حاشية جمال الدين إسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة الفتح إلى نهاية سورة القمر) دراسة وتحقيق
Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi ( AL-Fetih Suresini başından Al-Kamer suresinin sonuna kadar): İnceleme ve tahkîk.
- Tez No: 755866
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Arapça
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 277
Özet
Bu araştırma, kıymetli ilmi kültür mirası el yazmalarından birini içermektedir. Osmanlı alimlerinden biri olan Cemâleddin İshak Karamânî'nin (Ö.H. 933) Kadı Beydâvî'nin Fetih Suresinin başından Kamer Suresinin sonuna kadar ki tefsirine ilişkin haşiyesinin inceleme ve tahkikidir. Kitap, Beydâvî'nin sözlerini şerh ederek ve açıklığa kavuşturarak incelemeye dayanmaktadır. Müellif, ilmi olarak haşiyeyi kıymetli faydalar sağlayabilecek şekilde zenginleştirebilme kapasitesine sahiptir. Karamânî, bu haşiyede Kadı Beydâvî'nin tefsirine yönelik birçok soruya ve itiraza cevap vermiştir. Haşiye, sözcüğü ve benzer sözcükleri karşılaştırıp siyak ve sibakın önemi üzerinde durduğundan Kuran mucizelerinin bir açıklaması olarak benzersizdir. Haşiyede ayrıca müellif özgün ilmi yeteneğe ve çok kültürlü yeteneklere sahip olduğu için müfessirlerin görüşlerini anlaması, tartışması ve görüşleri yönlendirmesi hasebiyle müellifinin ilmi yeri de açığa çıkmaktadır. Sözlerin sahiplerine nispet edilmesini sağlamıştır. Konuları çıkarımlar yaptığı usulüne ve çeşitli meseleleri sahiplerine geri döndürmüştür. Araştırmacı, tefsirle ilgili görüşleri, fıkıhla ilgili sözleri ve lügat, nahiv, belagat ve kelamla ilgili konuları kaynaklarından belgelendirerek metne verdiği desteğin yanında müellifin belirsiz, anlaşılamayan yaşamının yönlerini açıklığa kavuşturmak için her türlü çabayı göstermiştir. Ayrıca gerekli durumlarda metni en eksiksiz ve en iyi şekilde vurgulama konusunda daha faydalı hale getirmek adına metni şerh etmiş ve yorumlamıştır. يتضمن هذا البحث أحد الآثار التراثية القيمة، وهو دراسة وتحقيق حاشية على تفسير القاضي البيضاوي، من أول الفتح إلى نهاية سورة القمر، لجمال الدين إسحاق القرماني المتوفى (933ه)، أحد علماء الدولة العثمانية، ويقوم الكتاب على تتبع أقوال البيضاوي بالشرح والتوضيح، وينفُذُ المؤلف من خلال نظره الثاقب إلى كثير من المسائل الواردة فيستدرك ويعقِّبُ عليها، وقد أغنت تلك المناقشات البحوثَ بالفوائد العلمية واللفتات البلاغية. لقد أجاب القرماني في هذه الحاشية عن كثير من الأسئلة والاعتراضات الواردة على تفسير القاضي، وتميزت الحاشية بتطبيق أدوات علم المعاني والنحو في بيان الإعجاز القرآني، من خلال الوقوف على دلالة السياق بالمقارنة بين اللفظة ومثيلاتها . كما أبانت الحاشية عن المكانة العلمية لصاحبها، وذلك بالاستدراك على آراء المفسرين ومناقشتها وتوجيه الآراء، وذلك بما يمتلكه المؤلف من مَلَكة علمية أصيلة، ومواهب ثقافية متعددة، مكَّنته إلى تحقيق نسبة الأقوال إلى أصحابها، ورد المباحث إلى أصولها المستخرجة منها، والمسائل المنثورة إلى أصحابها. وقد بذل الباحث جهده في توضيح جوانب من حياة المؤلف المغمورة، وكذلك في العناية بالنص من خلال توثيق الآراء التفسيرية، والأقوال الفقهية، والمباحث اللغوية والنحوية والبلاغية والمسائل الكلامية، كل من مظانها، كما أنه قام بالشرح والتعليق على النص عند الحاجة إلى ذلك لاستكمال الفائدة في إبرازه على أتم وجه وأحسنه، والحمد لله رب العالمين.
