Faaliyet esaslı maliyetlendirme yaklaşımı
Activity based costing
- Tez No: 74547
- Danışmanlar: PROF. DR. M. ALİ AKTUĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 444
Özet
ÖZET Faaliyet esaslı maliyetlendirme yaklaşımı özellikle 1980'li yılların sonunda ortaya çıkan ve global rekabetin belirlediği bir rekabet biçiminin ürünü olarak geleneksel maliyetlendirme sistemlerinin ürün maliyetlendirmelerinde yetersiz kaldığı görüşünden hareketle A.B.D.'de ortaya atılmış yeni bir yaklaşımdır. Organizasyonlar, rekabet, kar marjlarının giderek daralması, teknolojik gelişmeler, ürün yaşam devrelerinin hızla kısalması gibi sebeblerden ötürü hızla değişime zorlanmaktadır. Bu değişimin temelinde müşteri ihtiyaçlarına hızla yanıt verme, ürün kalitesini sürekli iyileştirme, maliyetleri düşürme örgüt kültürünü değiştirme ve yenilikçi yaklaşımları hızlandırmak gibi faaliyetler yer almaktadır. Geleneksel yaklaşımlarla bu faaliyetleri gerçekleştirmek giderek imkansız hale gelmektedir ve anılan yaklaşımlar sürekli gelişmeye destek verecek nitelik ve nicelikte veri üretememektedirler. Özellikle yönetim muhasebesinin geçirdiği evrim dikkate alındığında geleneksel maliyetlendirme sistemleri birden fazla sayıda ürün üreten, yüksek teknoloji ve lojistik destek gerektiren karmaşık ürün ve hizmetlerde yalnış maliyet bilgisi vermektedir. Bunun en önemli sebebi klasik sistemlerde kullanılan maliyet saptama tekniklerinin çoğunun emek yoğun üretim biçimlerini dikkate alarak direkt işçilik saatleri yada makine saatleri gibi dağıtım ölçülerinin kullanılmasıdır. Halbuki yapılan araştırmalar ürün maliyetleri içersinde direkt işçilik maliyetlerinin giderek azaldığını bunun yerine lojistik, bilgi işlem v.b. genel gider türlerinin maliyetler içinde ağırlık kazandığını göstermektedir. Dolayısıyla işletmelerin rekabet yarışında başarılı olabilmeleri için kaynakları (maliyetleri) değil kaynakları tüketen faaliyetleri yönetmeleri ve faaliyetler üzerine yoğunlaşmaları gerekmektedir. Başka bir deyişle faaliyetlerin müşteri ihtiyaçlarına paralel bir biçimde yeniden değerlendirilerek, işletme süreçleri içinde“faaliyetlerin optimizasyonu”, değer yaratmayan faaliyetlerin eliminasyonu ve sürekli olarak faaliyetlerin daha iyi bir biçimde yapılması amacıyla sürekli gelişmenin sağlanması F.E.Y. sisteminin temel amacı olmaktadır. Bu bağlamda F.E.M. sistemi geleneksel maliyetlendirme sistemlerinin ürün çeşitliliği, karmaşıklığı, artan idari ve yönetsel destek fonksiyon maliyetleri gibi etkenler sebebiyle ürün (servis) maliyetlerini yeterince doğru bir biçimde saptayamadığını ve yeni yönetsel bilgi ihtiyaçlarını ortaya koymaktadır. F.E.M. sistemiyle ürün maliyetlendirmesi daha doğru bir biçimde gerçekleştirilebildiği gibi, gizli kalan önemli maliyet unsurlarını da net bir biçimde gözler önüne serilebilmektedir. Öte yandan F.E.M. sistemi sadece bir maliyetlendirme sistemi olarak değil yeni bir yönetim felsefesi olarak da dikkat çekici bir yaklaşımdır. Çünkü F.E.M. (Y) sistemi faaliyetlerin maliyetini doğru bir biçimde saptamanın yanısıra değer yaratan ve yaratmayan faaliyetleri tarif ederek“sürekli iyileştirme”çalışmaları yoluyla değer yaratmayan faaliyetlerin minimize edilmesi ve faaliyetlerin daha iyi yönetilmesiyle organizasyonel etkinliği, karlılığı ve verimliliği artırmayı amaçlamaktadır.F.E.M. sistemi geleneksel sistemden farklı olarak genel giderlerin ürünlere yüklenmesi için ikinci aşama maliyet yönlendiricileri kullanır ve bu yönlendiriciler (Cost Driver) ürünler ile ilgili bir özelliğin saptanmasını gerektirir. Dolayısıyla F.E.M. sisteminin tasarlanmasında ikinci aşama maliyet yönlendiricilerinin belirlenmesi hayati önem arzetmektedir. Maliyet yönlendiricisi sayısı ve nitelikleri ulaşılmak istenen maliyet doğruluk hedefiyle ilişkilidir. Doğruluk derecesi arttıkça maliyet yönlendiricisi sayısı ve niteliği değişecek bu da ekstra ölçüm maliyetlerini beraberinde getirecektir. F.E.M.(Y) sistemi anılan yararlarının yanısıra uygulamada bazı sınırlılıkları olan bir sistemdir. Bu sınırlılıklar F.E.M. sistemi kurmanın göreceli maliyetinin geleneksel sisteme göre daha fazla olması, F.E.M. sisteminin daha karmaşık sayılabilecek başlangıç çalışmaları gerektirmesi, ürün çeşitliliği ve karmaşıklığı fazla olmayan şirketlerde geleneksel sistemle benzer sonuçlar vermesi olarak özetlenebilir. Robin Cooper ve Robert S.Kaplan tarafından geliştirilen faaliyet esaslı maliyetlendirme ve yönetim sistemi önümüzdeki yıllarda yönetim ve maliyet muhasebesinde önemli bir uygulama alanı bulacak bir sistem olarak görülmekte ve 2000'li yıllarda muhasebe mesleğinin yeni rolünü sorgulayan farklı bir bakış açısı olarak mesleğin hakettiği yeri almasında önemli bir işlevi olacaktır. II
Özet (Çeviri)
