İşe adanmışlığın tükenmişliğe etkisinde psikolojik dayanıklılığın rolü üzerine bir araştırma
A research on the role of psychological resilience to the impact of job engagement to burnout
- Tez No: 744018
- Danışmanlar: DOÇ. DR. OLCA SÜRGEVİL DALKILIÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: İşe Adanmışlık, Tükenmişlik, Psikolojik Dayanıklılık, Job Engagement, Work Engagement, Employee Engagement, Job Burnout, Resilience, Psychological Resilience
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Bu çalışmanın amacı, işe adanmışlığın tükenmişlik üzerinde nasıl bir etkisinin olduğu ve bu etkide bireyin sahip olduğu psikolojik dayanıklılığın rolünün olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın örneklemini, hizmet sektöründe (mağazacılık) faaliyet gösteren bir işletmenin 141 beyaz yaka çalışanı oluşturmaktadır. Araştırma verileri, tam sayım yöntemi, yüz yüze ve elektronik ortamda uygulanan anket tekniğiyle elde edilmiştir. Araştırmada toplanan verilerin analizleri SPSS 26.0 ve AMOS 24 programlarında yapılmıştır. AMOS 24 programında ölçeklerin yapısal geçerliliği birinci düzey Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ile değerlendirilmiş, analizlerde Bootstrap metodu kullanılmış, 10000 yeniden örnekleme ile ölçek maddelerinin faktör yükleri %95 güven aralığında incelenmiştir. Aracılık etkisi analizlerinde AMOS programında bootstrap metodu kullanılmış, 141 gözlemden oluşan veri seti üzerinde 5000 yeniden örnekleme yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, işe adanmışlığın dinçlik boyutunun tükenmişlik boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisinin olduğu; işe adanmışlığın adanma boyutunun tükenmişliğin duygusal tükenme boyutu üzerinde negatif ve anlamlı bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda işe adanmışlığın yoğunlaşma boyutunun tükenmişliğin duygusal tükenme boyutu üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi olduğu saptanmış olup, bu bulgu, işe adanmışlık ve tükenmişlik ilişkisini inceleyen ulusal literatürdeki çalışmalar için özgün bir sonuç olarak görülmektedir. İşe adanmışlık boyutlarının tükenmişlik boyutlarına etkisinde psikolojik dayanıklılığın aracılık rolünün test edildiği regresyon modeli sonuçlarına göre, işe adanmışlığın adanma boyutunun tükenmişliğin duygusal tükenme ve kişisel başarı boyutları üzerindeki etkisinde psikolojik dayanıklılığın aracılık etkisinin anlamlı olduğu; işe adanmışlığın dinçlik boyutunun tükenmişliğin kişisel başarı boyutu üzerindeki etkisinde psikolojik dayanıklılığın aracılık etkisinin anlamlı olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to determine how work engagement has an effect on burnout and whether the psychological resilience of the individual has a role in this effect or not. The sample of the research consists of 141 white-collar employees of a corporation operating in the service sector. The research data were obtained by total population sampling method and face to face and electronic survey technique. The analyzes of the data collected in the research were made in SPSS 26.0 and AMOS 24 programs. In the AMOS 24 program, the structural validity of the scales was evaluated with first-level Confirmatory Factor Analysis (CFA), the Bootstrap method was used in the analysis, and the factor loads of the scale items were examined with a 95% confidence interval with 10000 resamplings. In the mediation effect analysis, the bootstrap method was used in the AMOS program, and 5000 resamples were made on the data set consisting of 141 observations. According to the results of the research, the vigor dimension of work engagement has a negative and significant effect on emotional exhaustion and depersonalization, which are among the burnout dimensions; ıt has been determined that the dedication dimension of work engagement has a negative and significant effect on the emotional exhaustion dimension of burnout. In our study, it was determined that the absorption dimension of work engagement had a positive and significant effect on the emotional exhaustion dimension of burnout, and this finding is seen as a unique result for studies in the national literature examining the relationship between work engagement and burnout. It was concluded that to the results of the regression model in which the mediating role of psychological resilience in the effect of work engagement dimensions on burnout dimensions was tested, the mediating effect of psychological resilience on the dedication dimension of work engagement to emotional exhaustion and personal accomplishment dimensions of burnout was significant; the mediating effect of psychological resilience on the absorption dimension of work engagement to personal accomplishment dimension of burnout was significant.
Benzer Tezler
- Çalışanların kişilik özelliklerinin işe adanmışlık seviyeleri ve tükenmişlik davranışlarına etkisini belirlemeye yönelik bir alan araştırması
A field study to determine the effect of personality characteristics of employees on work commitment levels and burnout behaviors
TUĞBA ALGAN ATABAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OLCA SÜRGEVİL DALKILIÇ
- Tükenmişlik ile işe adanmışlık arasındaki ilişki: Beyaz yakalı çalışanlar ve öğretmenler karşılaştırılması
The relationship between burnout and job engagement: A comparison of white collar workers and teachers
İNAN KANISICAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
İşletmeİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SERKAN DOLMA
- A test of the job demands and resources (JD-R) model: Integration of challenge and hindrance demands
İş talepleri ve kaynakları (JD-R) modeline ilişkin bir test: Zorluk ve engel taleplerinin entegrasyonu
SÜLEYMAN ERİM
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
İşletmeTOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DEMET VAROĞLU
- Spor lisesinde görev yapan beden eğitimi ve spor öğretmenlerinin örgütsel sinizmle mesleki tükenmişliklerinin örgütsel adanmışlıklarına etkisinin incelenmesi
Examination of HOW organizational cynicim and professional burnout affects physical education teachers'(who work on sports HİGH schools) organizational devotion
UFUK DİLEKÇİ
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimKütahya Dumlupınar ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL BİŞĞİN
- İşe adanmışlığın örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisinde politik yetinin önemi: Türkiye'de bölgesel kalkınma ajansları üzerine bir araştırma
Importance of the political skill on the effect of work engagement to the organizational citizenship: A research on regional development agencies in Turkey
ÜMRAN ÖZTÜRK