Para politikasının hisse senedi piyasası üzerindeki etkisi: Tahran Menkul Kıymetler Borsası örneği (2013-2021)
The effect of monetary policy on the stock market: The example of the Tehran Stock Exchange (2013-2021)
- Tez No: 745009
- Danışmanlar: PROF. DR. FAZIL KAYIKÇI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, İşletme, Economics, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İktisat Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Ortadoğu'nun en büyük ekonomileri arasında yer alan İran, 1979 İslam Devriminin ardından İslam Cumhuriyeti'nin kurulması ve ülkede İslam Hukuku'nun uygulamaya geçmesi sonucunda yapısal olarak birçok alanda radikal değişimler geçirdi. Bu alanlardan biri olan ekonomi ve finansta, anaakım ekonomi anlayışına ait bazı uygulama ve enstrümanlar kaldırılarak İslam Hukuku'na uygun uygulama ve enstrümanlar ikame edilmiş ve ülkede İslami bankacılık ve finans rejimi tam anlamıyla uygulanmaya başlanmıştır. Bunun yanında yeni yönetimin ekonomiye bakışı sebebiyle Ortadoğu'nun en büyük menkul kıymetler borsası arasında yer Tahran Menkul Kıymetler Borsası da (Tehran Stock Exchange, TSE), devrim ve Irak-İran Savaşı nedeniyle âtıl kalmıştır. Ancak, son 20 yılda müesses nizamın kontrolü altında İran'da özelleştirmelerin artması, sermaye piyasalarının devletin desteği ile gelişmesi, kurumsallaşması ve sermaye piyasalarına yatırımın özendirilmesi menkul kıymet araçlarına olan ilgiyi artırmıştır. TSE, 2013-2021 yılları arasında, Ruhani hükûmetinin uyguladığı para, sermaye piyasası politikaları ve pozitif içsel ve dışsal gelişmeler ile yukarı yönlü volatildi. Ancak 2018 yılında ABD yaptırımlarının devreye girmesiyle beraber ülkede şiddetli bir enflasyon dalgasının tecrübe edilmesi ve yerel paranın paritelere karşı hızla değer kaybetmesi TSE endeksinin yukarı yönlü sert hareketleriyle sonuçlanmıştır. Buna ilave olarak hükûmet, yaptırımlar nedeniyle oluşan ekonomik zararı minimize etme motivasyonuyla TSE'ye yatırımcı çekmek için çeşitli teşvik politikaları uygulamıştır. Mezkûr gelişmeler doğrultusunda çalışmada para politikasının hisse senedi piyasası üzerindeki teorik ve ampirik etki 2013-2021 yılları arasındaki TSE fiyat endeksi ve parasal değişkenler ışığında titizlikle incelenmiştir. Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) yöntemi kullanılarak yapılan ampirik çalışmada teori ve literatür ile uyumlu olarak M1 para arzının TSE fiyat endeksine pozitif, reel faizin ise negatif etkide bulunduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Among the largest economies in the Middle East, Iran has undergone structurally radical changes in many fields due to the 1979 Islamic Revolution, the establishment of the Islamic Republic, and the implementation of Islamic Law in the country. In one of these fields, economy, and finance, some practices and instruments belonging to the mainstream understanding were removed, practices and instruments by Islamic Law were replaced, and the Islamic banking and finance regime was completely implemented in the country. In addition, Tehran Stock Exchange (TSE), one of the largest stock exchanges in the Middle East, was pacified by the revolution and Iraq-İran War. However, in the last 20 years, beneath of establish order the increase in privatizations in Iran, the development of capital markets with the support of the government, institutionalization, and encouragement of investment in capital markets has increased the favor of TSE. TSE was upside volatile due to the monetary policy implemented between 2013-2021, by the Rouhani government about the TSE, and major external highlights affecting the TSE index. However, with the introduction of US sanctions in 2018, a severe inflation wave was experienced in the country and the rapid depreciation of the local currency against parities resulted in the sharp upward movements of the TSE index. In addition, various incentive policies have been implemented to attract investors to TSE with the government's motivation to minimize the economic damage caused by sanctions. In line with the aforementioned highlights, in the study, the theoretical and empirical effects of monetary policy on the stock market were meticulously examined in light of the TSE price index and monetary variables between the years 2013-2021. In the empirical study using the Auto Regressive Distributed Lag (ARDL) method, it has been determined that the M1 money supply positively affects the TSE price index and the real interest rate has a negative effect following the theory and literature.
Benzer Tezler
- Para politikası kararlarının hisse senedi piyasası üzerine etkisi: BIST-100 Endeksine ilişkin ampirik bulgular, 2005-2012
The effect of monetary policy decisions on the stock market empirical evidences for BIST-100
ŞULE ŞEREFOĞLU
Doktora
Türkçe
2014
EkonomiAtatürk Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FATMA GÜNDOĞDU ODABAŞIOĞLU
- Monetary policy impact on capital markets in Türkiye
Türkiye'de para politikasının sermaye piyasaları üzerindeki etkisi
VEYSEL ANIL ERKAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
EkonometriYıldız Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLSÜN YAY
- The relationship between interest rates and stock returns: Case study on BRIC countries and Turkey's stock indices
Faiz oranları ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişki: BRIC ve Türkiye hisse senedi endeksleri üzerine vaka çalışması
BERKAY MANİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAYA TOKMAKÇIOĞLU
DOÇ. DR. OĞUZHAN ÖZÇELEBİ
- 1929-1980 arası dünya ekonomi krizlerinin, Türkiye ve diğer az gelişmiş ülkelerin kalkınma stratejilerine etkileri
Başlık çevirisi yok
CENGİZ YAVİLİOĞLU
- Teoride ve uygulamada istikrar politikaları ve sermaye piyasalarına etkileri
Stabilazation polices and effects of stabilazation policies in capital markets
BERK ABAY