Öğretmenlerin eleştirel dijital okuryazarlık becerilerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Investigation of teachers' critical digital literacy skills in terms of various variables
- Tez No: 757361
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE FERHAN ODABAŞI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Bilim ve Teknoloji, Eğitim ve Öğretim, Science and Technology, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eleştirel okuryazarlık, Eleştirel dijital okuryazarlık, Dijital okuryazarlık, Ölçek geliştirme, 21.yy. becerileri, Critical literacy, Critical digital literacy, Digital literacy, Scale development, 21st century skills
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 250
Özet
Dijitalleşmeyle ortaya çıkan veri yığınlarının hızla arttığı günümüzde bilginin kontrolsüz yayılımı önemli sorunlardan biri haline gelmiştir. Bilginin denetimsiz bir şekilde yayılmasının getirdiği sorunların üstesinden gelebilmek için okuryazarın eleştirel becerilere ve dijital yeterliliklere sahip olması beklenmektedir. Bu bağlamda dijital çağda önemli okuryazarlıklardan biri olan eleştirel dijital okuryazarlık karşımıza çıkmaktadır. EDO'nun kuramsal temelinden yola çıkan bu çalışmada“Eleştirel Dijital Okuryazarlık Ölçeği (EDOÖ)”geliştirilmiştir. EDOÖ geliştirme sürecinde 34 öğretmenle dört odak grup görüşmesi yapılmıştır. Bu görüşmelerden elde edilen veriler alanyazınla desteklenerek madde havuzu oluşturulmuştur. 364 öğretmenle AFA, 315 öğretmenle DFA yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda EDOÖ“Kod Çözme”,“Katılım-Paylaşım”,“Analiz”,“Kullanma”ve“Karakter”olmak üzere beş faktörlü 25 maddelik ölçek ortaya çıkmıştır. EDOÖ için 1075 öğretmenden veri toplanmıştır. ANOVA, bağımsız örneklemler t- testiyle analizler yapılmış ve yorumlanmıştır. Çalışmanın bulgularında öğretmenlerin eleştirel dijital okuryazarlık becerilerinin iyi düzeyde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan araştırma sonuçları incelendiğinde EDOÖ kapsamında; cinsiyet, branş, mesleki deneyim, görev yaptıkları öğretim kademesi, günlük internet kullanım süreleri, günlük sosyal medya kullanım süreleri ve dijital becerilerini geliştirmek için eğitim alma durumu değişkenleri açısından EDOÖ'nin en az bir boyutunda anlamlı farklılık ortaya çıkmıştır. Ancak EDOÖ'nin geneli ve tüm alt boyutlarında öğrenim durumlarına göre anlamlı farklılık oluşmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma sonuçlarıyla ilgili çıkarımlar alanyazındaki diğer araştırmalarla birlikte tartışılmış, araştırmacı ve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Uncontrolled dissemination of information has become one of the important problems in today's world where the data piles that emerged with digitalization are increasing rapidly. The literate is expected to have critical skills and digital competencies in order to overcome the problems brought about by the uncontrolled dissemination of information. In this context, critical digital literacy, which is one of the important literacy in the digital age, emerges. The“Critical Digital Literacy Scale (CDLS)”was developed in the study, which started from the theoretical basis of CDL. Four focus group interviews were conducted with 34 teachers during the CDLS development process. The data obtained from these interviews were supported by the literature and an item pool was created. EFA was conducted with 364 teachers and CFA was conducted with 315 teachers. As a result of the analyzes made, a 25-item scale with five factors, namely“Decoding”,“Participation-Sharing”,“Analysis”,“Using”and“Character”, emerged. Data were collected from 1075 teachers for CDLS. Analyzes were made and interpreted with ANOVA, independent samples t-test. In the findings of the study, it was concluded that the critical digital literacy skills of the teachers were at a good level. When the results of the research are examined; There was a significant difference in at least one dimension of the CDLS in terms of gender, branch, professional experience, teaching level, daily internet usage time, daily social media usage time and education status to improve digital skills. However, it was concluded that there was no significant difference according to educational status in the general and all sub-dimensions of CDLS. The implications of the study results were discussed together with other studies in the literature, and suggestions were presented for researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin eleştirel dijital okuryazarlık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi
Examining the critical digital literacy level of social studies teachers in terms of various variables
ESASETTİN ŞEVGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİHNİ MEREY
- Çevre eğitimi veren öğretmenlerin teknoloji kabul, kullanım ve dijital okuryazarlık düzeyleri
The levels of technology acceptance, use and digital literacy of teachers providing environmental education
SERCAY ÜNVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ERMAN UZUN
- The impact of genre-based reading instruction on adult EFL learners' critical literacy skills
Tür odaklı okuma öğretiminin İngilizceyi yabancı dil olarak öğrenen yetişkinlerin eleştirel okuryazarlık becerilerine etkisi
HAVVA KURT TAŞPINAR
Doktora
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA FERYAL ÇUBUKÇU
- Ortaokul öğretmenlerinin 21. yüzyıl öğretmen becerilerinin incelenmesi (Bursa ili örneği)
Investigation of secondary school teachers' 21st century teacher skills (An example of Bursa province)
NESLİHAN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. ŞÜKRÜ ADA
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sosyal ağları kullanımına yönelik görüşleri
Social studies teacher candidates' views on the use of social networks
ALPER ALTINIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKırıkkale ÜniversitesiSosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ TONGA