Sosyal harcamalar ve işsizlik: Türkiye örneği
Social spending and unemployment: The case of Turkey
- Tez No: 744460
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FERDİ ÇELİKAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kamu Yönetimi, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri, İşletme, Public Administration, Labour Economics and Industrial Relations, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Harcamalar, İşsizlik, Kamu Harcamaları, Betimsel Analiz, Social Expenditures, Unemployment, Public Expenditures, Content Analysis
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Büyük Buhran'dan sonra değişen iktisadi yaklaşımla birlikte devletin müdahaleciliği yaygın ve yoğun bir şekilde savunulmuştur. Devletin ekonomik ve sosyal hayata müdahaleleriyle kamu harcamaları da artış göstermiştir. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonraki dönemde ise sosyal harcamalarda önemli bir genişleme yaşanmıştır. Refah devleti kavramının daha da popüler olmasıyla birlikte, sosyal harcamalarda sürekli bir artış söz konusu olmuştur. Türkiye'de de 1990'lı yıllardan bu yana sürekli olarak sosyal harcamalar artış seyri göstermektedir. Sosyal devlet anlayışı gereği, sosyal refahın optimum seviyede kalabilmesi için devlet, vatandaşlarına yönelik harcamalar yapmakla yükümlüdür. Sosyal harcamaları tanımlamak ne kadar zor olsa da, vatandaşların hayatlarını idame ettirebilmeleri için devletin sağladığı imkanlarla bireylere yardımcı olmasıdır diyebiliriz. Kamu harcamaları kapsamında yapılan sosyal harcamaların yapılıyor olması ve gün geçtikçe artış göstermesi, tam anlamıyla her açıdan olumlu olduğunu göstermemektedir. Gelir dağılımında adaletli olabilmek ve vatandaşların alım gücünü artırabilmek adına yapılan sosyal harcamaların ne kadar avantajlı yönleri olsa da mutlaka dezavantajları da vardır. Sosyal harcamalarla talepte artışın olması beklenen bir durum olsa da özellikle istihdam ve işsizlik konularını ne boyutta etkilediğini incelemek gerekmektedir. Sosyal harcama kalemlerinde gözlemlenen artışın işsizliği nasıl etkileyip etkilemediği merak konusudur. Literatürde bu konu; kamu harcamalarının büyüklüğü, kamu sektörünün genişliği, yoksulluk, ekonomik büyüme gibi kavramlarla ele alınmaya çalışılmış ve farklı sonuçlar elde edilmiştir. Bu çalışma bağlamında sosyal harcamaların, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin sorunu haline gelen işsizliği etkileyip etkilemediği incelenmektedir. Bu kapsamda çalışmada temel olarak, Türkiye'de 2014-2019 dönemi arasında işsizliğin en düşük ve en yüksek olduğu yerleşim yerleri itibariyle sosyal harcamaların düzeyi değerlendirilmekte, sosyal harcamaların işsizlikle mücadele kapsamında bir politika aracı olup olamadığı tartışmaya açılmaktadır. Çalışmanın analiz kısmında 81 il kapsamında veriler düzenlenip betimsel olarak yorumlanmaya çalışılmıştır. Sosyal harcamaların; toplam kamu harcamalarına, nüfusa ve GSYH'ye oranlı dikkate alınarak en yüksek ve en düşük işsizlik seviyesine sahip yerleşim yerleri itibariyle bir karşılaştırma yapılmaktadır. Sosyal harcamalar ele alınırken dar kapsam (sağlık harcamaları ve sosyal güvenlik harcamaları) ve geniş kapsam (sağlık harcamaları, eğitim harcamaları ve sosyal güvenlik harcamaları) göz önünde tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, işsizliğin hem düşük olduğu hem de yüksek olduğu yerleşim yerlerine bakıldığında sosyal harcamaların yıllar içinde artış gösterdiği, işsizlik oranlarında ise bir azalma görülmediği aksine artış yaşandığı anlaşılmaktadır.
Özet (Çeviri)
With the changing economic approach after the Great Depression, the interventionism of the state has been widely and intensively defended. Public expenditures have also increased with the interventions of the state in economic and social life. In the period after the Second World War, there was a significant expansion in social spending. With the further popularity of the concept of the welfare state, there has been a constant increase in social spending. Social expenditures have been increasing continuously in Turkey since the 1990s. According to the social state understanding, in order for social welfare to remain at the optimum level, the state is obliged to make expenditures for its citizens. No matter how difficult it is to define social expenditures, we can say that it helps individuals with the facilities provided by the state in order for citizens to maintain their lives. The fact that social expenditures made within the scope of public expenditures are being made and are increasing day by day does not indicate that it is positive in literally every respect. Although there are advantageous aspects of social expenditures made in order to be fair in the distribution of income and to increase the purchasing power of citizens, there are necessarily disadvantages. Although it is expected that there will be an increase in demand with social expenditures, it is necessary to examine the extent to which it affects employment and unemployment issues in particular. It is a matter of wonder how the observed increase in social spending items affects unemployment. This topic is in the literature; the concepts such as the size of public expenditures, the breadth of the public sector, poverty, and economic growth have been tried to be addressed and different results have been obtained. In the context of this study, it is examined whether social expenditures affect unemployment, which has become a problem of developed and developing countries. In this context, the study mainly evaluates the level of social expenditures in the settlements where unemployment is the lowest and highest between 2014 and 2019 in Turkey, and dec whether social expenditures can be a policy tool in the context of combating unemployment. In the analysis part of the study, data were organized within the scope of 81 provinces and tried to be interpreted descriptively. A comparison is made of the social expenditures in terms of the settlements with the highest and lowest unemployment levels, taking into account the ratio of total public expenditures, population and GDP. When considering social expenditures, narrow scope (health expenditures and social security expenditures) and wide scope (health expenditures, education expenditures and social security expenditures) were taken into account. According to the findings obtained, when looking at settlements where unemployment is both low and high, it seems that social spending has increased over the years, while unemployment rates have not decreased, on the contrary, there has been an increase.
Benzer Tezler
- Kamu harcamalarının işsizlik üzerine etkileri: 2000 sonrası Türkiye örneği
The effects of public expenditures on unemployment: 2000 after the case of Turkey
ÖMER ÇAKIR
- Savunma sanayi ve savunma harcamalarının makroekonomik etkileri: Türkiye örneği
Effects of defense industry and defense spending on macro economic in Turkey
SEFER BAYRAKTAR
- Kamu harcamaları ve yoksulluğun iç göç üzerindeki etkileri: Türkiye örneğinde mekânsal panel veri analizi
The effects of public spending and poverty on internal migration: a spatial panel data analysis in the case of Turkey
SERHAT GÖZEN
