunmaktadır. Alınabilecek en düşük ve en yüksek puanlar erişim boyutu için 10-50, teyit boyutu için 8-40 ve paylaşım boyutu için 22-110 arasında değişmektedir. Ölçeğin tamamından ise, 40 ile 200 arasında puan alınabilmektedir. Ölçeğin alt boyutlarından ve tamamından alınan puanların yükselmesi, öğrencilerin ilgili boyuta yönelik algılarının yüksek düzeyde olduğu anlamına gelmektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this thesis is to develop a scale to clarify the accurate and safe information access, confirmation and sharing behaviors of the university students, who take an important part among the internet user group, in digital platforms. The university students who have been studying in Turkey were chosen as a study group. The scale data were collected in an online and a face-to-face environment. The analysis of the data was obtained by using the SPSS 26.0 and LISREL 8.80 programs. Exploratory Factor Analysis (EFA), Confirmatory Factor Analysis (CFA), Cronbach's Alpha reliability analysis, composite reliability and test-retest reliability were calculated to reveal the psychometric properties of the scale from the data obtained. It was determined that the data were suitable for a factor analysis and analyses were carried out. In the analyses, as a result of EFA, 32 of the 72 items in the scale were removed from the scale as the factor load remained below .30. The factor loads of the items in the access sub-dimension in the remaining 40 items vary between .361 and .704, the factor loads of the items in the confirmation sub-dimension vary between .364 and .605, and the factor loads of the items in the sharing sub-dimension vary between .301 and .677. The fit index values regarding the CFA and the scale were calculated as χ2/sd=2.34, GFI=.91, AGFI=.88, CFI=.97, NFI=.95, NNFI=.96, IFI=.97, RMSEA=.047, SRMR=.058, PNFI=.80 and PGFI=.64. The t-test values for the three-factor structure which were formed as a result of CFA range from 6.43 to 20.50 for the access sub-dimension, between 6.03 and 27.72 for the confirmation sub-dimension, and between 7 and 24.17 for the sharing behavior sub-dimension. Tests were applied for the reliability of the measurements obtained from the scale. In this context, firstly, the Cronbach's Alpha reliability coefficients were found as .760, for the access sub-dimension, .749 for the confirmation sub-dimension, .862 for the sharing behavior sub-dimension, and .829 for the whole scale. The composite reliability coefficient was calculated by being based on the factor loads and error variance values obtained from the CFA, and it was calculated as .727 for the access sub-dimension, .792 for the confirmation sub-dimension, .731 for the sharing behavior sub-dimension, and .852 for the whole scale. The test-retest reliability coefficients were calculated as .804 for the access sub-dimension, .908 for the confirmation sub-dimension, .896 for the sharing behavior sub-dimension, and .891 for the whole scale. As a result of the analyses, it was seen that the scale consisted of 40 items, 36 of which were positive, 4 of which were negative, and the 3 dimensions as access, confirmation and sharing behaviors. This 5-point Likert-type scale was scored as“Always (5)”,“Often (4)”,“Sometimes (3)”,“Rarely (2)”and“Never (1)”. There are 10 items in the access dimension, 8 items in the confirmation dimension, and 22 items in the sharing behavior dimension. The lowest and the highest scores that can be obtained range from 10 to 50 for the access dimension, 8 to 40 for the confirmation dimension, and 22 to 110 for the sharing dimension. The score between 40 and 200 can be obtained from the whole scale. An increase in the scores obtained from the sub-dimensions and the whole scale means that the students' perceptions of the related dimension are at a high level.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    562140

    Genç tüketicilerin sosyal mühendislik ile siber güvenlik farkındalıklarının online alışveriş niyetleri üzerindeki etkisinin ölçülmesi

    Measurement of the impact of social engineering and cyber security awareness of young consumers on online shopping intentions

    GÜLCİHAN AYDANER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    İşletmeBandırma Onyedi Eylül Üniversitesi

    Uluslararası Ticaret ve Lojistik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZER YILMAZ

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK ÇELİK

  2. Tez No

    497949

    Reading comprehension in paper and digital based English texts: A comparative study

    Basılı ve dijital ortamlarda İngilizce metin okuma-anlama yetisi: Karşılaştırmalı bir çalışma

    ZEKERİYA KAZANCI

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    Eğitim ve ÖğretimÇukurova Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ERDOĞAN BADA

  3. Tez No

    821019

    Üniversite öğrencilerinin dijital iyi oluş hallerinin değerlendirilmesi

    An evaluation of university students' digital well-being

    DÖNAY NİSA KARA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimYakın Doğu Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SEZER KANBUL

    DOÇ. DR. YAĞMUR ÇERKEZ

  4. Tez No

    536350

    The effects of responsive website design and screen size of tablets on university students' reading comprehension, cognitive load, and preference of reading on tablets

    Duyarlı web sitesi tasarımının ve tabletlerin ekran boyutunun üniversite öğrencilerinin tabletlerde okuduğunu anlama, bilişsel yüklenme ve okuma tercihi üzerindeki etkileri

    MERVE AYTEKİN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İBRAHİM SONER YILDIRIM

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SACİP TOKER

  5. Tez No

    660804

    Ters yüz sınıflardaki video izleme davranışları incelenerek veri madenciliği ile başarının tahmin edilmesi

    Predicting success by examining the video watching behaviors in flipped classrooms using data mining

    KADİR BURAK OLGUN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Üniversitesi

    Enformatik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVİNÇ GÜLSEÇEN

    DR. ALPER BAYAZIT

Geri Dön