Pragmatics of impersonal pronouns in Turkish
Türkçedeki kişisiz adılların edimbilimi
- Tez No: 758190
- Danışmanlar: DOÇ. DR. DİDAR AKAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Boğaziçi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Kişisiz adıllar gerçek dünyada spesifik, tanımlanabilir bir gönderimi bulunmayan adıllardır. Alanyazında halihazırda saptandığı üzere kişisiz adıllar genellenebilir savlar iletirken aynı zamanda belirli bir derece öznellik de ifade ederler. Ancak görece daha az sayıda çalışma kişisiz adılların nasıl söylemin akışıyla ve konuşucuların kimliğiyle bağlantılı olduğunu araştırmıştır. Bu tez Türkçenin beş kişisiz adılını -yani, 'sen/siz', 'onlar', 'biz', 'insan' ve 'adam'ı- nasıl etkileşimsel olarak kullandığını araştırmayı hedeflemektedir. Bu hedefe erişmek için 11 saatlik kaydedilmiş veri duruş-alma, konumlandırma ve anlatı analizi çerçevesinde çözümlenmektedir. İlk bulgu kişisiz-biz dışındaki diğer kişisiz adılların öngürlebilir duyuşsal duruşlar almak için kullanıldığıdır—'sen' ve 'insan' adılları olumlu duruşlar almak için kullanılırken 'adam' ve 'onlar' olumsuzlar için kullanılmaktadırlar. İkinci olarak, kişisiz adılların konuşucuları çeşitli şekillerde 'daha bilgili', 'ahlaken üstün', 'dezavantajlı' gibi şekillerde konumlandırdığı tespit edilmiştir. Türkçe kişisiz adıllar, duruş-alma ve konumlandırma özelliklerinden dolayı anlatıların oryantasyon ve değerlendirme kısımlarında sıkça bulunurlar. Buna ek olarak, eğer anlatıda ana karakter-karşıt karakter ikiliği bulunuyorsa, konuşucular Türkçe kişisiz adılları kendilerini ana karakterden yana ve karşıt karaktere zıt olacak şekilde kullanmaktadırlar. Sonuç olarak, bu çalışmada Türkçe için gösterilmektedir ki kişisiz adıllar sadece genellenebilir ifadeleri öne sürmemekte, ayrıca konuşucuların sevdiği, sevmediği şeyleri ve kendilerini bilgi ve ahlak açısından nasıl konumlandırdığını da iletmektedir.
Özet (Çeviri)
Impersonal pronouns are pronouns without specific, identifiable real-world referents. It is established in the literature that they are used to convey generalizable claims while expressing a certain degree of subjectivity at the same time. Relatively few works, however, study how the use of impersonal pronouns relates to the flow of the discourse and the identity of the speakers. This thesis aims to investigate how Turkish utilizes its six impersonal pronouns interactionally, which are sen/siz 'you', onlar 'they', biz 'we', insan 'human', adam 'man'. In order to achieve this goal, 11 hours of recorded data is analyzed in terms of stance-taking, positioning and narrative analysis. The first finding is that impersonal pronouns, with the exception of impersonal-biz, are used to take predictable affective stances—the pronouns sen and insan are used to take positive stances; adam and onlar negative. Secondly, impersonal pronouns are found to position the speakers in numerous ways including being more knowledgeable, morally superior, and disadvantaged. Because of their stance-taking and positioning properties, Turkish impersonal pronouns are frequently encountered in the orientation and evaluation parts of the narratives. Additionally, if there is an antagonist-protagonist dichotomy in the narrative, speakers utilize Turkish impersonal pronouns in order to position themselves on the side of the protagonist and away from the antagonist. Consequently, in this research, it is shown for Turkish that impersonal pronouns not only put forward generalizable claims but also deliver what the speakers like and dislike and where they position themselves in terms of knowledge and morality.
Benzer Tezler
- The pragmatic role interactional metadiscourse markers in the construal of author stance: A cross-linguistic study of phd dissertations
Etkileşimsel üstsöylem ögelerinin yazar duruşunu sağlamadaki pragmatik rolü: Doktora tezlerinden oluşan diller arası bir çalışma
FATMA YUVAYAPAN
Doktora
İngilizce
2018
İngiliz Dili ve EdebiyatıErciyes Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEM CAN
- Pragmatics of compliment speech-act verbs used by Iraqi EFL students
Iraklı EFL öğrencileri tarafından kullanılan ilgi sözü işlemlerinin pragmatikleri
HUDA ABDULATIF AHMED AL-DULAIMI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Eğitim ve ÖğretimKarabük Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAJWA YASEEN ISMAIL
- İngilizce'de belirlilik ve belirsizlik kategorisinin pragmatiği
Pragmatics of the category of definiteness and indefiniteness in English
ASMA ASAAD THAMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İngiliz Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. HUSEYNAGA RZAYEV
- Pragmatics of meaning
Anlam ve pragmatik
ŞERİFE EDA OKUTUCU
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
DilbilimSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYNAĞA RZAYEV
- The pragmatics of politeness in English
İngilizcedeki kibarlığın pragmatiği
SOUD ABDULAZİZ SHAREEF AL-ABDULAZİZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İngiliz Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
Prof. Dr. Hüseynağa RZAYEV