Özet (Çeviri)
This research includes one of the valuable scientific heritage manuscripts, which is a study and acheivement of Hashiya on Tefsir Al-Qadi Al-Baidawi, from the beginning of Surat Al-Fath to the end of Surat Al-Qamar, by Jamal Al-Din Ishaq Al-Qirmani, who died (933 AH), one of the scholars of the Ottoman Empire.The book is based on following the sayings of Al-Baydawi with explanation and clarification. The author with his scientific ability to enrich the hashiya with valuable benefits. In this hashiya, Al-Qirmani answered many questions and objections to Tefsir Al-Qadi, and the hashiya was distinguished by a statement of the Qur'anic miracle, by standing on the significance of the context in comparison between the word and its like. The hashiya also revealed the scientific status of its author, by recognizing and discussing the views of the commentators and directing opinions, with the author's original scientific faculty, and multiple cultural talents, which enabled him to achieve the attribution of sayings to their owners, and he returned the researches to their origins extracted from them, and the miscellaneous issues to their authors. The researcher exerted his effort in clarifying aspects of the author's submerged life, as well as in taking care of the text by documenting the opinions of the explanatories, jurisprudential sayings, linguistic, grammatical, rhetorical and theological issues from their sources. He also explained and commented on the text when needed to complete the interest in highlighting it at the best way.
Benzer Tezler
- حاشية جمال الدين اسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة القصص إلى نهاية سورة العنكبوت ) دراسة وتحقيق
Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi ( Kasas Suresinden Ankebût Suresine kadar): İnceleme ve tahkîk
NAKTAL ELIAS KHUDHUR AL-IESSA
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURHAN ÇONKOR
- حاشية جمال الدين اسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي(ت٩٣٣هـ) ( من أول سورة الروم إلى نهاية سورة السجدة ) دراسةً وتحقيقا
Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi (Al-Rum Suresinden Al-Secde Suresine kadar): İnceleme ve tahkîk
QAHTAN ADNAN ALWAN DULAIMI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULSALAM YOUSUF ESSA AL-YAGOOB
- حاشيةُ جَمالِ الدِّين إسحاقَ بنِ محمَّدٍ القَرَماني (ت 933ه) على تفسيرِ البيضاويِّ (من أول سورة المجادلة إلى نهاية سورة الجمعة) دراسةً وتحقيقاً
Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvi Haşiyesi (Mücadele Suresini başından Cum'a Suresinin sonuna kadar): İnceleme ve tahkik
OMAR ABDULLA IBRAHIM IBRAHIM
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARİF GEZER
- حاشية جمال الدين، إسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة الحج الى نهاية المؤمنون ) دراسةً وتحقيقاً
Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamânî'nin Beydâvî Haşiyesi ( Hac Suresinden Müminun Suresine kadar): İnceleme ve tahkik
ABDULMUNEM MAKKI JASIM AL-DOORI
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Kutaiba Farhat
- حاشية جمال الدين، اسحاق بن محمد القرماني على تفسير البيضاوي ( من أول سورة طه إلى نهاية سورة الأنبياء )دراسة وتحقيق
Hâşiyetu Cemâleddin Ishak b. Muhammed el-Karamanî'ın alâ Tefsîri'l-Baydâvî': ( Tâhâ Suresinin başından El-Enbiya Suresinin sonuna kadar) isimli elyazmasının tahkîki ve incelenmesi
ALI RASHID JASIM ALJUMAAH
Yüksek Lisans
Arapça
2022
DinÇankırı Karatekin ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP YÜKSEL