EXTRACT Activity-based costing (A.B.C) began to appear in the early 1980 s in America as a solution to the problem with product cost information. The business world has undergone a major transformation in recent years. Companies have been forced to change rapidly as a result of increased competation squezing of profit margins, technological developments and so on. As a base of this process, responding the customer requirements on time.continious improvement drying to changing business environment for satistfying customer needs, achieving continious improvement of product quality, reducing costs and innovative approaches have been taken into consideration. Using the traditional approach to the mentioned activities make it difficult to put them into the life. Considering the evaluation of current management and responsibility accounting systems are indicated that if companies have a wide range product composition, use high techonolgy and produce complicated products which are needy many new logistic (support) activities, traditional systems could not provide accurate cost information over these cost categories. The main reason of unaccurate product cost is the allocation method which is based on direct labor or machine working hours. Whereas many researches indicate that labor costs which are used in production processes tend to become lower than ever before in total product costs. Despite of this other overhead expenses such as computer operation, logistic activities, are becoming more important than labor or machine working hours. Furthermore Activity based costing approach is not solely a costing system, but it offers a new management system which has focus on activities rather than product costs. In order to minimize non-value added activites A.B.C not only provides accurate product cost information but it describes activity maps which are value added or non value added activities as well. A.B.C. differs from traditional cost system by using second stage cost drivers for allocation overheads to products. Therefore it becomes more important to determine one of the main chracteristics of the products. Hence it is vital to determine second stage cost drivers in designing phase of A.B.C system. The number of cost drivers are related to the accuracy target of A.B.C, if high accuracy level is desired the number of cost drivers might be high and it causes new extra measurement expenses. On the other hand A.B.C. systems have some limitations in implemantations stage and in daily business life. Some of these limitations are establishing cost of A.B.C. system is might be high compare to the traditonal cost systems. Especialy first establishment expenses could be more than traditionol system. Moreover A.B.C. systems requires complicated designing activities in the establishing stage and sometimes ABC gives product cost information which is IIIvery close the traditonal system if the company produce not complicated product or service. A. B.C. (M) which is devoloped by kaplan and cooper is becoming a major force in management accounting in the near future and management accounting in the 2000 will have following characteristics.. Expansion beyond its tradional role of inventory valuation and responsibility accounting.. A focus on cost drivers to identify and eliminate non, value added costs.. More relevant allocation methods will be used-methods that relate more closely to the activity, or driver.. Systems will become simpler.. Management accounting systems will be spesifically tailored to each organization.. Direct labor tracking and reporting will decline as the capital component in costs increases, as labor becomes more multiskilled and flexible. IV
Benzer Tezler
- Üretim sistemlerinde faliyete dayalı maliyet yöntemi
Activity-based cost management in production systems
BÜLENT ALEV
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF.DR. BÜLENT DURMUŞOĞLU
- Faaliyet esaslı maaliyetleme ve bir vakıf üniversitesinde uygulanması
Başlık çevirisi yok
GÖKHAN SİLAHTAROĞLU
- Faaliyet esaslı kâr yönetimi davranışları üzerinde sermaye yapısı ve finansal performansın rolü
The role of capital structure and financial performance on real earnings management behavior
SELÇUK TAZEGÜL
- The impact of internal audit on enhancing the effectiveness of the activity-based costing system in Iraqi industrial companies
Irak endüstri şirketlerinde faaliyet esaslı maliyet sisteminin etkililiğinin artırılmasında iç denetimin etkisi
HASAN MOHAMMED KHALAF AL FAHAD
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İşletmeİstanbul Okan Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİNA TARAN
- İnşaat proje yönetiminde faaliyet esaslı bilgi yönetim modeli
Activity based konowledge management model in construction project management
ERSİN NAMLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EKREM MANİSALI