Çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, psikolojik esneklik ve duygu düzenleme ile ilişkisinde ruminasyonun aracı rolü: Karma metodoloji
The mediating role of rumination in the relationship between childhood traumas with cognitive defusion, psychological flexibility and emotion regulation: Mixed methodology
- Tez No: 742304
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ŞİRİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Çocukluk çağı travmaları, bilişsel ayrışma, kabul, psikolojik esneklik, duygu düzenleme, ruminasyon, Childhood traumas, cognitive defusion, acceptance, psychological flexibility, emotion regulation, rumination
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 220
Özet
Bu çalışmanın amacı, genç yetişkinlerin çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, psikolojik esneklik (kabul) ve duygu düzenleme stratejilerinden biri olan baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun aracı rolünü incelemektir. Açımlayıcı sıralı desene göre tasarlanan araştırmanın birinci aşamasında çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, kabul ve baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun aracı rolü yapısal eşitlik modeli kullanılarak incelenirken, ikinci aşamada ruminasyonun aracılık rolü yapılan görüşmeler aracılığıyla yorumlayıcı fenomenoloji deseni kullanılarak incelenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde elverişlilik örnekleme yöntemi ile seçilen (N=590) bir çalışma grubundan veri toplanmıştır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Çocukluk Çağı Travma Ölçeği, Kısa Form Ruminasyon Ölçeği, Kabul ve Eylem Formu II, Drexel Ayrışma Ölçeği ve Duygu Düzenleme Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında ölçüt örnekleme yöntemi ile bilişsel ayrışma ve psikolojik esneklik ölçek puanları düşük; çocukluk çağı travmaları, ruminasyon puanları ve baskılama ölçek puanları yüksek olan, gönüllü (N=13) katılımcılarla yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler MAXQDA-20 yardımıyla Yorumlayıcı Fenomenolojik Analiz adımları kullanılarak yapılmıştır. Sonuçlar şöyle özetlenebilir: Çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma ve psikolojik esneklik üzerinde negatif yönlü bir etkisi varken, baskılama üzerinde pozitif yönlü bir etkisi vardır. Çocukluk çağı travmalarının bilişsel ayrışma, psikolojik esneklik ve baskılama ile ilişkisinde ruminasyonun kısmi aracı rolünün olduğu görülmüştür. Nitel analiz sonuçlarına göre katılımcıların bilişsel ayrışma deneyimlerine dair elde edilen görüşlerin“Sürekli geçmişi düşünmek, çocukluk travmalarından uzaklaşamamak, ebeveynlerini affedememek ve olumsuz düşüncelerden kurtulmak”şeklinde dört ana tema; psikolojik esnekliklerine dair elde edilen görüşlerin“Geçmişte yaşamak, değer odaklı yaşamdan uzaklaşma, şimdiye ve değerler odaklı bir yaşam”şeklindeki üç ana tema; baskılama deneyimlerine dair elde edilen görüşlerin“Yanlış duygu ifadesi, duyguları baskılama, davranışlara yansıyan duygular, olumsuz duygularla baş etme ve istenen duygu düzenleme”şeklindeki beş ana tema etrafında toplandığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the mediator role of rumination in the relationship between childhood traumas of young adults with cognitive defusion, psychological flexibility (acceptance) and suppression, which is one emotion regulation strategy. In the first stage of the study, which was designed according to the explanatory sequential design, the mediating role of rumination in the relationship of childhood traumas with cognitive defusion, acceptance and suppression was examined using the structural equation model. While in the second stage, the mediating role of rumination was analyzed using the interpretive phenomenology design through interviews. In the first part of the study, data were collected from a sample group (N=590) selected by the convenience sampling method. Personal Information Form, Childhood Trauma Scale, A short version of the Ruminative Response Scale (RRS), Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), Drexel Defusion Scale and Emotion Regulation Scale were used in the study. Cognitive defusion and psychological flexibility scale scores were low in the second stage of the study, which was conducted with the criterion sampling method. On the other hand, with high childhood traumas, rumination scores and suppression scale scores, semi-structured interviews were conducted with voluntary (N=13) participants. Interviews were performed using the Interpretive Phenomenological Analysis steps with the help of the MAXQDA-20. The results can be summarized as follows: While childhood traumas harm cognitive defusion and psychological flexibility, they positively affect suppression. In the relationship between childhood trauma, cognitive defusion, psychological flexibility and suppression, rumination has been seen to mediate partially. According to the results of the qualitative analysis, the four main themes of the participant's cognitive defusion experiences:“Constantly thinking about the past, not being able to get away from childhood traumas, not being able to forgive parents and getting rid of negative thoughts”; The three main themes of the opinions about their psychological flexibility are“Living in the past, moving away from a value-oriented life, a life focused on the present and values”; It has been observed that the opinions obtained about suppression experiences are gathered around five main themes:“Wrong expression of emotion, suppression of emotions, emotions reflected in behaviour, coping with negative emotions, and desired emotion regulation”.
Benzer Tezler
- Yetişkin ayrılma kaygısı bozukluğu ile benlik saygısı, bilişsel esneklik ve çocukluk çağı travmalarının ilişkisi
The relationship between adult separation anxiety disorder and self esteem, cognitive flexibility, and childhood traumas
ESRA MERVE ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriAtatürk ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERAP SARI
- Genç yetişkin bireylerde çocukluk çağı travmalarının bilişsel şemalar ve duygusal şemalar ile ilişkilerinin incelenmesi
Investigation of relationships between childhood traumas with cognitive schemas and emotional schemas in young adults
HÜLYA TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE ELAGÖZ YÜKSEL
- Duygudurum bozukluklarında çocukluk çağı travmalarının bilişsel işlevler üzerine etkisi
Effect of childhood traumas on cognitive functions in mood disorders
SİNAN YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriEskişehir Osmangazi ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FERDİ KÖŞGER
- Çocukluk çağı travmalarının riskli alkol ve madde kullanımı ve cinsel kompulsiyonlarla ilişkisinde duygu düzenleme stratejilerinin aracı rolü
The mediator role of emotion regulation strategies in the relationship of childhood traumas with risky alcohol and substance use and sexual compulsions
ŞEVVAL KINAY
- Obsesif kompulsif bozukluk hastalarında çocukluk çağı travması, üst biliş ve silik nörolojik belirtiler arasındaki ilişki
The relationship between childhood trauma, metacognition and neurological soft signs in obsessive compulsive disorder
HİLAL YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriAfyonkarahisar Sağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BENGÜ YÜCENS
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ÜZER