Geri Dön

Doğanın hakları: Çevre hukukuna alternatif bir kuram

The rights of nature: An alternative theory to environmental law

  1. Tez No: 753807
  2. Yazar: EVRİM DURMAZ AKSU
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP ÖZLEM ÜSKÜL ENGİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hukuk, Law
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Galatasaray Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 428

Özet

İnsan eliyle ortaya çıkan ekolojik krizlerin yeryüzündeki canlı yaşamını ortadan kaldırma potansiyeline erişmesi; sağlık, ekonomi ve toplumsal eşitlik anlamında birçok soruna sebep olmasının yanında ekolojik bilincin artması hukukta doğa koruma konusunu tartışmaya açmıştır. Çevre hukukunun ve daha genel olarak modern hukukun insan ve ekonomi merkezci nitelikleri nedeniyle doğayı gerektiği gibi koruyamıyor olması, ekolojik kriz ve tehditleri ortadan kaldıramaması hukukun ekolojik bir eleştiriden geçirilmesini sağlamıştır. Bir yanıyla çeşitli coğrafyalardaki yerli halkların kültürüne, diğer yanıyla ekolojik eleştiriye dayanan alternatif bir doğa koruma anlayışı olarak ortaya çıkan doğanın hakları, doğal varlıkların veya bir bütün olarak doğanın, hukuk düzenlerinde çeşitli haklara sahip varlıklar olarak tanınması anlamına gelmektedir. Yalnızca belli kesimlerin imtiyazlarının olduğu modern öncesi toplumsal düzenlemelerden, herkese hak sahipliği tanıyan modern hukuktaki düzenlemelere kadar hem hukukçuların çalışmalarıyla hem de toplumsal mücadelelerle hak kavramı sürekli bir dönüşüm geçirmiş, kapsamı genişlemiş, etkisi güçlenmiş ve somutlaşmıştır. Son yıllarda hayvan hakları birçok ülkede tartışılmakta ve tanınmaktadır. Doğanın hakları ise“cansız”, insanın hizmetinde, ikame edilebilir, ekonomik nedenlerle dönüşüme uğratılabilir varsayılan ekosistemlerin insan yararları dışında kendilerine ait değerlerinin bulunduğunu, bu nedenle hak sahibi özneler olarak korunabileceklerini kabul etmektir. Batı felsefi geleneğinin insanmerkezciliği ve modern ekonomik sistemlerin doğa tahribatı üzerine inşa edilmiş toplum ve hukuk sistemleri, doğanın hakları fikri ile kökten bir değişime kapı aralamaktadır. Doğanın hakları hukuki bir değişimi olduğu kadar felsefi bir dönüşümü ve bir çevre hareketini temsil etmektedir. Bu çalışmanın konusu modern hukukun doğa korumasında etkisiz kalmasının nedenleri ve doğanın hakları anlayışı ile bu anlayışın hukuk uygulamasında nasıl yer aldığıdır.

Özet (Çeviri)

In addition to human-induced ecological crises having the potential to destroy life on earth and causing many problems in health, economy, and social equality, the raising of ecological awareness brought the subject of nature protection in law into question. The fact that environmental law and generally modern law cannot adequately protect nature due to its anthropocentric and economy-centered nature and its inability to eliminate ecological crises and threats has provided an ecological criticism of the law. The rights of nature, which emerged as an alternative understanding of nature protection based on the culture of indigenous peoples in various lands and ecological criticism, means the recognition of natural beings or nature as beings with several rights in legal orders. From pre-modern social codes which regulate only certain class has privileges to modern laws that everyone is a right holder, the concept of right has constantly transformed, expanded, strengthened and become concrete, both with the impacts of jurists and social struggles. Recently, animal rights have been discussed and recognized in many countries. The concept of the rights of nature accepts ecosystems which are considered“inanimate”, in the service of human beings, replaceable and changeable for economic reasons, to have their own values apart from human benefits, and therefore can be protected as right holders. Social structures and legal systems based on anthropocentrism of the Western philosophical tradition and the destruction of nature by modern economic systems prepare for a radical change with the rights of nature. The rights of nature represent a legal and a philosophical transformation and an environmental movement. The subject of this study is the reasons for modern law's inefficiency in nature protection, the concept of nature's rights, and how the concept is applied in law.

Benzer Tezler

  1. Yeni bir hukuk paradigması için küresel yeryüzü anayasacılığı

    Global environmental constitutionalism for a new paradigm of law

    RANA GÖKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Hukukİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Hukuk Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ULAŞ KARAN

  2. Rights of future generation: Right to environment and access to natural resources

    Gelecek nesillerin hakları: Çevre hakkı ve doğal kaynaklara erişim

    AFRA TEREN GÜRLÜLER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. DEMİRHAN BURAK ÇELİK

  3. İslam Hukukunda çevre

    Başlık çevirisi yok

    MECİT KARAASLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1999

    DinSakarya Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. OSMAN ŞEKERCİ

  4. Arazi kullanım açısından toplum yararı ilkesi

    Başlık çevirisi yok

    DİKMEN TAŞÇI(UĞUZ)

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1993

    Hukukİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. ERDOĞAN TEZİÇ

  5. Yerli halklar ve çevresel adalet

    Indigenous people and environmental justice

    KİFAYET İRGE ŞATIROĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    HukukAnkara Üniversitesi

    Sosyal Çevre Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NESRİN ALGAN