Geri Dön

Radyasyon doz ölçümleri ve dozimetreler

Radiation dose measurements and dosimeters

  1. Tez No: 754935
  2. Yazar: WALEED KHALID MOHAMMED ALSFOOK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ERDOĞAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Radyasyon, Yüzük dozimetre, Rad Fantom, OSL, Radiation, Ring dosimeter, Rad Fantom, OSL
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Selçuk Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 112

Özet

Radyasyon doz ölçümleri, iyonlaştırıcı radyasyona maruz kalan canlı dokuların, alınan doz miktarına göre aldığı hasarların belirlenmesinde hayati önem taşır. Bu nedenle, doz ölçümlerinde kulla-nılan dozimetrelerin geliştirilmesi ve sınıflandırılması önemlidir. Doz ölçümleri, sağlık alanında tedavi amaçlı, radyasyondan korunma amaçlı, arkeolojik kalıntıların ve tarihi materyallerin yaş tayininde ve uzay araştırmalarında geniş şekilde kullanılmaktadır. Dozimetri kullanımı için, amaca en uygun ve en doğru kullanımın yapılabilmesi için, yapılan araştırmalar önemlidir. Bu çalışmada, dozimetrelerin kulla-nım amacına göre ve fiziksel özelliklerine göre bir sınıflandırılması yapılmıştır. Ayrıca, günümüzde en çok kullanılan dozimetreler TLD (Termolüminesans Dozimetre) ve OSL (Optiksel Uyarmalı Dozimetre) dozimetrelerin fiziksel özellikleri ve doz ölçüm metodları ayrıntılı olarak incelenmiştir. Doz ölçümlerine örnek olarak 5 farklı ISO 4037 standardına sahip yüzük dozimetre (ISO Rad Fantom) ve RADKOR ext dose OSL dosimetre okuyucusu sistemi kullanılmıştır. Bu çalışmada, ışınlanan yüzük dozimetrelerinde cilt dozu (Hp(0,07)) ölçümleri test standardı ISO IEC 62387 baz alınarak gerçekleştirilmiştir. Dozimetre-lerin ışınlanma işlemi ISO 4037-3 baz alınarak Cs-137 ve farklı enerjilerde X-ray (N-40, N-60, N-80, N-100, N-120 ve N-150) ışın setleri kullanılarak gerçekleştiril-miştir. Farklı foton enerjilerindeki doz okuma sonuçları ISO 62387 stanadrdına göre enerji testi veya ISO 14146 standardına göre performans testleri-ne göre analiz edilmiştir. Doz hızı artırıldığında ışınlanma süresinin kısaldığını gözledik. Altı farklı kaynaktan ışınlanan dozlar beş farklı yüzük dozimetre ile ölçülmüş ve bunlar dozimetre okuyucu sistemi tarafından okun-muştur. Yüzük dozimetrelerin ışınlanan ve ölçülen dozlar arasında kararlılık ve güvenirlik belirlenmiştir. Standartlara uygun olarak geliştirilmiş ve kullanıma hazırlanmış kişisel dozimetrelerin güvenle kullanıla-bileceği sonucuna varılmıştır.

Özet (Çeviri)

Dose measurements are vitally important to determine the damage in living tissues exposed to ionizing radiation. Therefore, it is important to develop and classify the dosimeters used in dose measu-rements. Dose measurements are widely used for therapeutic purposes in the field of health, radiation protection, age determination of archaeological remnants, historical materials, and in space research. For the use of dosimetry, researches are important to make the most appropriate and accurate use. In this study, a classification of dosimeters according to their intended use and their physical properties has been made. In addition, the physical properties and dose measurement methods of the mostly used dosimeters TLD (Thermoluminescence Dosimeter) and OSL (Optically Stimulated Dosimeter) dosimeters were examined in detail. As an example of dose measurements, a ring dosimeter (ISO Rad Phantom) and a RADKOR ext dose OSL dosimeter reader system with 5 different ISO 4037 standards were used for dose measurements. In this study, skin dose (Hp(0,07)) measurements in irradiated ring dosimeters were per-formed based on the test standard ISO IEC 62387. The irradiation process of the dosimeters was carried out based on ISO 4037-3, using Cs-137 and X-ray (N-40, N-60, N-80, N-100, N-120 and N-150) beam sets of different energies. The dose reading results for different photon energies were analyzed according to the energy test according to ISO 62387 standard or performance tests according to ISO 14146 stan-dard. We observed that, the irradiation time was shortened when the dose rate was increased. The do-ses irradiated from six different sources were measured with five different ring dosimeters and they were read by the dosimeter reader system. The stability and reliability of the ring dosimeters between the irra-diated and the decanted were determined. It was concluded that personal dosimeters developed in ac-cordance with the standards and prepared for use can be used safely.

Benzer Tezler

  1. Baş-boyun kanseri tedavisinde yoğunluk ayarlı radyoterapi tekniğine canlı ortam doz ölçümünün katkısı

    Contribution of in-vivo dose measurement on intensity modulated radiation therapy technique in head and neck cancer treatment

    SEVDA SELEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Fizik ve Fizik MühendisliğiAkdeniz Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NINA TUNÇEL

  2. Determination of the radiation dose level to which the lung and liver are exposed in the treatment of liver cancer with the yttrium-90 radioembolization method

    Karaciğer kanserinin yttrium-90 radyoembolizasyon yöntemi ile tedavisinde akciğer ve karaciğerin maruz kaldığı radyasyon doz düzeyinin belirlenmesi

    KAAN SELÇUKHAN SAKMAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Fizik ve Fizik MühendisliğiYıldız Teknik Üniversitesi

    Biyomedikal Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OSMAN GÜNAY

  3. Radyoterapide kullanılan lineer hızlandırıcı cihazların gözetimli alandaki ortam dozlarının termolüminesans dozimetre ile ölçülmesi

    Determination of ambient dose measurement using tld in observed areas of linear accelerators

    PELİN SELAĞZI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    OnkolojiAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Radyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYTÜNÇ ATEŞ

  4. Tüm cilt elektron ışınlamalarında TLD ve diyot dozimetreler kullanılarak yapılan in vivo doz ölçümlerinin insan fantomu üzerinde dozimetrik karşılaştırılması

    Dosimetric evaluation of total skin electron irradiation in-vivo dose measurements using diode and thermoluminescence dosimeters on human phantom

    ELFİDE YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    OnkolojiEge Üniversitesi

    Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ ANACAK

  5. Baş boyun kanserlerinde adaptif radyoterapinin doz hacim histogramı ve termolüminesans dozimetreler ile değerlendirilmesi

    Evaluation of adaptive radiotherapy in head and neck cancers with dose volume histogram and thermoluminescence dosimeters

    OSMAN VEFA GÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Fizik ve Fizik MühendisliğiSelçuk Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NİHAL BÜYÜKÇİZMECİ