Kadın yöneticilerde cam tavan sendromuna neden olan faktörlerin dematel yöntemi ile incelenmesi: Sağlık kurumları örneği
Investigation of the factors caused by glass ceiling syndrome in female managers by dematel method: The case of health institutions
- Tez No: 754230
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜRKAN HAŞİT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Cam tavan sendromu, kurumlarda veya kuruluşlarda görünmeyen bir üst sınırı ifade etmektedir. Cam tavan sendromuna erkek çalışanların da maruz kaldığı belirtilse de kadın çalışanların cam tavan engelleriyle daha sık karşılaştıkları bilinmektedir. Bu araştırmada belirlenen faktörlerin ağırlıkları ve birbirleriyle ilişkileri Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemlerinden biri olan DEMATEL yöntemi uygulanarak yorumlanmıştır. Bu amaçla cam tavan sendromuna neden olan üç ana faktör ve bu ana faktörlere bağlı on iki alt faktör literatürden faydalanarak oluşturulmuştur. Ana faktörler bireysel faktörler, örgütsel faktörler, toplumsal faktörler olarak üçe ayrılmıştır. Bireysel faktörler;“çoklu rol üstlenme”,“kişisel tercih ve algı”,“öğrenilmiş çaresizlik”,“informal iletişim ağlarına katılamama”olarak dört alt faktör olarak değerlendirilmiştir. Örgütsel faktörler;“örgüt kültürü”,“örgüt politikaları”,“mentor eksikliği”,“erkek yöneticiler tarafından koyulan engeller”,“kadın yöneticiler tarafından koyulan engeller”olarak beş alt faktör olarak ele alınmıştır. Toplumsal faktörler ise;“stereotipler”,“mesleki ayrım”,“cinsiyet ayrımcılığı”olarak üç alt faktör olarak belirlenmiştir. Çalışmada sağlık kurumlarında il sağlık müdürü, başkan, başkan yardımcı, başhekim, hastane müdürü, saha koordinatörü gibi üst ve orta düzey yönetim alanlarında görev yapan 47 uzman görüşü alınarak, faktörlerin önem dereceleri ve ilişkileri ortaya koyulmuştur. DEMATEL yöntemi sonuçlarına göre, cam tavan sendromuna neden olan ana faktörlerin en önemlisi“Bireysel Faktörler”en önemsizi“Örgütsel Faktörler”olarak saptanmıştır. Bireysel faktörler kendi içinde analize tabi tutulduğunda ise, en önemli kriterin“Öğrenilmiş Çaresizlik”en önemsiz kriterin“İnformal İletişim Ağlarına Katılamama”olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel faktörler değerlendirildiğinde en önemli kriter“Örgüt Kültürü”en önemsiz kriter“Kadın Yöneticiler Tarafından Koyulan Engeller”sonucuna ulaşılmıştır. Toplumsal faktörlerin alt kriterleri incelendiğinde en önemli kriterin“Cinsiyet Ayrımcılığı”en önemsiz kriterin ise“Stereotipler”olduğu tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar incelendiğinde cam tavan sendromu ile ilgili çalışmalar bulunurken, cam tavan sendromuna neden olan faktörler arasında ilişki kurmaya yoğunlaşan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışma ile cam tavan sendromuna neden olan en önemli ve etkili faktörlerin tespiti yapılarak, hem bireysel, hem örgütsel hem de toplum olarak kişilerin cam tavan sendromu yaşamamaları için çeşitli önlemler alınması beklenmektedir.
Özet (Çeviri)
Glass ceiling syndrome refers to an invisible upper limit in institutions or organizations. Although it is stated that male employees are also exposed to glass ceiling syndrome, it is known that female employees encounter glass ceiling obstacles more frequently. The weights of the factors determined in this study and their relations with each other were nterpreted by applying the DEMATEL method, which is one of the Multi-Criteria Decision Making (MCDM) methods. For this purpose, three main factors causing glass ceiling syndrome and twelve sub-factors related to these main factors were created by using the literature. The main factors are divided into three as individual factors, organizational factors and social factors. Individual factors; It was evaluated as four sub-factors as“playing multiple roles”,“personal preference and perception”,“learned helplessness”and“not being able to participate in informal communication networks”. Organizational factors;“organizational culture”,“organizational policies”,“lack of mentors”,“obstacles placed by male administrators”,“obstacles put by female administrators”were considered as five sub-factors. Social factors are; Three sub-factors were determined as“stereotypes”,“occupational discrimination”and“gender discrimination”. In the study, the importance of the factors and their relations were revealed by taking the opinions of 47 experts working in the fields of senior and middle management such as provincial health director, president, vice president, chief physician, hospital manager, field coordinator in health institutions. According to the results of DEMATEL technique, the most important of the main factors causing the glass ceiling syndrome was determined as“Individual Factors”and the least important“Organizational Factors”. When individual factors are analyzed within themselves, it has been determined that the most important criterion is“Learned Helplessness”and the least important criterion is“Inability to Participate in Informal Communication Networks”. When the organizational factors are evaluated, the most important criterion is“Organization Culture”and the least important criterion is“Barriers Placed by Women Managers”. When the sub-criteria of social factors were examined, it was determined that the most important criterion was“Gender Discrimination”and the least important criterion was“Stereotypes”. When the researches are examined, while there are studies on glass ceiling syndrome, there is no study that focuses on establishing a relationship between the factors causing glass ceiling syndrome. With this study, it is expected that the most important and effective factors that cause glass ceiling syndrome will be determined and various measures will be taken to prevent people from experiencing glass ceiling syndrome, both individually, organizationally and as a society.
Benzer Tezler
- Cam tavan sendromuna yol açan faktörler ve çıkış yollarının incelenmesi: İnsan kaynakları yöneticileri bağlamında bir araştırma
Investigation of the factors and departure paths of glass ceiling syndrome: A research in the context of human resources managers
HİLAL ŞEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
İşletmeBilecik Şeyh Edebali Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSA İPÇİOĞLU
- Kadınların üst düzey yönetici olmalarını engelleyen 'cam tavan sendromu'na ilişkin eğitim yöneticilerinin görüşleri
The opinions of the educational administrators on 'glass ceiling syndrome' which prevent women from becoming senior administrators
BURCU KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASEMİN KEPENEKCİ
- Kadın eğitim yöneticilerinin eğitim yöneticiliğine ilişkin görüşleri (Tokat ili örneği)
Views on educational administration of female education administrators (Tokat illustrative example)
SEVİLAY AĞAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAİL YILDIRIM
- Kadın çalışanlarda cam tavan sendromu üzerine bir araştırma
A study on women workers in the glass ceiling syndrome
İLKNUR DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
İşletmeİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AKIN MARŞAP
- Cam tavan sendromu algısının örgütsel sinizme etkisi
The effect of glass ceiling syndrome perception on organizational cynicism
KADRİYE MÜLAYİM