التقابل اللغوي بين اللغات العربية والتركية والكردية على صعيدي المسند والمسند إليه / et-Tekâbülü'l-lugavî beyne'l-lügâti'l-Arabiyye ve't-Türkiyye ve'l-Kürdiyye alâ sa'îdeyi'lmüsnedi ve'l-müsnedi ileyhi
Özne ve yüklem bağlamında Arapça, Türkçe ve Kürtçe dil karşılaştırması / The linguistic contrastive between Arabic, Turkish and Kurdish in the context of predicate and subject
- Tez No: 753957
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EDİP ÇAĞMAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 455
Özet
Bu çalışma, müsned ve müsnedün ileyh bağlamında Arapça, Kürtçe ve Türkçe dil karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu üç dilin her birinin ayrı dil ailelerine mensup olması çalışmanın ayırıcı vasıflarındandır. Araştırma karşıtsal dil metoduna dayanmakta böylece mezkur üç dilde müsned ile müsnedün ileyh kavramlarını karşılaştırmalı dilbilimsel perspektiften açıklamaktadır. Araştırma önsöz, giriş, üç bölüm ve sonuçtan oluşmaktadır. Birinci bölümde Arapça, Kürtçe ve Türkçe hakkında bilgi verilerek, karşıtsal dilbilim kavramının izahatı yapılmıştır. İkinci bölüm mezkur dillerde müsned ve müsnedün ileyh kavramlarının karşıtsal dilbilim açısından tanımlarını içermektedir. Üçüncü bölümde; öngörülen dilsel problemlere sunulan çözümlerin yanında bahsi geçen dillerin, müsned ve müsnedün ileyh kavramları özelinde, benzerlik ve farklılıklar ele alınmıştır. Sonuç bölümünde ise ulaşılan neticelerin ve çalışma ile ilgi önerilerin bir özeti sunulmaktadır. Araştırmanın öne çıkan sonuçları şu şekildedir: Arapçada müsnedün ileyh çeşitlilik arz etmektedir. Nitekim müsnedün ileyh mübteda, fail veya naibu'l-fail olabilir. Aynı şekilde müsnedin de farklı kısımları vardır. Bunlar haber, fiil ya da fiilin işlevini gören bazı isimlerdir. Burada hem mübteda hem de haber aslî veya mensûh olabilirler. Buna karşılık Kürtçede müsnedün ileyhe 'kirde' Türkçede ise 'özne' denilmektedir. Müsned ise Kürtçede 'pêveber', Türkçede 'yüklem' kavramlarına tekabül etmektedir. müsned Müsned ve müsnedün ileyh her üç dilde de cümlenin temel unsurları kabul edilmekte olup tekillik, ikillik ve çoğulluk açısından farklı formalarda kullanılabilir. Ayrıca bu ikisi yine her üç dilde belirli ya da belirsiz olabileceği gibi basit veya bileşik kelimelerden de oluşabilir. Bunlar üç dilin ortak özellikleridir. Arapça irab ve bina, çekimlerin ikil formlarının bulunması, çoğul çekimlerin salim ve kırık şeklinde ikiye ayrılması vb. dilsel başka hususiyetler açısından diğer iki dilden ayrılmaktadır. Keza hem Arapça hem de Kürtçe dillerinde müsned ve müsnedün ileyh eril ve dişil özellikler gösterir. Bu açıdan bu diller Türkçeden farklıdır. Nitekim Türkçede eril-dişil ayırımı yoktur. Çalışma araştırmacıların ikinci dil olarak Arapça öğretimi ile ilgili modern araştırma konularını bulabilmelerinin yolunu açabilecek bir takım tavsiye ve araştırma önerileri ile son bulmaktadır.
Özet (Çeviri)
This research aims to contrast between the Arabic, Turkish and Kurdish languages, with respect to subjects and predicate The importance of the research lies in its taking into account three languages belonging to different language families. The first is the Arabic language, which belongs to the family of Hamitic Semitic languages. The second is the Turkish language, which belongs to the Ural-Altaic family of languages. The latter is the Kurdish language, which belongs to the Indo-European family of languages. The Research follows a contrastive methodology, thus, it describes the subjects and predicate in the Arabic, Turkish and Kurdish languages from the perspective of linguistic contrastive. Then it establishes the similarities and differences with regards to the subject and predicate in every language. The information gained especially the description of the subjects in the three languages leads to many contrastive which can be summarized as follows: The Arabic, Turkish and Kurdish languages agree that the subject and predicate are the main elements in each language on the same importance, thus it is not possible to dispense of in it any manner. The study concludes with some recommendations and research proposals that may pave the way for researchers to find modern research topics related to teaching and learning Arabic as a second language.
Benzer Tezler
- المصطَلَحَاتُ الصَّوتيَّة في التراث اللغوي عِنْدَ العَرَب (دراسة تارِيخِيَّة تأصيليَّة من القَرن الأول إلى القَرن السادس الهِجرِي)
Arapların dılsel mırasındakı fonetik terimler (birinci yüzyıldan altıncı yüzyıla kadar temel bir tarihsel çalışma)
ADEL ABUSHAAR
Doktora
Arapça
2004
DilbilimUmm al-Qura UniversityArap Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
البروفيسور. دكتور. MUHAMMET AL-ÖMERİ
- اﻟﺸِّﻌﺮُ اﻟﻌ َﺮﺑ ِﻲﱡ وَ أَﺛَﺮُه ُ ﻓﻲ اﻟﺨُﻄَﺐِ اﻟﺪِّﯾ ْﻨ ِﯿﱠﺔ
Eş-şi'ru'l-'Arabiyyu ve Eseruhu Fi'l-Hutabi'd-Diniyye
NATIQ FAWZI IBRAHIM AL-AZZAWI
Doktora
Arapça
2024
DilbilimUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL İBRAHİM KOCABIYIK
- دقّة الأسلوب القرآني في اختيار المفردة
Kur'an-Kerim'in kelime seçimindeki dikkatli üslubu - The accurracy of the Qur'anic wording
ABDELGHANI LEKIRED
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ÇELİK
- Dirasetu ve tahkiku mahtutati 'Muhtesaru'l-Makale fi'l-Fethi ve'l-İmale' li Muhammed el-'Avfi) Muhammed el-Avfi'nin 'Muhtesaru'l-Makale fi'l-Fethi ve'l-İmale'adlı eserinin tanıtımı ve tahkiki
An introduction and verification of a manuscript 'Mukhtasaru al-Makâla fi al-Fatihi ve al-İmâla' of Muhammed el-'Avfi
MARWAH SALEH ABED AL-HAYANI
Yüksek Lisans
Arapça
2018
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CELALETTİN DİVLEKCİ
